Polimer pochodzący z recyklingu w składzie szkła laminowanego
Poliwinylobutyral to powszechnie stosowane tworzywo sztuczne, popularne w szybach samochodowych i oknach budynków. Dzięki niemu szkło laminowane jest bezpieczne - w przypadku rozbicia nie rozpada się na ostre fragmenty. Recykling tego polimeru stanowi jednak istotne wyzwanie, w związku z czym często jest klasyfikowany jako odpad. Głównym problemem jest obecność pozostałości szkła w przetworzonym PVB, w wyniku czego materiał docelowy jest zamglony i mniej przejrzysty. Co więcej, wystawienie szkła laminowanego na działanie czynników atmosferycznych z czasem pozwala na łatwiejsze oddzielenie go od warstwy PVB, ale proces ten może powodować degradację polimeru i utrudniać jego ponowne użycie. Różnice w składzie PVB pochodzącego z różnych źródeł mogą również zwiększać problem zamglenia po zmieszaniu. Ze względu na te trudności, tylko niewielka część tego polimeru jest poddawana recyklingowi, a większość firm zajmujących się recyklingiem koncentruje się na odzyskiwaniu szkła i pozostawia PVB jako produkt uboczny o ograniczonym zastosowaniu. Zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu SUNRISE miał na celu rozwiązanie tego problemu poprzez opracowanie zaawansowanego systemu sortowania pozwalającego na oddzielanie i czyszczenie PVB, aby umożliwić recykling ponad 125 000 ton tego materiału. To innowacyjne rozwiązanie może przynieść znaczące korzyści gospodarcze, środowiskowe i społeczne poprzez zmniejszenie ilości odpadów i stworzenie nowych możliwości wykorzystania wysokiej jakości PVB z recyklingu.
Innowacyjna technologia odzysku szkła i recyklingu PVB
„Opracowaliśmy najnowocześniejsze narzędzie oparte na wielu czujnikach, które jest w stanie sortować odpady ze szkła laminowanego w oparciu o skład i stan PVB w mieszance”, zauważa Angélica Pérez Manso, koordynatorka projektu. „Narzędzie to wykorzystuje zaawansowane czujniki optyczne i inteligentne algorytmy w celu szybkiej i dokładnej analizy składu PVB. Dzięki tej technologii możemy sortować 100 fragmentów laminowanego szkła na godzinę, mając przy tym pewność, że każdy fragment jest prawidłowo skategoryzowany”. W Hiszpanii trwa pilotaż prototypu narzędzia. Po posortowaniu szkło jest przetwarzane w specjalistycznym zakładzie, który może przetworzyć do 360 kilogramów PVB na godzinę. Proces recyklingu obejmuje szereg metod mechanicznych i chemicznych. Są wykorzystywane w zależności od źródła odpadów (szyb samochodowych lub okien budynków) w celu rozdzielania szkła od PVB. Proces mechaniczny polega na rozbiciu laminowanego szkła na mniejsze kawałki w celu oddzielenia go od warstwy tworzywa. Następnie zakład stosuje specjalny roztwór chemiczny, który pomaga osłabić wiązania między fragmentami szkła i poliwinylobutyralu. Ułatwia to oddzielanie szkła i zapewnia, że tworzywo jest czyste i gotowe do recyklingu. Zespół przyjrzał się także możliwości dodania przeciwutleniaczy w celu zahamowania degradacji termicznej PVB podczas ponownego przetwarzania, zapewniając w ten sposób stabilność surowca.
Produkcja szkła laminowanego, zmniejszanie ilości odpadów i nowe standardy recyklingu
„Najbardziej obiecującym zastosowaniem jest wytwarzanie nowych folii międzywarstwowych na potrzeby produkcji szkła laminowanego. Nie poprzestajemy jednak na szkle - badamy również inne zastosowania PVB z recyklingu, takie jak tworzenie powłok, tkanin, a nawet komponentów do urządzeń magazynujących energię, w tym akumulatorów”, twierdzi Pérez Manso. W ramach projektu SUNRISE powstaje nowy proces recyklingu PVB, dzięki czemu kosztowny polimer może trafić do nowego szkła laminowanego, wspierając w ten sposób rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym. Dzięki ponownemu wykorzystaniu tego tworzywa zmniejszeniu ulegnie ilość odpadów z tworzyw sztucznych w UE, a wskaźniki wykorzystania surowców z recyklingu wśród producentów szkła wzrosną. Ta innowacyjna technologia nie tylko zwiększa wartość istniejących procesów recyklingu, ale także pozwala na opracowanie nowych produktów i dotarcie na nowe rynki. Ponadto zespół projektu SUNRISE promuje standardy branżowe dzięki warsztatom CEN, których celem jest zapewnienie stałej jakości PVB z recyklingu.
Słowa kluczowe
SUNRISE, PVB, poliwinylobutyral, szkło laminowane, recykling, sortowanie, odpady, gospodarka o obiegu zamkniętym