Skip to main content
European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS
CORDIS Web 30th anniversary CORDIS Web 30th anniversary

Values and ethics in Innovation for Responsible Technology in EUrope

Article Category

Article available in the following languages:

Wymiar etyczny projektowania inteligentnych urządzeń

Pomagając projektantom i twórcom technologii w zastanawianiu się nad etyką i rozmawianiu o niej, grupa badaczy chce zwiększyć zaufanie społeczeństwa do inteligentnych urządzeń.

Gospodarka cyfrowa icon Gospodarka cyfrowa
Społeczeństwo icon Społeczeństwo

Pomimo tego, że inteligentne technologie są już znaną i wszechobecną częścią naszego życia, duża część społeczeństwa nadal podchodzi do nich z obawą, a nawet nieufnością. „Obecnie toczy się wiele debat dotyczących potrzeby etycznego i odpowiedzialnego projektowania technologii i usług intensywnie wykorzystujących dane”, mówi Irina Shklovski, profesor komunikacji i informatyki na Uniwersytecie Kopenhaskim. „Nie do końca wiadomo natomiast, jak to robić w praktyce”. Właśnie tym problemem zajął się zespół finansowanego przez UE projektu VIRT-EU (Values and ethics in Innovation for Responsible Technology in Europe). W kierowanym przez Shklovski projekcie powstały praktyczne narzędzia, które umożliwiają twórcom technologii myślenie i rozmawianie o etyce w nowy i produktywny sposób. „Krótko mówiąc, chcieliśmy znaleźć praktyczne sposoby, które pozwoliłyby specjalistom rozwijającym technologie uwzględniać w ich pracy aspekty etyczne”, dodaje Shklovski.

Zestaw narzędzi bazujących na teorii

Jak mówi Shklovski, istnieje wiele zasad etycznych, wytycznych i deklaracji, brakuje natomiast praktycznych metod ich wdrażania. „Aby wypełnić tę lukę, utworzyliśmy prawdziwie interdyscyplinarny zespół złożony z prawników, etnografów, informatyków, projektantów i socjologów, których zadaniem było ustalenie, co etyka oznacza w praktyce”, tłumaczy. Owocem tych analiz jest praktyczna teoria etyki – bazujący na teorii zestaw narzędzi i pojęć pomagających twórcom technologii myśleć i uczyć się o etyce w sposób, który może pomóc im w podejmowaniu lepszych decyzji dotyczących projektowania. „Zestaw narzędzi VIRT-EU nie jest kolejną listą zaleceń, lecz oferuje twórcom technologii sposób na zdobycie języka, struktury i autorytetu niezbędnego, by móc prowadzić rozmowy o etyce”, mówi Shklovski. Zestaw narzędzi, dostępny za pośrednictwem strony internetowej projektu, zawiera specjalnie opracowany kwestionariusz, który pomaga twórcom i projektantom technologii oceniać wpływ ich pracy na ochronę prywatności oraz kwestie etyczne i społeczne. Innym elementem pakietu jest Ethical Stack, seria narzędzi opracowana po to, by pomóc twórcom nowych technologii połączonych w analizie potencjalnych konsekwencji etycznych i społecznych ich produktów. Zestaw zawiera też materiały offline pomagające w zadawaniu trudnych pytań oraz podważaniu utartych opinii. Przygotowano także animację dotyczącą etyki w dziedzinie internetu rzeczy oraz krótką broszurę przedstawiającą podstawowe zagadnienia związane z etyką.

Nowy standard

Zestaw narzędzi VIRT-EU stał się nowym standardem pod względem angażowania projektantów i twórców technologii w sprawy etyki. „Zamiast obwiniać projektantów i twórców za wady technologii intensywnie wykorzystujących dane, dostrzegliśmy fakt, że społeczność technologiczna doświadcza niepokoju i niepewności związanych z podejmowanymi przez siebie decyzjami”, podsumowuje Shklovski. „Nasze narzędzia zostały zaprojektowane w taki sposób, aby umożliwić specjalistom wspólne stawianie czoła tym niepewnościom”. Mimo że trwa jeszcze finalizowanie części opracowań naukowych, wielu partnerów konsorcjum już wykorzystuje zestaw narzędzi w nowych inicjatywach.

Słowa kluczowe

VIRT-EU, etyka, inteligentne urządzenia, technologia, twórcy, prywatność

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania