Wysoka jakość i bezpieczeństwo systemu żywnościowego – od pola i przetwórni do talerza
„Jedzenie stanowi naszą wspólną płaszczyznę i uniwersalne doświadczenie” – James Beard
Jednak sposób, w jaki Europejczycy pozyskują i kupują żywność, a nawet myślą o jej konsumpcji, radykalnie zmienił się w ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci. Zmieniły się nawyki i oczekiwania konsumentów w stosunku do żywności. Rośnie zainteresowanie produktami pochodzenia organicznego („bio”), produktami od miejscowych wytwórców w celu wsparcia lokalnych gospodarek, a także większą ilością dań wegetariańskich/wegańskich. Konsumenci chcą teraz mieć możliwość oceny wartości odżywczej produktów w oparciu o czytelne i dokładne informacje na etykietach. Po części w odpowiedzi na te zmieniające się oczekiwania społeczne europejskie prawodawstwo gwarantuje, że europejski system żywnościowy należy do najlepszych na świecie pod względem standardów w zakresie bezpieczeństwa żywności. Nadal stoimy jednak przed pewnymi wyzwaniami. Po kilku międzynarodowych i europejskich skandalach związanych z bezpieczeństwem żywności, takich jak szeroko nagłośniona afera z koniną w 2013 r. czy ze skażonymi jajami w 2017 r., zaufanie Europejczyków do bezpieczeństwa systemu żywnościowego uległo zachwianiu. W związku z tym zagwarantowanie wysokich standardów bezpieczeństwa żywności jest głównym celem niektórych finansowanych przez UE projektów, którym poświęcamy w tym miesiącu nasz numer. Na przykład w ramach projektu STEFY opracowano nową generację szybkich, przenośnych i wieloparametrowych urządzeń służących do badania bezpieczeństwa żywności, które trafią do producentów z branży winiarskiej oraz wytwórców produktów mącznych i zbożowych w celu ułatwienia wykrywania mykotoksyn i alergenów. Z kolei projekt FieldFOOD usprawnił technologię odkażania skażonej żywności przy pomocy impulsów elektrycznych, co pozwoliło przybliżyć ją do zastosowania komercyjnego na szeroką skalę, a w ramach projektu BINGO naukowcy skupili się na kwestii biologicznych metod zwalczania szkodników, które stanowią alternatywę wobec chemicznych pestycydów. Bezpieczeństwo żywności ma oczywiście pierwszorzędne znaczenie, ale w tej specjalnej części chcieliśmy także podkreślić, że innowacyjne projekty również koncentrują uwagę na podnoszeniu jakości żywności i spełnianiu wspomnianych wyżej wymagań konsumentów. Kluczem wydaje się być „powrót do korzeni” i do tradycyjnych metod. W ramach projektu TRADITOM naukowcy skupili się na badaniu cech tradycyjnych odmian pomidorów i odkryli, w jaki sposób ich wspaniały smak może wzbogacić masową produkcję oraz efektywność kosztową produkcji pomidorów, które stanowią jedne z najważniejszych owoców (nie warzyw!) Europy. Ostatni z przedstawianych projektów - TREASURE - miał na celu pomóc europejskim konsumentom w ponownym odkryciu tradycyjnych ras świń, a także zdrowych produktów mięsnych wysokiej jakości uzyskanych z ich mięsa. Z chęcią poznamy opinie naszych czytelników. Pytania i sugestie można przesyłać na adres: editorial@cordis.europa.eu