10 lat od katastrofy: wnioski wyciągnięte z kryzysu gospodarczego
Wychodzenie z długiego cienia kryzysu gospodarczego
We wrześniu 2008 r. cały świat z niepokojem obserwował spektakularny upadek firmy Lehman Brothers, jednego z największych globalnych usługodawców w branży finansowej. Pomimo tego, że już w 2007 r. nad gospodarką zaczęły się zbierać czarne chmury, upadek tej firmy jest obecnie przez wielu postrzegany jako "prawdziwy" początek najgorszego kryzysu finansowego i gospodarczego od czasów Wielkiego Kryzysu z lat 30. XX w., jak określił to były szef amerykańskiej Rezerwy Federalnej Ben Bernanke. Rzeczywiście, rozwijający się kryzys pogrążył niemal wszystkie najważniejsze gospodarki krajów rozwiniętych w głębokiej recesji. Europa ucierpiała szczególnie mocno, a spośród wszystkich krajów UE tylko Polsce udało się w 2009 r. osiągnąć dodatni wzrost rok do roku. Następnie w 2010 r., gdy pierwsza fala pierwotnego kryzysu zaczęła ustępować, trojka podjęła decyzję o wykupie Grecji, a w niedługim czasie zrealizowała kolejne podobne plany ratunkowe (na rzecz Irlandii, Portugalii, Hiszpanii i Cypru), przez co doszło do kryzysu walutowego euro. Europa ratowała się przyjęciem polityki oszczędnościowej, a rządy jej państw usiłowały poradzić sobie z niezrównoważonymi długami, czego konsekwencją był gwałtowny wzrost poziomu bezrobocia i napięć społecznych. Od tych mrocznych dni w okresie 2008-2010 UE poczyniła znaczące postępy na rzecz przywrócenia stanu równowagi. Jednakże ten niedawny kryzys kładzie się na nas długim cieniem i konieczne jest rozwiązanie wielu pozostałych po nim trudnych wyzwań natury społeczno-gospodarczej: od walki z utrzymującym się bezrobociem młodzieży poprzez ustanowienie bardziej sprawiedliwego systemu podatkowego i konfrontację z ostatnią gwałtowną falą populistycznej polityki w całej Europie po próby ukojenia utrzymującego się uczucia niepokoju wywołanego myślą, że nie jesteśmy naprawdę przygotowani na kolejne poważne zagrożenie, które może nadejść lada chwila. W tym wydaniu magazynu research*eu nt. wyników, w 10. rocznicę upadku Lehmana, prezentujemy 14 ukończonych, lub będących na ukończeniu, projektów, których celem było zgłębienie przyczyn tego kryzysu, analiza konsekwencji z niego płynących i prezentacja wniosków, jakie z niego wyciągnęliśmy. Uczestnicy wielu tych projektów wyrażają nadzieję, że ich wyniki zostaną pozytywnie wykorzystane przez decydentów politycznych do stawienia czoła problemom społecznym, które pozostają nierozwiązane po kryzysie lat 2008-2010. W ramach innych opracowywane są zaś innowacyjne rozwiązania, które pomogą organom regulacyjnym i decydentom w przewidywaniu lub łagodzeniu skutków przyszłego pogorszenia koniunktury gospodarczej. W dalszej części magazynu znajduje się dziewięć zwyczajowych sekcji tematycznych, a także lista najbliższych wydarzeń organizowanych w ramach lub z udziałem unijnych projektów badawczych. Z chęcią poznamy opinie naszych czytelników. Pytania i sugestie można przesyłać na adres: editorial@cordis.europa.eu
