Wraz z lasami znika także deszcz
W strefach zwrotnikowych szybko ubywa lasów, co przekłada się na lokalne i globalne ocieplenie klimatu oraz wpływa na opady. Badania prowadzone w Amazonii pokazują, że wylesienie na małą skalę zwiększa częstotliwość opadów, jednak w większej skali prowadzi do jej spadku. Opierając się na podobnych studiach przypadków można zadać pytanie w jaki dokładnie sposób utrata pokrywy drzewnej wpływa na opady w różnych skalach przestrzennych? Naukowcy wspierani ze środków finansowanego przez Unię Europejską projektu DECAF udowodnili, że wylesianie rzeczywiście prowadzi do znacznego zmniejszenia opadów w strefach zwrotnikowych. Zespół badawczy wykorzystał dane z satelitów, stacji meteorologicznych i ponownej analizy prognoz pogody z przeszłości, powtórzonych przy użyciu nowoczesnych modeli meteorologicznych, aby ocenić, jak utrata lasów wpłynęła na opady w strefie tropikalnej w latach 2003–2017. Uczeni doszli do wniosku, że spadek opadów stał się wyraźniejszy w przypadku wylesienia o większej skali. Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie „Nature”. Skutki wylesiania przeanalizowano w odniesieniu do Amazonii, Konga i południowo-wschodniej Azji. Według naukowców przy obecnym tempie wylesiania do 2100 roku w Kongu może występować o 1,5 mm mniej opadów, a w południowo-wschodniej Azji o 2,4 mm mniej opadów miesięcznie. Zmiany takie mogą mieć ogromny wpływ na różnorodność biologiczną i rolnictwo, a także zagrażać przetrwaniu tych lasów.
Problem dotyczący wszystkich pór roku
Zmniejszenie sumy opadów nie ograniczało się do jednej pory roku. Badacze ustalili, że utrata lasów w strefie tropikalnej spowodowała zmniejszenie opadów w ciągu całego roku, nawet w porze suchej, przy czym największy spadek opadów nastąpił w porze deszczowej. Każdy punkt procentowy utraty pokrywy leśnej przekładał się na o 0,6 mm mniejszą ilość opadów miesięcznie. W Amazonii badacze obserwowali taki spadek średniej sumy opadów w porze przejściowej, która trwa około 6 miesięcy w roku. „Lasy tropikalne odgrywają kluczową rolę w cyklu hydrologicznym dzięki temu, że pomagają utrzymać lokalne i regionalne rozkłady opadów”, stwierdza główny autor badania i doktorant Callum Smith z Uniwersytetu w Leeds w Zjednoczonym Królestwie będącego gospodarzem projekt DECAF. Jego wypowiedź została przytoczona w informacji prasowej zamieszczonej na stronie internetowej „AZoCleantech”. „Zmniejszenie opadów spowodowane wylesianiem w tropikach będzie odczuwalne przez okoliczną ludność w postaci zwiększonego niedoboru wody i spadku plonów. Lasy tropikalne potrzebują wilgoci, aby przetrwać, a pozostałe obszary leśne znajdą się pod wpływem suchszego klimatu”. Co to oznacza dla społeczeństwa i przyszłego zrównoważonego rozwoju tych obszarów? Według badaczy może to prowadzić do obniżenia plonów, a jednocześnie zwiększyć ryzyko pożarów lasów i zmniejszyć magazynowanie CO2 wychwyconego z atmosfery. Starszy autor badania prof. Dominick Spracklen, pracownk naukowy Uniwersytetu w Leeds, i kierownik projektu DECAF (Deforestation - Climate – Atmospheric composition – Fire interactions and feedbacks), podsumowuje: „Ludność żyjąca w pobliżu wylesionych regionów często dostrzega, że po wycięciu lasów klimat staje się gorętszy i bardziej suchy. Dotychczas efekt ten nie był widoczny w obserwacjach opadów. Omawiane badanie pokazuje decydujące znaczenie lasów tropikalnych dla utrzymania poziomu opadów. Pomimo wysiłków mających na celu powstrzymanie wylesiania, utrata pokrywy leśnej w tropikach postępuje. Potrzeba wzmożonych działań, by powstrzymać utratę lasów oraz by zregenerować utracone i zdegradowane obszary”. Więcej informacji: strona projektu DECAF
Słowa kluczowe
DECAF, strefa międzyzwrotnikowa, las, las tropikalny, wylesianie, opady, opady deszczu
