Wykorzystanie drewna w ekologicznych opakowaniach na żywność
Finansowany ze środków UE projekt REDYSIGN od chwili rozpoczęcia w październiku 2023 r. koncentruje się na ograniczeniu stosowania zanieczyszczających środowisko plastikowych opakowań na świeże produkty mięsne. Ekologiczna alternatywa dla opakowań na bazie paliw kopalnych, czyli nadające się do recyklingu biopochodne rozwiązanie obejmuje wykorzystanie materiałów drewnopochodnych. Innowacje w tej dziedzinie zostały niedawno zaprezentowane na konferencji Safe-and-Sustainable-by-Design (SSbD24), która odbyła się w Szwajcarii w dniach 10–15 listopada 2024 r. Projekt REDYSIGN był reprezentowany na konferencji SSbD24 przez portugalskiego partnera HOLOSS, który podzielił się cennymi spostrzeżeniami na temat stosowania strategii ekoprojektowania w celu opracowania innowacyjnych i zrównoważonych rozwiązań opakowaniowych do świeżych produktów mięsnych. „Zaprezentowana przez nas praca ilustruje związek między strukturą podejścia SSbD (bezpieczny i zrównoważony już na etapie projektowania) a zasadami eko-projektowania, wyszczególniając kroki podjęte w celu wykorzystania metodologii eko-projektowania do rozwiązań REDYSIGN” — wyjaśnia specjalistka ds. badań projektu HOLOSS w zakresie zrównoważonej gospodarki o obiegu zamkniętym Ana Elisa Lago w niedawno opublikowanym komunikacie REDYSIGN. „Zastosowanie tych zasad do innowacyjnych rozwiązań, nad którymi pracujemy w ramach projektu, przyczyni się do ogólnej poprawy ich zrównoważonego charakteru poprzez zminimalizowanie negatywnego wpływu na środowisko oraz promowanie gospodarki o obiegu zamkniętym. Udział w tym wydarzeniu nie tylko umożliwił podzielenie się wiedzą na temat projektu i wyzwań, przed którymi stoimy, ale także zapewnił cenną okazję do rozmów i rozwiązywania problemów”.
Cel dotyczący obiegu zamkniętego i ekologiczności
REDYSIGN zamierza wytwarzać każdą część opracowywanego opakowania — tackę, powłokę barierową, podkładkę chłonną i folię — wyłącznie ze składowych drewna, takich jak celulozowe włókna, mikrowłókna i nanowłókna, a także lignina i cukry. Opakowania będą też wyposażone w dwa czujniki chroniące przed psuciem się żywności oraz znacznik identyfikacyjny, który poprawi sortowanie i zwiększy wydajność recyklingu. Zespół opracowuje również nowe technologie i usprawnia istniejące procesy w celu zmniejszenia ilości energii zużywanej do produkcji opakowań i ograniczenia emisji CO2. Do tej pory badacze pracujący nad projektem podjęli kroki w celu obniżenia zużycia energii w produkcji włókien drzewnych. Zajmują się również ograniczeniem dużych ilości wody wymaganej obecnie w procesie zwanym funkcjonalizacją wysokiej konsystencji, w którym włókna są poddawane obróbce w celu nadania im nowych pożądanych właściwości, takich jak wodoodporność. Jak czytamy w kolejnym komunikacie REDYSIGN: „Uzyskane do tej pory wyniki są obiecujące, ograniczono zużycie wody do zaledwie 10 l/kg włókna (w porównaniu do obecnych 200–400 l/kg), a istnieją duże możliwości dalszej redukcji. Co więcej, wydajność reakcji wzrosła kilkukrotnie, a to pozwoliło również na zmniejszenie dawki chemikaliów. To czysta oszczędność zasobów”. Według artykułu „Packaging Europe” w projekcie wykorzystano również ocenę cyklu życia do przeanalizowania ogólnego wpływu procesu na środowisko. Zdefiniowano przepływy procesów dla poszczególnych innowacji i przeprowadzono wstępne badania substancji oczekiwanych w danej fazie produkcji w celu oceny dostępności danych chemicznych. Zaproponowane w ramach projektu zasobooszczędne procesy do produkcji biopochodnych, nadających się do recyklingu i opartych na inteligentnych włóknach opakowań alternatywnych na świeże mięso mogą pomóc UE wykonać kolejny krok na drodze do neutralności klimatycznej. Projekt REDYSIGN (Resource-efficient processes for the production and circularization of innovative RECYclable-by-DeSIGN fresh meat smart packaging from wood) kończy się w 2027 roku. Więcej informacji: strona internetowa projektu REDYSIGN
Słowa kluczowe
REDYSIGN, opakowania, opakowania do żywności, drewno, mięso, czujnik, włókno celulozowe