Satelity wykorzystywane do obserwacji Ziemi mierzą poziom zniszczenia lasów
Krajowe programy polityki leśnej oraz programy „zero wylesiania” wymagają systemów monitorowania wykorzystujących wskaźniki zniszczeń w celu ustalenia zakresu wylesienia i degradacji leśnej oraz zmian biomasy drzewnej nad poziomem gruntu. Jednakże zanim będzie można zaoferować sprawne usługi monitorowania wilgotnych i suchych lasów tropikalnych, trzeba najpierw pokonać kilka wyzwań technicznych, takich jak trwałe zachmurzenie w regionach tropikalnych wpływające na skuteczne korzystanie z danych z obserwacji Ziemi. Sezonowe zjawiska w ekosystemach suchych lasów tropikalnych, takie jak opad liści w porze suchej, w połączeniu z ograniczoną dostępnością wielosezonowych danych z obserwacji Ziemi, również wywierają wpływ na jakość i opłacalność systemów monitorowania. Jednakże sytuacja ta drastycznie się zmieniła, gdy dostępne stały się dane z satelity Sentinel z europejskiego programu Copernicus. Są to wymagane dane optyczne i dane z radarów o wysokiej rozdzielczości, gromadzone z dużą częstotliwością. Zespół finansowanego przez UE projektu EOMonDis zajął się opracowaniem operacyjnych usług monitorowania lasów tropikalnych opartych na danych z obserwacji Ziemi, aby wesprzeć kraje i dużą gamę użytkowników, przekazując im dokładne i aktualne informacje na temat stanu lasów. „Inicjatywa ta wspiera szczególnie kraje przyjmujące Ramową konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu – redukcja emisji spowodowanych wylesianiem w krajach rozwijających się (UNFCCC REDD+), jak również zainteresowane strony uczestniczące we wdrażaniu zobowiązań programu „zero wylesiania”, opowiada koordynator projektu, Thomas Häusler.
Lepsze monitorowanie
Badacze koncentrowali się na usprawnieniu systemów monitorowania lasu, znacząco przyczyniając się do zrównoważonego zarządzania środowiskiem poprzez przekazywanie wysokiej jakości danych na temat zmniejszania się powierzchni lasów i zmian w użytkowaniu gruntu. Informacja ta jest wymagana dla wdrożenia kilku polityk środowiskowych, takich jak Forum Narodów Zjednoczonych ds. Lasów, proces UNFCCC REDD+ oraz Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej, a także krajowe i regionalne strategie i polityki leśne. Monitorowanie lasu oraz polityka REDD+ są również wpisane w porozumienie paryskie z 2015 roku. Dodatkowo porozumienie to wymaga, aby kraje przygotowały swoje działania zmierzające do ograniczenia gazów cieplarnianych po 2020 roku jako część ich ustalonego na poziomie krajowym wkładu. „W tym kontekście większość krajów rozwijających się włączyła REDD+ do swych ustalonych na poziomie krajowym wkładów, co umożliwia wykorzystanie wyników obecnego projektu w sposób korzystny dla wdrażania polityki oraz ogólnego zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi w poszczególnych krajach”, wyjaśnia Häusler.
Produkty dostosowane do potrzeb
Usługodawcy EOMonDis oraz partnerzy w dziedzinie badań współpracowali, by rozwiązać istniejące problemy z monitorowaniem lasów tropikalnych poprzez integrację szeregów czasowych o dużej częstotliwości z optycznych i radarowych systemów czujników, zwłaszcza z satelitów Sentinel europejskiego programu Copernicus. Naukowcy opracowali i przetestowali te techniki oraz zaprezentowali je w wybranych placówkach w Kamerunie, Gabonie, Malawi i Peru. Informacje zwrotne od użytkowników tych usług testowych stanowiły podstawę dla dalszych ulepszeń i dostosowania produktów oraz platformy usługowej do określonych potrzeb. „Na obecnym etapie projekt EOMonDis może zaoferować dostosowane do potrzeb użytkownika produkty służące do monitorowania lasów, takie jak mapy zalesienia i użytkowania gruntów, mapy zniszczeń leśnych tworzone niemal w czasie rzeczywistym oraz produkty dotyczące poszczególnych zmian”, podsumowuje Häusler.
Słowa kluczowe
EOMonDis, las, REDD+, zniszczenia lasu, obserwacja Ziemi, Sentinel, UNFCCC, Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, porozumienie paryskie