Nowatorska metoda pomaga przedsiębiorstwom znakować żywność zgodnie z unijnymi wymogami
Wiele przedsiębiorstw spożywczych jest świadomych swojego obowiązku umieszczania odpowiednich informacji dla konsumentów (etykiet dotyczących wartości odżywczej) na żywności opakowanej. Niemniej jednak MŚP wytwarzające rocznie mniej niż 1 000 jednostek takiej żywności mają mniejszą wiedzę na temat tego rozporządzenia. Ponadto niewielka liczba przedsiębiorstw spożywczych, w szczególności MŚP, jest w stanie dokonać chemicznej analizy wszystkich produktów pod kątem zawartości składników odżywczych, ponieważ jest to kosztowne, a w przypadku małej liczby próbek lub zmiany w recepturze i błędów w produkcji wyniki takiej analizy mogą być bezużyteczne. Przeszkody utrudniające firmom obowiązkowe oznaczanie wartości odżywczej Większość producentów żywności oblicza zawartość składników odżywczych na podstawie składu produktu, korzystając z różnych źródeł informacji. Takie obliczenia nie są jednak proste. Obecnie producenci stosują do swoich obliczeń różne wzory, bazując przy tym na różnorodnych danych dotyczących składu żywności i współczynnikach konwersji, dodatkowo korzystając z różnego rodzaju oprogramowania i publikacji. Wyniki tych operacji są bardzo niespójne i mogą potencjalnie wprowadzać konsumentów w błąd, co z kolei naraża przedsiębiorstwa na kary przewidziane w prawodawstwie UE. Mając na względzie wszystkie te przeszkody, zespół finansowanego przez UE projektu NASCENT zajął się opracowaniem i rozszerzeniem oprogramowania do oznaczania wartości odżywczej (ang. nutrition labelling software, NLS) oraz powiązanych usług dla producentów żywności, także z myślą o MŚP. „Według danych uzyskanych z Irlandii i Zjednoczonego Królestwa każde MŚP posiada w swojej ofercie średnio 10 produktów wymagających oznaczenia, co świadczy o znacznych rozmiarach potencjalnego rynku obejmującego UE i kraje stowarzyszone”, mówi koordynator projektu Paul Finglas. „Jednak rozszerzenie istniejącego udanego modelu biznesowego na takie kraje zależy od zdolności do harmonizacji metod i ulepszania narzędzi programowych, a także do identyfikacji wymagań i sieci w celu rozwoju i eksploatacji”. Program obliczający zawartość składników odżywczych W ramach projektu NASCENT zbadano potencjał w kierunku rozszerzenia zasięgu usługi internetowej w zakresie informacji o wartościach odżywczych na takie kraje jak Belgia, Szwajcaria, Republika Czeska, Niemcy, Włochy i Holandia. Usługa ta obejmowałaby akredytację dla NLS na szerszą skalę i zindywidualizowane wsparcie dla MŚP z branży spożywczej. Jej zakres wykracza poza wiele ofert zautomatyzowanych usług dostępnych obecnie na rynku, którym brakuje przejrzystości i uprawnień. W ramach projektu zbadano również możliwości opracowania systemu certyfikacji NLS opartego na standardach stowarzyszenia EuroFIR AISBL, lidera projektu, oraz na innych europejskich normach dotyczących informacji na temat żywności. Wreszcie, zespół projektu opracował materiały dla modułów szkoleniowych dotyczących NLS i samooceny, które są dostępne online. Celem jest wsparcie użytkowników z różnych segmentów rynku, w tym podmiotów z sektora MŚP prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze oraz podmiotów z branży hotelarskiej, restauracyjnej i cateringowej, chociaż w tym sektorze etykietowanie nie jest jeszcze obowiązkowe. Oprogramowanie NASCENT oferuje szereg korzyści użytkownikom końcowym posiadającym ograniczony dostęp do zasobów i fachowej wiedzy, dla których dostosowanie się do zmieniających się przepisów prawa może być decydujące w kontekście ich dalszego prosperowania. „W przypadku podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze obliczanie wartości odżywczych w celu ich oznaczenia stanie się łatwiejsze i bardziej wiarygodne, a ponadto możliwe będzie ustalenie, kiedy należy obliczyć wartości, a kiedy nie, oraz czy uzyskane liczby są poprawne”, wyjaśnia Finglas. „Te firmy są prawnie odpowiedzialne za informacje na etykietach, niezależnie od tego, czy samodzielnie dokonały tych obliczeń i czy w ogóle rozumieją, co te dane oznaczają”. „Dostawcy oprogramowania zagwarantują użytkownikom, że ich produkt działa zgodnie z ich oświadczeniem, w oparciu o kryteria najwyższych standardów”, dodaje. „Ponadto obu tym sektorom – technologicznemu i wytwórczemu – zapewnione zostałyby odpowiednio dostosowane szkolenia”. Finglas podsumowuje: „Konsumenci będą mieli do swojej dyspozycji dokładne informacje na etykietach żywności, umożliwiające im dokonywanie świadomych wyborów dotyczących tego, co jedzą”.
Słowa kluczowe
NASCENT, żywność, znakowanie, etykietowanie żywności, oznaczanie wartości odżywczej, zawartość składników odżywczych, informacja o wartości odżywczej
