Różnorodność – rozwiązanie dla unijnych gospodarstw rolnych
Uprzemysłowienie rolnictwa i związany z tym nacisk na coraz większą opłacalność spowodowały, że rolnicy zaczęli koncentrować się na uprawie coraz mniejszej liczby gatunków, które wymagają stosowania dużych ilości substancji chemicznych i nawozów. Produkcja roślinna często charakteryzuje się krótkimi rotacjami lub monokulturami, które w wielu przypadkach są nadal postrzegane jako tańsze i bardziej wydajne rozwiązania w porównaniu z bardziej ekologicznymi alternatywami. Stosowanie takich modeli upraw często prowadzi jednak do gradacji szkodników i występowania chorób, większej ilości zanieczyszczeń, erozji gleby, a także utraty żyzności gleby i różnorodności biologicznej, nie mówiąc nawet o wrażliwości rolnictwa na nieprzewidziane wydarzenia związane z klimatem lub rynkami. Celem finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu DiverIMPACTS (Diversification through Rotation, Intercropping, Multiple Cropping, Promoted with Actors and value-Chains towards Sustainability) jest osiągnięcie pełnego potencjału dywersyfikacji systemów upraw. Inteligentne zastosowanie zróżnicowanych systemów upraw może przynieść szereg korzyści, w tym ograniczenie stosowania nawozów i pestycydów, większe bezpieczeństwo żywnościowe i niezawodne dostawy produktów rolnych przeznaczonych do produkcji paszy, wytwarzania energii oraz wykorzystywanych w przemyśle. Zaowocuje także lepszymi usługami ekosystemowymi oraz większą efektywnością wykorzystania energii i zasobów. Inicjatywa DiverIMPACTS przyczynia się do realizacji tych celów poprzez ocenę skuteczności systemów dywersyfikacji upraw, takich jak płodozmian, uprawy międzyplonów i uprawy mieszane w ramach dziesięciu eksperymentów polowych realizowanych w wielu krajach na terytorium Europy, w tym w Belgii, Niemczech, we Francji i Włoszech, w Niderlandach, Szwecji oraz Szwajcarii. W ramach koordynowanego przez Narodowy Instytut Badań nad Rolnictwem, Żywnością i Środowiskiem we Francji projektu zrealizowano także 25 wielopodmiotowych studiów przypadków z kluczowymi technologiami prorozwojowymi i innowacjami, które pozwalają usunąć istniejące bariery i pomagają osiągnąć korzyści płynące z dywersyfikacji upraw na poziomie gospodarstwa rolnego, łańcucha wartości i terytorium. Gromadząc rolników i organizacje rolnicze, doradców, spółdzielnie, dostawców usług logistycznych, naukowców, przedstawicieli przemysłu oraz reprezentantów społeczeństwa obywatelskiego w ramach wielopodmiotowego podejścia, badacze opracowują zalecenia dla decydentów politycznych dotyczące lepszej koordynacji wszystkich istotnych uczestników łańcucha wartości. Projekt dobiegnie końca w maju 2022 roku.
Słowa kluczowe
DiverIMPACTS, uprawy, rolnik, dywersyfikacja, monokultura, płodozmian, ekosystem
