Działania naukowców na rzecz ochrony ekosystemów morskich w 16 regionach Europy
Chcemy, aby nasze odkrycia były nie tylko istotne, ale także możliwe do zastosowania w różnych strefach klimatycznych Europy.
Myron Peck, koordynator projektu ACTNOW
W jaki sposób należy prowadzić badania podstawowe dotyczące stresorów środowiskowych oddziałujących na siedliska i ekosystemy morskie, aby jednocześnie móc współpracować z regionalnymi decydentami i mieć pewność, że zdobyta wiedza faktycznie zostanie przekuta na konkretne działania? To złożone, ale istotne pytanie stało się punktem wyjścia dla prac prowadzonych w ramach finansowanego ze środków UE projektu ACTNOW. Jego celem jest opracowanie praktycznych rozwiązań na podstawie 16 regionalnych studiów przypadków. Mają one służyć ochronie mórz i stref przybrzeżnych w Europie. Wśród niezwykle różnorodnej tematyki unijnych inicjatyw poświęconych ochronie ekosystemów morskich projekt ACTNOW wyróżnia się wyjątkowym, partycypacyjnym podejściem. „Zamiast udostępniać wyniki wyłącznie społeczności naukowej, współpracujemy bezpośrednio z regionalnymi zainteresowanymi stronami”, wyjaśnia Myron Peck, koordynator projektu z ramienia Uniwersytetu Hamburskiego w Niemczech. „Chcemy, aby nasze odkrycia były nie tylko istotne, ale także możliwe do zastosowania w różnych strefach klimatycznych Europy, od eutrofizacji w lodowatych wodach Norwegii, aż po inwazje biologiczne w pobliżu ciepłych wybrzeży Turcji”. Część tych prac obejmie standaryzację danych, grupowanie informacji w kompleksowe bazy danych, ułatwiające szeroko zakrojone, ponadnarodowe analizy o dużym znaczeniu nie tylko dla zrozumienia, ale również zwalczania wieloaspektowego wpływu zmiany klimatu na życie w morzach. Uczeni wierzą, że projekt umożliwi im stworzenie modeli zdolnych do prognozowania oddziaływań wielu różnych czynników stresogennych na życie morskie. Jednak Peck uważa, że chodzi o coś więcej. „Rozwijamy bliskie relacje z osobami i podmiotami zaangażowanymi w politykę ochrony środowiska i zarządzanie środowiskowe. Organizujemy warsztaty, ankiety i spotkania z zainteresowanymi stronami, aby pomóc w opracowaniu praktycznych strategii, możliwych do wdrożenia przez władze lokalne i regionalne. Polega to na ustalaniu zapotrzebowania na konkretne badania, udostępnianiu porad popartych nauką i dbanie o to, by nasze wyniki były zrozumiałe dla wszystkich rodzajów odbiorców”. Biorąc pod uwagę, że badania w projekcie potrwają jeszcze trzy lata, a prace w terenie idą pełną parą, wszystko wskazuje na to, że połączone strategie zaproponowane przez zespół projektu i przyjęcie perspektywy regionalnej w sposób trwały wpłyną na działania w dziedzinie ochrony środowiska morskiego w całej Europie.
Słowa kluczowe
niebieski dwutlenek węgla, powiązanie ocean-klimat-różnorodność biologiczna, łagodzenie zmiany klimatu i adaptacja do niej, naturalna sekwestracja dwutlenku węgla, usługi ekosystemowe, różnorodność biologiczna mórz, funkcjonowanie ekosystemów, ekologia funkcjonalna, planowanie przestrzenne obszarów morskich, podejście ekosystemowe