Udostępnianie dziedzictwa kulturowego Europy wszystkim ludziom
Jeśli chcemy, by wszyscy mieszkańcy Europy mogli cieszyć się dziedzictwem kulturowym i doświadczać go zarówno osobiście, jak i przez Internet, jego zasoby muszą być dostępne, a same metody udostępniania muszą sprzyjać włączeniu. Opracowaniem takich rozwiązań zajmuje się zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu SHIFT, dążąc do poprawy dostępu do kultury dla wszystkich mieszkańców Europy dzięki technologii. Badacze skupieni wokół projektu SHIFT wykorzystują najnowsze osiągnięcia w dziedzinach sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego, aby opracować szereg zestawów narzędzi, dzięki którym dziedzictwo kulturowe stanie się bardziej dostępne, integracyjne i atrakcyjne dla wszystkich. Opracowane przez zespół rozwiązania technologiczne przeznaczone dla europejskich instytucji i przedsiębiorstw zajmujących się dziedzictwem kulturowym obejmują narzędzia do rozpoznawania obrazów, rozwiązania dźwiękowe, syntezatory mowy, rozwiązania dotykowe, semantyczne i językowe. Ich celem jest rozwiązanie istniejących problemów i ograniczeń trapiących europejskie sektory dziedzictwa i twórczości.
Cztery nowe zestawy narzędzi
Zaproponowane przez zespół rozwiązania obejmują wizualny zestaw narzędzi, który wykorzystuje algorytmy sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego do automatycznej transkrypcji treści dziedzictwa kulturowego. Wśród nich znajduje się także zestaw narzędzi poświęcony międzynarodowym prawom własności, który pozwala łatwiej sprostać wyzwaniom związanym z ochroną treści cyfrowych. Zespół opracowuje także narzędzia dźwiękowe, których celem jest wywołanie „emocjonalnej reakcji publiczności”. Jak czytamy w informacji prasowej opublikowanej niedawno na łamach portalu Europeana PRO, kilka miesięcy wcześniej zespół SHIFT pod kierownictwem niemieckiego partnera projektu - spółki audEERING - zademonstrował wykorzystanie narzędzia umożliwiającego zamianę tekstu na mowę. Według autorów informacji prasowej, narzędzie „umożliwiło transkrypcję przekazanych przez partnerów filmów dotyczących dziedzictwa kulturowego w językach rumuńskim i serbskim, a następnie odtworzenie ich z głosem lektora w języku angielskim, przy czym tekst był odczytywany z emocjonalnym afektem, dzięki czemu nie przypominał w żaden sposób pozbawionych emocji syntezatorów mowy wykorzystywanych w przeszłości”. Narzędzie jest stale rozwijane, natomiast w serwisie YouTube dostępny jest film przedstawiający jego wersję pilotażową. Zespół projektu SHIFT opracowuje także zestaw narzędzi haptycznych, który umożliwi kontakt z obiektami cyfrowymi przy pomocy wielu zmysłów. Narzędzia opracowane przez greckiego partnera projektu - Fundację na rzecz Badań i Technologii - Hellas - pozwolą użytkownikom doświadczać obiektów 3D i 2D w muzeach i innych placówkach dzięki nowatorskiemu podejściu, które wykorzystuje rękawicę haptyczną. Urządzenie oddziałuje na zmysły, emulując odczucia wywoływane przez dotykanie obiektu cyfrowego. Prototyp tego narzędzia można obejrzeć w filmie dostępnym w serwisie YouTube. Opracowując te nowatorskie narzędzia zespół projektu SHIFT chce pomóc instytucjom dziedzictwa kulturowego w rozwoju i przekazywaniu nowych doświadczeń wszystkim obywatelom Europy, w tym osobom z niepełnosprawnościami. Na tym jednak nie kończy się praca w ramach projektu. „Aby zagwarantować, że w wyniku projektu SHIFT powstaną odpowiednie narzędzia, prace obejmują szereg warsztatów, grup fokusowych i przypadków użycia, dzięki którym oceniamy wymagania użytkowników i testujemy rozwiązania w placówkach partnerskich w muzeach i bibliotekach w Niemczech, Grecji, na Węgrzech, w Rumunii i Serbii”, jak czytamy w informacji prasowej. Opinie użytkowników zostaną wykorzystane do opracowania rozwiązań technologicznych, które będą bardziej inkluzywne i dostępne dla wszystkich użytkowników placówek kulturowych. Zespół projektu SHIFT (MetamorphoSis of cultural Heritage Into augmented hypermedia assets For enhanced accessibiliTy and inclusion) połączył siły z zespołami finansowanych ze środków Unii Europejskiej projektów MuseIT, PERCEIVE, MEMORISE, PREMIERE i MEMENTOES, aby opublikować wytyczne strategiczne obejmujące kluczowe wnioski na temat działań mających na celu rozwój dziedzictwa kulturowego, wspieranie innowacji i promowanie włączenia cyfrowego w całej Europie. Wspólne wytyczne określają także sposoby wypełniania luk kompetencyjnych, budowania potencjału i promowania integracji w sektorze dziedzictwa kulturowego. Więcej informacji: strona projektu SHIFT
Słowa kluczowe
SHIFT, dziedzictwo kulturowe, dziedzictwo, dostępność, technologie dotykowe, muzeum, włączenie, biblioteka