Migracja: nowe narzędzia ułatwiające zrozumienie ruchu ludności w Europie
Od niepamiętnych czasów ludzie podróżowali w poszukiwaniu bezpieczeństwa, możliwości i dobrobytu. Jednak gwałtowny wzrost liczby osób szukających schronienia w Europie w ostatnich latach nasilił obawy przed konsekwencjami społecznymi i gospodarczymi. Wieloaspektowy charakter migracji nie pozwala na jej analizę w prosty sposób. Istnieje ogromna różnorodność zarówno wśród osób, które stają się migrantami – w tym uchodźcami, osobami ubiegającymi się o azyl i migrantami ekonomicznymi – jak i sił, które napędzają i kształtują te ruchy, włączając w to niepokoje społeczne, zmianę klimatu, motywacje finansowe, struktury prawne, język, powiązania rodzinne i kulturowe, wzorce demograficzne i modele ekonomiczne zależne od przemieszczania się ludzi, takie jak praca sezonowa. Ruchu ludności nie należy ograniczać, lecz traktować jako szansę i wyzwanie, co europejscy decydenci powinni mieć na uwadze. Napływ migrantów może pomóc ożywić słabnące społeczności i regiony oraz uzupełnić niedobory siły roboczej, a migranci mogą zajmować stanowiska wymagające różnych kwalifikacji, które w przeciwnym razie pozostałyby nieobsadzone. Nieodpowiednie zarządzanie migracją może również powodować nierównomierne zapotrzebowanie na usługi socjalne. Poza tym bez dodatkowych programów ułatwiających integrację spójność społeczna może zostać zachwiana, a migranci mogą być narażeni na izolację i nadużycia. Zrozumienie istoty migracji jest niezbędne, by Europa mogła skutecznie reagować zarówno na jej pozytywne, jak i negatywne skutki. W tym wydaniu broszury przedstawiono 13 projektów finansowanych ze środków UE, by pokazać, w jaki sposób naukowcy odnoszą się do szóstego wyzwania społecznego programu Horyzont 2020: Europa w zmieniającym się świecie – integracyjne, innowacyjne i refleksyjne społeczeństwa. Wspólnym celem projektów opisanych w tym wydaniu jest dążenie do opartej na faktach debaty na temat różnych aspektów dotyczących zjawiska migracji. Broszura zawiera zwięzłe podsumowania głównych wniosków z projektów, wspomagające działania docelowych odbiorców – naukowców, ustawodawców, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i zainteresowanych obywateli. W projektach badawczych przedstawiono zjawisko migracji w nowym świetle oraz przybliżono, w jaki sposób Europa może odpowiednio na nie reagować, tak aby wszystkie strony odnosiły korzyści. W broszurze przedstawiono finansowane ze środków UE projekty badawcze dotyczące migracji, w ramach których opracowano solidne dowody oraz przedstawiono poparte badaniami dane i analizy, które można wykorzystać w procesach kształtowania polityki w różnych obszarach – od zarządzania migracją po integrację migrantów oraz poprawę spójności między przepisami dotyczącymi migrantów a innymi wytycznymi. W wielu projektach stworzono również konkretne narzędzia i rozwiązania mające na celu poprawę codziennych działań związanych z zarządzaniem migracją, co może mieć wymierny wpływ na życie migrantów i spójność społeczną. Projekty ADMIGOV i ASILE poświęcone są systemom zarządzania migracją i przyznawania azylu, skupiają się na poszukiwaniu alternatywnych rozwiązań dotyczących obecnej polityki oraz rozumieniu pojęcia kryzysu w kontekście migracji i przyznawania azylu. W ramach projektów TRAFIG i RAISD opracowywane są rozwiązania łagodzące skutki przedłużających się wysiedleń, w tym dla migrantów znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji. Z kolei celem projektu AGRUMIG jest zbadanie powiązań między migracją a rozwojem w krajach pochodzenia i krajach docelowych migrantów. Naukowcy zaangażowani w projekty SPRING, MERGING i MATILDE badają różne aspekty integracji migrantów – od społeczno-ekonomicznych skutków migracji w Europie po poprawę warunków mieszkaniowych dla imigrantów. Natomiast w ramach projektów EASYRIGHTS i MICADO zmierzono się z wyzwaniem integracji migrantów z wykorzystaniem rozwiązań opartych na technologiach informacyjno-komunikacyjnych. Projekty HumMingBird, QuantMig i FUME umożliwiają lepsze zrozumienie wzorców mobilności migracyjnej i przyczyniają się do opracowania lepszych średnio- i długoterminowych scenariuszy migracyjnych.