Οι βιολογικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις της Ευρώπης ανταλλάσσουν μεταξύ τους γνώσεις και τεχνικές
Κάθε χρόνο, η ΕΕ εισάγει περίπου 14 εκατομμύρια τόνους σπόρων σόγιας για ζωοτροφές κοτόπουλων, βοοειδών και χοίρων. Αυτό συνιστά μια ιδιαίτερη πρόκληση για τους παραγωγούς βιολογικών προϊόντων, οι οποίοι επιθυμούν να αποφεύγουν τα ζητήματα που σχετίζονται με το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα και τα οποία συνδέονται με παραγωγή σόγιας στο εξωτερικό, όπως η αποψίλωση τροπικών δασών. Το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργο OK-Net EcoFeed (Organic Knowledge Network on Monogastric Animal Feed) διερεύνησε εναλλακτικές πηγές ζωοτροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες οι οποίες θα συμβάλλουν στο να καταστεί η Ευρώπη λιγότερο εξαρτημένη από τις εισαγόμενες πρωτεΐνες για τις ζωοτροφές.
Γόνιμες ιδέες
«Διαδίδουμε την καινοτομία σε όλη την Ευρώπη», δηλώνει η συντονίστρια του έργου Ambra De Simone. «Επικεντρωνόμαστε στο να φτιάξουμε ένα δίκτυο ενδιαφερόμενων φορέων, συλλέγοντας τις υφιστάμενες γνώσεις και αναδεικνύοντας τις λύσεις εκείνες που μπορεί να φανούν χρήσιμες σε περισσότερες περιοχές.» Για το έργο, το οποίο συντονίστηκε από τη Διεθνή Ομοσπονδία Κινημάτων Βιολογικής Γεωργίας – Περιφερειακή ομάδα Ευρωπαϊκής Ένωσης (IFOAM Organics Europe), συνεργάστηκε μια κοινοπραξία 18 εταίρων από 12 χώρες. Μεταξύ αυτών, μονάδες επεξεργασίας ζωοτροφών, γεωργοί, ινστιτούτα, πανεπιστήμια και συμβουλευτικοί οργανισμοί. Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργου, OK-Net Arable, παρήχθησαν εκατοντάδες σελίδες υλικού και οι γεωργοί απέκτησαν πρόσβαση σε αυτές μέσω της Πλατφόρμας Γνώσεων σχετικά με τη Βιολογική Καλλιέργεια (OFK), όπου προτείνονταν πιθανές λύσεις για την αύξηση της σοδειάς τους. «Η μετάβαση προς τις ζωοτροφές ήταν το προφανές επόμενο βήμα που έπρεπε να γίνει», προσθέτει η κα De Simone. Η πλατφόρμα OFK προσφέρει μια φιλική προς τον χρήστη πρόσβαση σε ευρύ φάσμα πρακτικών εργαλείων και πόρων, μεταξύ των οποίων ηχητικό υλικό, βιβλία, εκθέσεις, φυλλάδια, κατευθυντήριες γραμμές και βίντεο, και προάγει την ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ γεωργών, γεωργικών συμβούλων και επιστημόνων. Κατά τη διάρκεια του έργου OK-Net EcoFeed η πλατφόρμα επεκτάθηκε για να περιλαμβάνει υλικό σχετικά με τις βιώσιμες ζωοτροφές. «Ένα από τα βασικά πράγματα που έπρεπε να γίνουν ήταν να καταλάβουμε τι λειτουργούσε αποτελεσματικά σε μια περιοχή και να το προσαρμόσουμε κατά κάποιον τρόπο ώστε να λειτουργήσει αποτελεσματικά και σε άλλη περιοχή», εξηγεί η κα De Simone. «Το πρώτο βήμα ήταν να συλλέξουμε πληροφορίες για όλα τα συστήματα που υπήρχαν. Έπειτα, οι ερευνητές μελέτησαν εκείνα που μπορούσαν να εφαρμοστούν σε άλλες περιοχές.»
Προτεινόμενες μερίδες ζωοτροφών
Κατά τη διάρκεια του έργου πραγματοποιήθηκαν 18 πρακτικές δοκιμές με εναλλακτικές ζωοτροφές, στις οποίες συμμετείχαν πάνω από 9 000 κοτόπουλα και 1 000 χοίροι. «Ένα σημαντικό πρόβλημα στη βιολογική γεωργία είναι η διαθεσιμότητα πρωτεϊνών», προσθέτει η κα De Simone. «Οι περισσότερες ζωοτροφές βασίζονται στη σόγια και δεν μπορούν να χαρακτηριστούν βιολογικό προϊόν, για αυτό προσπαθήσαμε να βρούμε εναλλακτικές πηγές πρωτεΐνης.» Σε αυτήν την προσπάθεια χρησιμοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, η καμελίνα η κοινή, μια καλλιέργεια ελαιούχων σπόρων, συγγενής με το λινάρι, η οποία μελετήθηκε από ερευνητές της Ιταλικής Ένωσης Βιολογικής Γεωργίας (ιστότοπος στα ιταλικά) (AIAB). Στην Ισπανία, το Ecovalia (ιστότοπος στα ισπανικά) χρησιμοποίησε μαγιά μπύρας πλούσια σε πρωτεΐνες ως συμπλήρωμα ζωοτροφής χοίρων. Η κοινοπραξία ανέπτυξε επίσης ένα εργαλείο προγραμματισμού μερίδων, μια εφαρμογή με βάση το excel, η οποία επιτρέπει στους γεωργούς να υπολογίσουν τις ποσότητες των ζωοτροφών που χρειάζονται με βάση το είδος των ζώων που έχουν, το στάδιο ανάπτυξης αυτών και τι είδους ζωοτροφή χρησιμοποιούν. «Αυτό είναι το μόνο δωρεάν λογισμικό που καλύπτει επαρκώς τις ανάγκες των παραγωγών βιολογικής κτηνοτροφίας», είπε η κα De Simone. «Οι υπολογισμοί είναι ανεξάρτητοι από τη βιομηχανία ζωοτροφών και έχουν προσαρμοστεί στις ειδικές συνθήκες της βιολογικής γεωργίας.» Η ομάδα αναζητεί τώρα πρόσθετη χρηματοδότηση για την περαιτέρω ανάπτυξη και συντήρηση της πλατφόρμας OFK, η οποία περιλαμβάνει λεπτομέρειες για πάνω από 2 000 γεωργικές λύσεις. «Ξεκίνησε με τις αροτραίες καλλιέργειες και τις ζωοτροφές, αλλά πρόκειται να προστεθούν πολλά άλλα έργα», καταλήγει η κα De Simone. «Έχουμε τη φιλοδοξία να γίνουμε η σημαντικότερη πλατφόρμα της ΕΕ για την ανταλλαγή γνώσεων σε θέματα βιολογικής παραγωγής.»
Keywords
OK-Net EcoFeed, σπόροι σόγιας, ελαιούχοι σπόροι, πρωτεΐνη, ζωοτροφή, κοτόπουλο, βοοειδή, χοίροι, βιολογικός, γεωργική εκμετάλλευση, γνώση, πλατφόρμα