Prace nad kodeksem etycznej komunikacji
W ramach finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu DIACOMET powstała możliwa do przeszukania internetowa baza danych kodeksów etyki. To kluczowy krok w wysiłkach zespołu skupionych na promowaniu etycznej i odpowiedzialnej komunikacji w świecie, w którym rozwój mediów cyfrowych umożliwił rozprzestrzenianie się mowy nienawiści i dezinformacji.
Etyczna komunikacja dla wszystkich podmiotów
Pomimo tego, że w Europie funkcjonuje wiele kodeksów etycznych i podobnych dokumentów skupiających się na zróżnicowanych aspektach komunikacji publicznej, różnią się one istotnie pod względem zakresu i kontekstu. Co więcej, często nie są one dostępne dla ogółu społeczeństwa. Dzięki publicznie dostępnej bazie danych DIACOMET zróżnicowani interesariusze mogą obecnie uzyskać dostęp do międzynarodowych i krajowych kodeksów etycznych dotyczących wszystkich rodzajów komunikacji publicznej. Wśród zainteresowanych stron można wymienić dziennikarzy, specjalistów do spraw komunikacji i PR, reklamodawców, operatorów platform cyfrowych i użytkowników mediów. Celem twórców bazy jest zapewnienie źródła inspiracji dla podmiotów, które chcą opracować własne wytyczne dotyczące skutecznej komunikacji lub stworzyć nowe rozwiązania w tym zakresie. Jak czytamy w sprawozdaniu projektu DIACOMET, „z punktu widzenia projektu DIACOMET baza danych stanowi również punkt wyjścia do analizy zasad etyki komunikacji opartej na dialogu, które powinny być publicznie dostępne w interesie przejrzystości badań naukowych”. Baza danych obejmuje obecnie przeszło 400 dokumentów ze wszystkich państw partnerskich biorących udział w projekcie DIACOMET. Poszczególne kodeksy pochodzą z Austrii, Estonii, Finlandii, Węgier, Litwy, Niderlandów, Słowenii i Szwajcarii, a także z organizacji międzynarodowych. W bazie nie znajdują się teksty prawne, a jedynie „kodeksy etyki lub zbliżone wytyczne dotyczące zasad postępowania w komunikacji, które są zgodne z zasadami samoregulacji i odpowiedzialności mediów”. Wybór dokumentów przeznaczonych do uwzględnienia w bazie danych obejmował kompleksowy proces selekcji, w ramach którego badacze określili różne rodzaje kodeksów w oparciu o ich odbiorców - dziennikarzy, reklamodawców, specjalistów do spraw PR, przedstawicieli przedsiębiorstw i instytucji publicznych, małych instytucji medialnych oraz użytkowników mediów. Każdy rodzaj kodeksu musiał być reprezentowany przez co najmniej dwa bądź trzy typowe dokumenty obowiązujące w każdym państwie partnerskim. Ze względu na fakt, że kluczowym kryterium uwzględnienia w bazie było powiązanie dokumentu z zagadnieniem komunikacji publicznej, kodeksy dotyczące komunikacji interpersonalnej zostały wykluczone z bazy. Interaktywna mapa umożliwiająca wybór wszystkich dokumentów pochodzących z danego państwa oraz narzędzie wyszukiwania umożliwiające użytkownikom przeszukiwanie zawartości bazy danych w oparciu o predefiniowane kategorie to dwie spośród wielu funkcji bazy danych ułatwiających korzystanie z niej użytkownikom. Inne opcje obejmują możliwość skanowania dokumentów w ich oryginalnych językach lub ich tłumaczeń maszynowych na język angielski, a także przycisk „Więcej informacji” obok każdego dokumentu na liście wyników wyszukiwania, który pozwala na łatwe sprawdzenie dodatkowych informacji i zawiera odnośnik do pełnej treści.
Upowszechnianie wiedzy
W ramach działań na rzecz rozwoju etycznej komunikacji cyfrowej w Europie podejmowanych w ramach projektu, w listopadzie 2024 roku jeden z partnerów projektu DIACOMET - węgierskie Stowarzyszenie dla Europy - zorganizował międzynarodową konferencję na temat wyzwań dotyczących komunikacji i możliwości demokratycznego dialogu w XXI wieku. W tym samym miesiącu przedstawiciel słoweńskiego partnera projektu, Uniwersytetu w Lublanie wygłosił wykład inauguracyjny na Światowym Szczycie Naukowym 2024 w Chorwacji. Ponadto dwóch przedstawicieli Austriackiej Akademii Nauk, kolejnego z partnerów projektu, zaprezentowało referat na dorocznej konferencji Międzynarodowego i Międzykulturowego Oddziału Niemieckiego Stowarzyszenia Komunikacji, która odbyła się w Austrii. Prace w ramach projektu DIACOMET (Fostering capacity building for civic resilience and participation: Dialogic communication ethics and accountability) dobiegną końca w maju 2026 roku. Więcej informacji: strona projektu DIACOMET
Słowa kluczowe
DIACOMET, etyka, kodeks, komunikacja, komunikacja cyfrowa, komunikacja publiczna, media, kodeks etyki, publiczne