Nowe spojrzenie na dziedzictwo kulturowe w Grecji, na Cyprze i w Austrii
Jak zaprezentować europejskie dziedzictwo kulturowe mieszkańcom i mieszkankom Europy, a także turystom odwiedzającym Stary Kontynent? Zdaniem uczestników finansowanego przez UE projektu ReInHerit odpowiedzią na to pytanie jest opracowanie nowatorskiego modelu zrównoważonego zarządzania dziedzictwem, który zmieni sposób, w jaki muzea i obiekty dziedzictwa kulturowego obecnie komunikują się i współpracują ze sobą. W ramach projektu ReInHerit Muzeum Sztuki Cykladzkiej w Grecji, Muzeum w Grazu w Austrii oraz pełniąca rolę koordynatora inicjatywy Fundacja na rzecz Kultury Banku Cypryjskiego w Nikozji połączyły siły, aby przygotować wystawę objazdową, trzy wystawy cyfrowe i stale rozbudowywaną kolekcję cyfrową pod wspólnym tytułem „ReThinking”. Omawiane wystawy i kolekcja cyfrowa poświęcone są trzem zagadnieniom społecznym, które pozostają ważne dla ludzkości od czasów starożytnych – tożsamości, konfliktom i rzemiosłu. Trzy wystawy tematyczne zostały zatytułowane: „ReThinking IDENTITIES: Gender, Diversity, Discrimination” (wydarzenie realizowane przez Muzeum Sztuki Cykladzkiej), „ReThinking CONFLICTS” (Muzeum w Grazu) oraz „ReThinking CRAFTSMANSHIP” (Fundacja na rzecz Kultury Banku Cypryjskiego). „Każda z wystaw prezentuje trzy obiekty pochodzące ze zbiorów każdego z trzech muzeów uczestniczących w projekcie”, czytamy w informacji zamieszczonej na stronie internetowej Muzeum Sztuki Cykladzkiej. „Po zakończeniu wystaw w muzeach, które odpowiadały za ich przygotowanie, każda z nich odwiedzi także pozostałe ośrodki na terenie Austrii, Grecji i Cypru, aby opowiedzieć tamtejszej publiczności szczególną historię wpisującą się w szersze ramy problematyki społecznej”.
Połączenie fizycznych i cyfrowych sposobów prezentacji obiektów
Głównym założeniem przyświecającym twórcom wystaw jest przyjrzenie się sposobom, w jakie można prezentować obiekty w przestrzeniach muzealnych, w przypadku gdy niemożliwe jest wystawienie oryginału. Z tego właśnie względu trzy muzea biorące udział w projekcie przygotowały także trzy wystawy cyfrowe, które stanowią lustrzane odbicie wystaw prezentujących faktyczne obiekty. Cyfrowe wystawy ReThinking, w których wykorzystano interaktywne narzędzia do cyfrowego opowiadania historii, narzędzia malarskie i działania edukacyjne, ruszyły w marcu 2023 roku. Wystawa „ReThinking IDENTITIES” dotyczy zawsze aktualnych pojęć płci, różnorodności i dyskryminacji. Od zarania dziejów po czasy współczesne w społeczeństwach funkcjonują różne role płciowe. Aby dać zwiedzającym możliwość eksplorowania ich poglądów na temat tożsamości, wystawa prezentuje trzy cyfrowe prace z każdego z muzeów, przedstawiające różne tożsamości na przestrzeni wieków: marmurową figurkę kobiety z Cyklad (Grecja), świątynną statuetkę chłopca (Cypr) oraz autoportret artystki Idy-Sofii Maly (Austria). Jak dziś interpretować konflikty? W jakim stopniu teraźniejszość wpływa na nasze postrzeganie dawnych konfliktów? Jak radzimy sobie z konfliktami powtarzającymi się na przestrzeni wieków? Wystawa „ReThinking CONFLICTS” stanowi próbę przyjrzenia się trzem różnym konfliktom i kontekstom historycznym z różnych perspektyw na przykładzie trzech obiektów. Jej celem jest ukazanie złożonego charakteru konfliktów oraz skłonienie publiczności do kwestionowania tradycyjnych narracji. Z kolei wystawa „ReThinking CRAFTSMANSHIP” poświęcona jest wiedzy na temat rzemiosła, tradycjom i technikom przekazywanym przez stulecia z pokolenia na pokolenie, stosowanym na naturalnych materiałach, a także metodom ich obróbki oraz powiązaniom ze zrównoważonym rozwojem i zmianą klimatu. Dzięki wykorzystaniu różnorodnych mediów wydarzenie stanowi dla odwiedzających okazję, by spojrzeć na ich niematerialne dziedzictwo kulturowe w nowy sposób. Równocześnie powstała kolekcja cyfrowa poświęcona tym samym zagadnieniom i prezentująca obiekty z innych muzeów w Grecji, na Cyprze i w Austrii. Zakończenie projektu ReInHerit (Redefining the future of cultural heritage, through a disruptive model of sustainability) zaplanowano na luty 2024 roku. Więcej informacji: strona projektu ReInHerit
Słowa kluczowe
ReInHerit, konflikt, tożsamość, rzemiosło, dziedzictwo kulturowe, wystawa, muzeum
