Poszukiwanie nowych sposobów rozwoju sektora akwakultury UE
Obecnie europejska akwakultura nie jest w stanie zaspokoić zapotrzebowania na produkty wodne. W rzeczywistości europejski sektor akwakultury zapewnia jedynie niewystarczające 10% wszystkich owoców morza konsumowanych w UE. Dostrzegając możliwość zapewnienia pomocy w zwiększeniu udziału tego sektora w rynku, sfinansowany przez UE projekt DIVERSIFY (Exploring the biological and socio-economic potential of new/emerging candidate fish species for the expansion of the European aquaculture industry) pracuje nad ekspansją sektora akwakultury w UE. Aby to osiągnąć, autorzy projektu rewolucjonizują techniki i metodologie naukowe, które zoptymalizują hodowlę i uzyskiwanie nowych lub rozwijających się gatunków ryb płetwiastych, realizując również rozmaite inicjatywy marketingowe mające na celu przyciąganie klientów. „Celem projektu DIVERSIFY jest promowanie dywersyfikacji gatunków europejskiego sektora akwakultury, a tym samym przyczynianie się do jego zrównoważonej ekspansji”, opowiada koordynator projektu dr Constantinos C. Mylonas. Sześć obiecujących gatunków W projekcie wyłoniono sześć nowych lub rozwijających się gatunków ryb: kulbin, seriola skośnosmuga, wrakoń, halibut atlantycki, cefal oraz sandacz pospolity. „Jako że gatunki te cechują się dużą lub szybko rosnącą populacją, są one idealnymi kandydatami do przerabiania na cały szereg produktów, co zapewni konsumentom większy wybór oraz nowe produkty o wartości dodanej”, wyjaśnia dr Mylonas. Jednakże zanim możliwe będzie wprowadzenie na rynek takich nowych produktów, badacze muszą najpierw rozwiązać takie problemy produkcyjne jak kontrola reprodukcji, metody hodowania postaci larwalnej, optymalizacja hodowli w recyrkulacyjnym systemie akwakultury, metody karmienia oraz rozpoznawanie głównych patogenów. Na przykład: w przypadku serioli skośnosmugiej badacze musieli opracować innowacyjne metody kontroli reprodukcji w niewoli, wytwarzanie zapłodnionych jajeczek na żądanie oraz uzyskiwanie dużych ilości młodych ryb. „Dotarliśmy wreszcie do etapu, na którym po dekadach starań i nieskoordynowanych wysiłków mających na celu wprowadzenie tych gatunków na rynek europejski możemy wreszcie rozpocząć produkcję przemysłową i wprowadzanie ich na rynek”, stwierdza dr Mylonas. Kolejnym przykładem może być sukces projektu związany z przekształceniem kulbina, gatunku rozwijającego się, w realną opcję rynkową dla sektora akwakultury. Po potwierdzeniu, że dostępne w niewoli okazy reprodukcyjne są odpowiednie do wykorzystania w programach chowu selektywnego, badacze opracowali narzędzia hodowlane i molekularne niezbędne do rozwinięcia takiej grupy okazów do etapu farmy. Oprócz badań koncentrujących się na określonych gatunkach projekt ma też wymiar społeczno-gospodarczy. Badacze analizują możliwości rynkowe dostępne dla nowych gatunków oraz opracowują modele biznesowe w oparciu między innymi o badania konsumenckie i internetowe testy marketingowe. Jak do tej pory na podstawie uzyskanych informacji udało się wybrać najbardziej obiecujące pomysły nowych produktów rybnych wytwarzanych z gatunków objętych projektem, przeznaczonych na rynek europejski. Zrealizowane cele W ostatnim roku realizacji projektu DIVERSIFY opracowano ważną wiedzę naukową, która pomaga europejskiej akwakulturze w dywersyfikacji produkcji i zwiększeniu udziału w rynku. „W ramach projektu DIVERSIFY udało się osiągnąć już niemal wszystko, co obiecywano. Wykazano też, że dywersyfikacja europejskiej akwakultury jest nie tylko możliwa, ale wręcz konieczna”, mówi dr Mylonas. Pomimo tego sukcesu nadal konieczne jest wykonanie działań mających na celu dywersyfikację akwakultury UE. Obecnie konsorcjum koncentruje się na przyszłości, ustalając, jakie badania są niezbędne do rozwiązania dodatkowych problemów produkcyjnych, a może również zbadania innych nowych i rozwijających się gatunków. Niezależnie od tego, co niesie ze sobą przyszłość, osiągnięto cel projektu DIVERSIFY: opracowanie narzędzi potrzebnych do dywersyfikacji europejskiego sektora akwakultury oraz zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego, zrównoważonej produkcji i wysokiej jakości owoców morza w przystępnej cenie.
Słowa kluczowe
DIVERSIFY, europejska akwakultura, ryby płetwiaste, zrównoważony rozwój, ryby, owoce morza
