Energia jądrowa, niedoceniany element europejskiego koszyka energetycznego
Czy nadal istnieje przyszłość dla energii jądrowej?
Nawet jeśli odłożymy na bok temat bomby atomowej i pomyślimy o energetyce jądrowej jako realnym i akceptowalnym składniku obecnego i przyszłego koszyka energetycznego Europy, często nadal napotkamy zdecydowany sprzeciw. Rzecz jasna incydentem, który wciąż pamiętają starsi mieszkańcy Europy, jest wybuch w elektrowni w Czarnobylu, który miał miejsce w 1986 roku, ale niedawna katastrofa w elektrowni Fukushima z 2011 roku również nie przysporzyła popularności energetyce jądrowej, zwłaszcza w Europie. W wyniku katastrofy w japońskiej elektrowni jądrowej niemiecki rząd zadecydował o przyspieszeniu realizacji planów zamknięcia wszystkich elektrowni atomowych w kraju do 2022 roku, mieszkańcy Włoch zadecydowali w referendum przeciwko zwiększeniu udziału energii jądrowej, nawet Francja, która od wielu lat polegała na tym źródle energii zaspokajającym nawet 75 % łącznego ogólnego zapotrzebowania kraju, ogłosiła zamiar obniżenia ilości produkowanej energii jądrowej o jedną trzecią w ciągu najbliższych dwóch dekad. Jednak energia jądrowa jest i w przewidywalnej przyszłości pozostanie ważnym elementem koszyka energetycznego Europy. Według Światowego Stowarzyszenia Nuklearnego (World Nuclear Association, WNA), w Unii Europejskiej energia jądrowa zaspokaja ponad jedną czwartą zapotrzebowania na energię elektryczną i większą część obciążenia podstawowego. Co ważne dla ambitnych celów klimatycznych UE, elektrownie jądrowe są źródłem ponad połowy niskoemisyjnej energii elektrycznej w Unii. Jeżeli dodamy do tego fakt, że UE jest największym na świecie importerem energii, a w ostatnich latach poświęcono wiele czasu na zwiększenie niezależności energetycznej dzięki inicjatywom takim jak unia energetyczna, decydenci polityczni nie mogą sobie pozwolić na niedostrzeganie korzyści, jakie wciąż może przynosić energia jądrowa. Oczywiście kluczową kwestią pozostaje bezpieczeństwo – energetyka jądrowa zostanie w pełni zaakceptowana przez Europejczyków jako źródło energii tylko wtedy, gdy uda się ich przekonać, że decydenci polityczni i inżynierowie podjęli wszelkie niezbędne kroki i dodatkowe działania w celu zapewnienia niezawodności wszystkich elektrowni jądrowych rozsianych po całym kontynencie. Obecnie pozostaje to jedną z najważniejszych kwestii – podczas gdy wszyscy wciąż pamiętamy o widmach incydentów w Czarnobylu i elektrowni Fukushima, kilka krajów europejskich polegających w dużym stopniu na energii jądrowej, wśród których znajduje się między innymi Belgia, muszą radzić sobie z problemem starzejących się elektrowni, które wymagają generalnych remontów i modernizacji bądź całkowitego wyłączenia i zastąpienia nowymi blokami. Wiąże się z tym w sposób naturalny kilka projektów zaprezentowanych w najnowszym wydaniu specjalnym, które koncentrują się na innowacjach mających na celu podniesienie standardów bezpieczeństwa oraz unowocześnienie technologii wykorzystywanych w energetyce jądrowej. Choć czynniki bezpieczeństwa mają podstawowe znaczenie, to nie poprzestajemy na nich – staramy się przedstawić różnorodne punkty widzenia w skomplikowanej i wielostronnej dyskusji nad zaletami i wadami dalszego korzystania z energii jądrowej. Właśnie dlatego przedstawiamy także projekty, które dążyły do zwiększenia współpracy regionalnej w kwestiach związanych z energetyką jądrową pomiędzy państwami Europy, a także które skupiały się na naukach społecznych w celu zbadania wpływu korzystania z dobrodziejstw energii jądrowej przez niemal 75 lat na europejskie społeczeństwo obywatelskie i jego nastawienie wobec istniejących i przyszłych źródeł energii. Z chęcią poznamy opinie naszych czytelników. Pytania i sugestie można przesyłać na adres: editorial@cordis.europa.eu
