Gecrowdsourcete apparaten ruiken waar vieze luchtjes vandaan komen
Veelvuldige blootstelling aan geuren, thuis of op het werk, kan tot een aantal kwalen leiden, zoals hoofdpijn, gebrek aan concentratie, stress, slapeloosheid en ademhalingsproblemen. “Na lawaai staan geuren wereldwijd gezien op de tweede plaats wat betreft klachten over milieuvervuiling. Maar bij de meeste technieken om geuren te meten wordt de impact van geuren op burgers onvoldoende meegenomen. Dit hele gebied is ondergereguleerd”, zegt Rosa Arias, de projectcoördinator van D-NOSES (Distributed Network for Odour Sensing, Empowerment and Sustainability), voorheen verbonden aan de Ibercivis Foundation, nu oprichter en ceo van Science for Change. Het door de EU ondersteunde burgerwetenschapsproject D-NOSES leverde een verbetering op van een speciaal ontworpen app waarmee live, aan locatiedata gekoppelde geurgegevens werden verzameld die waren verrijkt met de beleving van degenen die aan de geur waren blootgesteld. De methodologie van het project werd in tien pilotonderzoeken getest. Dit gebeurde in acht Europese landen en daarnaast voor het bredere perspectief ook in Chili en Uganda. Een aantal resultaten van de pilotonderzoeken is al gepubliceerd, zoals die voor Italië, Griekenland en Chili. In Spanje won OdourCollect onlangs de prestigieuze Prismas-prijs (website in het Spaans) voor outreach-activiteiten door de wetenschap.
Karteringsmiddelen
Het project volgde de Extreme Citizen Science approach van het University College London. In deze benadering wordt prioriteit gegeven aan bottom-up praktijken, waarin lokale behoeften bewust een plaats hebben, om zo de participatie door burgers en inclusiviteit in alle fasen van het onderzoek te garanderen. De strategieën om leden van het publiek tot deelname te bewegen werden voor elk pilotonderzoek aangepast. Etnografisch onderzoek werd gevolgd door gerichte activiteiten in museums en op festivals, naast uitingen in lokale media. Als deelnemers dan bij het onderzoek waren betrokken, namen zij deel aan zintuigelijke wandelingen en geurtrainingen en daarnaast ook aan workshops over data-analyse. Centraal bij D-NOSES stond de OdourCollect-app, die het vervolg was op een eerdere versie die door het MYGEOSS project was opgezet om gemeenschappen waar problemen speelden, in staat te stellen de geurvervuiling in kaart te brengen en verandering te bepleiten. Gedurende de tien pilots kwamen de deelnemers met suggesties om de functionaliteit van de app te verbeteren, zoals het in kaart brengen van prettige geuren in aanvulling op de onprettige. De Barcelona-pilot, het vlaggenschip, richtte zich op het Forumgebied van de stad, dat de impact van afval en faciliteiten voor de verwerking van rioolwater gedurende meer dan twintig jaar had moeten doorstaan. Gebruikers kregen een training om verschillende geuren te herkennen, waaronder die van afval, riolering, slik en biogas, en ze in kaart te brengen. Vervolgens werden deze gegevens met behulp van de historische analyse van de app aan industriële activiteiten gekoppeld. In een periode van twaalf maanden werden door 86 deelnemers 600 waarnemingen gemeld. Mondiaal werden door het project in totaal meer dan 10 000 waarnemingen verzameld, afkomstig van meer dan 1 200 burgers. “Dankzij het genderperspectief van ons betrokkenheidsmodel werd meer dan 70 % van de waarnemingen door vrouwen verzameld”, vervolgt Arias. “Over het geheel genomen werd onze methodologie door onze proefonderzoeken gevalideerd. De proefonderzoeken in Barcelona en Italië stemden overeen met de uitkomsten van traditionele geuronderzoeken. Onze neus blijkt een zeer effectieve sensor te zijn!”
Beleidsbeïnvloeding
“Revisiting Odour Pollution in Europe”, een online bijeenkomst van D-NOSES waarbij het Griekse Europarlementslid Maria Spyraki als gastvrouw optrad, mondde uit in de opname van geurvervuiling en burgerwetenschap in het EU-actieplan “Verontreiniging van lucht, water en bodem naar nul”. Het team hoopt ook dat hun groenboek aanleiding zal geven tot een debat over een alomvattend Europees geurbeleid, en in een witboek zal uitmonden. Een ander resultaat is het International Odour Observatory, een interactieve online kennisbron waar gebruikers mondiaal gecrowdsourcete gegevens aanleveren en raadplegen. Lokaal werden tijdens de pilots ook beleidsveranderingen bepleit, en meer in het algemeen werden daarvoor een toolkit voor belangenbehartiging, policy briefs en het strategisch draaiboek voor bestuur ingezet. Momenteel is het team bezig de methodologie in Spanje te standaardiseren, en werkt het ook aan een gemeentelijk model als richtsnoer bij het regelen van geuren. “Ons doel is dat autoriteiten burgergegevens als harde informatie gebruiken, om het nemen van maatregelen uit te lokken”, besluit Arias. “Van groot belang is dat onze methodologie in andere contexten kan worden herhaald en/of op andere sociaal-milieuwetenschappelijke kwesties kan worden toegepast.”
Keywords
D-NOSES, burgerwetenschap, stank, vervuiling, geuren, afval, crowdsource, geolocatie