Projekt MAELSTROM pomaga w rozwiązywaniu problemu zaśmiecenia środowiska morskiego
Śmieci z tworzyw sztucznych przedostają się do mórz głównie z rzek i trafiają do ekosystemów morskich, przez co, jak powszechnie wiadomo, wywierają szkodliwy wpływ zarówno na dzikie zwierzęta, jak i na ludzkie zdrowie. Zrównoważone usuwanie plastiku z mórz i oceanów jest skomplikowane i drogie. W długoterminową remediację wnoszą wkład skoordynowane, multidyscyplinarne prace badawcze zespołu 14 partnerów skupionych wokół projektu MAELSTROM. Kluczowymi członkami konsorcjum są centra doskonałości w dziedzinie badania organizmów morskich, sztucznej inteligencji i robotyki, firmy zajmujące się recyklingiem oraz eksperci w dziedzinie badań nad tworzywami sztucznymi. W jego skład weszła także marketingowa firma konsultingowa, która odpowiada za sprzedawanie produktów pochodzących z recyklingu, oraz media, które pomagają w rozpowszechnianiu aktualnych informacji i podnoszeniu świadomości społecznej na temat odpadów morskich. Zespół projektu MAELSTROM zidentyfikował tzw. gorące obszary akumulacji odpadów morskich w Europie, takie jak rzeka Ave w Portugalii i region przybrzeżny Wenecji we Włoszech. Na potencjalny obszar, na który trafiają odpady, wpływa ich charakterystyka, zdolność do unoszenia się na wodzie, a także wiatry i prądy morskie – tym samym czynniki te decydują także o najlepszym możliwym planie remediacji.
Bąbelki i roboty
Przedostawaniu się plastiku do oceanu zapobiega „bariera bąbelkowa” na rzece Ave. Opracowana przez niderlandzkiego partnera bariera nazwana The Great Bubble Barrier® umożliwia przepływ ryb i łodzi, a jednocześnie za pomocą „kurtyny bąbelkowej” kieruje odpady do systemu wychwytującego na brzegu rzeki. Na potrzeby regionu Laguny Weneckiej partnerskie firmy Tecnalia Research and Innovation, LIRMM i Servizi Tecnici opracowały zrobotyzowaną platformę do oczyszczania dna morskiego. Oparty na sztucznej system inteligencji identyfikuje i zbiera odpady, aby zminimalizować ich wpływ na ekosystemy. System posiada przyssawkę do drobnych śmieci i chwytak do większych odpadów.
Kolejne kroki
Robot sortujący korzysta ze sztucznej inteligencji, aby segregować śmieci, które są następnie poddawane zaawansowanym procesom recyklingu. Do przemysłowego łańcucha dostaw trafią dzięki temu ponownie między innymi prekursory chemiczne i polimery. Doskonałym przykładem działania tego systemu gospodarki o obiegu zamkniętym jest przekształcenie pociętej sieci rybackiej w panele i laminaty. Do tej pory przy pomocy tych dwóch technologii zebrano łącznie siedem ton odpadów morskich. Część materiału zebranego w rejonie Wenecji została poddana niskotemperaturowej pirolizie w celu wytworzenia paliwa morskiego drugiej generacji. Jest to kolejny przykład zastosowanego w projekcie rozwiązania o obiegu zamkniętym, ponieważ paliwo to zasila system usuwania odpadów morskich. Opracowana w ramach projektu aplikacja MAELSTROM Traceability App pozwala na śledzenie postępów poszczególnych działań, od zbiórki po integrację z innymi produktami pochodzącymi z recyklingu, a dodatkowo umożliwia otrzymanie certyfikatu „MarineLitterOrigin”. Aby określić skuteczność technologii usuwania odpadów i oszacować długoterminowe skutki dla ekosystemów, zespół projektu MAELSTROM prowadzi monitorowanie lokalizacji testowych. Ponadto prowadzona jest ocena cyklu życia oparta na międzynarodowych normach ISO 14040 i 14044, mająca na celu przeanalizowanie wpływu technologii na środowisko.
Świadomość społeczna
Zwiększenie świadomości społecznej jest niezbędne, jeśli chcemy uporać się z problemem odpadów morskich. Reklamowany w mediach społecznościowych projekt MAELSTROM zachęca mieszkańców do poszerzenia wiedzy na temat oceanów, aby zaangażować ich w sprzątanie plaż i kanałów. Członkowie projektu wzięli udział w akcji „World's Biggest Butt Pick Up”, mającej na celu zebranie miliona niedopałków papierosów, a jego działania wpisują się w założenia kampanii #EUBeachCleanUp oraz misji UE w zakresie odbudowy oceanów i zasobów wodnych. Wszystkie technologie opracowane do tej pory w projekcie MAELSTROM osiągną poziom 6 gotowości technologicznej. Powstała w jego ramach metoda zbierania odpadów morskich jest skuteczna i ma minimalny wpływ na środowisko. Zakończenie projektu przewidziano na koniec grudnia 2024 r. Już teraz zespół wykonał ważny krok w kierunku wyeliminowania odpadów z tworzyw sztucznych.
Słowa kluczowe
MAELSTROM, plastik, odpady morskie, ocean, sztuczna inteligencja, roboty, recykling