Ważny kamień milowy na drodze do osiągnięcia różnorodności biologicznej w rolnictwie
Zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu BioMonitor4CAP ogłosił właśnie osiągnięcie kluczowego kamienia milowego na drodze do ustanowienia elektronicznego katalogu europejskich instytucji monitorujących różnorodność biologiczną. Prace te wpisują się w dążenia do realizacji celu, jakim jest opracowanie przystępnych cenowo i niezawodnych systemów monitorowania różnorodności biologicznej europejskich gruntów rolnych i obszarów Natura 2000. Założenia tego kamienia milowego, dziewiątego w tym projekcie, obejmują wybór odpowiednich obserwatoriów, instytucji i sieci, które zajmują się gromadzeniem informacji na temat wskaźników różnorodności biologicznej w rolnictwie. Prace obejmują także gromadzenie danych na scentralizowanej witrynie internetowej w celu ułatwienia dostępu do tych informacji, czyli prezentację zebranych danych w przejrzysty i uporządkowany sposób na podstronie witryny projektu BioMonitor4CAP. Jak czytamy w komunikacie prasowym opublikowanym na stronie internetowej projektu, nowa baza danych ma przyczynić się do dalszego rozwoju systemów monitorowania i nadzoru różnorodności biologicznej w europejskim rolnictwie. „Metodyka została opracowana na podstawie ram protokołu Prisma, który zapewnia wysoki standard gromadzenia danych”, czytamy w informacji. „Opracowywany interfejs będzie przyjazny dla użytkowników i umożliwi między innymi wybieranie krajów i instytucji z mapy”. Ostateczna wersja bazy danych zostanie udostępniona publicznie pod koniec 2024 roku.
Odejście od rolnictwa opartego na pojedynczych uprawach
Niezrównoważone praktyki rolnicze były jednym z głównych czynników wpływających na spadek różnorodności siedlisk i gatunków na europejskich obszarach rolniczych. Co więcej, straty w przypadku użytków zielonych, torfowisk i gatunków związanych z rolnictwem są większe niż w innych obszarach. W celu rozwiązania tego problemu Unia Europejska musi połączyć założenia Strategii na rzecz Różnorodności Biologicznej do 2030 roku oraz strategii „Od pola do stołu”. Aby jednak umożliwić realizację tych założeń, konieczne jest monitorowanie procesów zaniku oraz odtwarzania różnorodności biologicznej oraz wizualizowanie ich w czasie. Właśnie tym zajmuje się zespół projektu BioMonitor4CAP, który opracował zaawansowane systemy monitorowania różnorodności biologicznej w celu przyspieszenie transformacji w kierunku zrównoważonego rolnictwa. Transformacja ta zakłada odejście od przemysłowego modelu rolnictwa, opartego na uprawie monokulturowej, która zmniejsza koszty, jednocześnie szkodząc środowisku i wprowadzając duży czynnik ryzyka dla producentów. Jak wyjaśnia Christoph Scherber z ramienia koordynującego projekt BioMonitor4CAP niemieckiego Instytutu do spaw Analiz Zmian Różnorodności Biologicznej im. Leibniza, którego wypowiedź została przytoczona w artykule opublikowanym na portalu magazynu „Horizon Magazine”, wzrost różnorodności biologicznej może obniżyć ryzyko biznesowe związane z suszami, ponieważ mieszane uprawy dywersyfikują zapotrzebowanie na wodę. Jak dodaje Scherber, zmiany roślin uprawnych mogą również pomóc w zwiększeniu produkcji rolnej. „Niezwykle ważne jest pokazanie, że rolnictwo może wspierać różnorodność biologiczną, choć równie ważne jest uznanie, że różnorodność biologiczna może przełożyć się na wydajniejszą produkcję rolną”, zauważa badacz. Projekt BioMonitor4CAP (Advanced biodiversity monitoring for results-based and effective agricultural policy and transformation) skupia multidyscyplinarny zespół ekspertów z 10 państw europejskich i Peru, a jego ostatecznym celem jest zwiększenie różnorodności biologicznej w gospodarstwach rolnych na całym świecie i wspieranie rozwoju unijnej polityki w tym obszarze. Prace w ramach projektu dobiegną końca w 2026 roku. Więcej informacji: strona projektu BioMonitor4CAP
Słowa kluczowe
BioMonitor4CAP, różnorodność biologiczna, rolnictwo, rolnicze, monitorowanie różnorodności biologiczne, uprawy, gospodarstwo rolne, różnorodność biologiczna w rolnictwie