Skuteczniejsze monitorowanie różnorodności biologicznej w Europie
Zespół finansowanego przez UE projektu MAMBO opublikował pierwszy dokument orientacyjny przedstawiający jego wkład w rozwój Europejskiego Centrum Koordynacji Obserwacji Różnorodności Biologicznej (EBOCC). Parlament Europejski i Komisja Europejska podjęły już działania w celu utworzenia EBOCC, którego misja została sformułowana przez głównych interesariuszy na szczeblu krajowym i unijnym w ramach innego projektu finansowanego przez UE, EuropaBON. Obecne dane pochodzące z monitorowania różnorodności biologicznej w Europie są niewystarczające, aby prowadzić precyzyjnie ukierunkowane działania pozwalające na przeciwdziałanie utracie różnorodności biologicznej w sposób ekonomiczny i w różnych skalach. Misją EBOCC jest koordynacja wysiłków w zakresie monitorowania różnorodności biologicznej w Europie i ustanowienie wspólnych europejskich ram dotyczących monitorowania różnorodności biologicznej. Założenie to zostanie osiągnięte poprzez wspieranie koordynacji między państwami członkowskimi UE i organizacjami monitorującymi, wykorzystanie danych z monitorowania, wdrażanie przejrzystych przepływów danych i analizowanie informacji na poziomie UE w celu uzyskania wskaźników i wspierania polityk.
Wizja dotycząca zharmonizowanego monitorowania
„Wizja EBOCC zakłada operacjonalizację zharmonizowanych przepływów danych z monitorowania różnorodności biologicznej w celu ochrony i zrównoważonego użytkowania europejskich ekosystemów lądowych, morskich oraz słodkowodnych”, stwierdzają autorzy dokumentu. Centrum ma pomagać UE w koordynacji i usprawnieniu systemu obserwacji, metod asymilacji danych, modeli, wiedzy i wysiłków na rzecz budowania potencjału w perspektywie do 2030 r. Pozwoli to na „regularne dostarczanie informacji na temat stanu różnorodności biologicznej w Europie, w sposób wspierający ich integrację i ponowne wykorzystanie z korzyścią dla wszystkich obywateli i instytucji UE”. Aby przyczynić się do realizacji misji EBOCC, zespół MAMBO przygotowuje obecnie analizy grup interesariuszy oraz potrzeby społeczności użytkowników, a także planuje zaangażować tę społeczność we wspólne projektowanie i adaptację przyszłych narzędzi monitorowania. Narzędzia monitorowania opracowywane w projekcie MAMBO są włączane do kluczowych istniejących infrastruktur badawczych związanych z gromadzeniem, przekształcaniem, publikowaniem i syntezą danych z monitorowania różnorodności biologicznej. Ponadto obecne bazy danych są rozszerzane o obrazy i dźwięki, aby ulepszyć modele uczenia maszynowego. Te postępy pozwalają na tworzenie nowych zastosowań monitorowania opartych na obrazach i ulepszonych wskaźników stanu siedlisk pochodzących z teledetekcji i danych z radarów optycznych. Dane z narzędzi MAMBO są wprowadzane do zintegrowanych modeli, które ulepszają strategie prognozowania wstecznego, prognozowania i monitorowania adaptacyjnego, umożliwiając wskazanie regionów o wysokiej niepewności w modelach rozmieszczenia gatunków. Przeprowadzane są również oceny efektywności kosztowej, aby określić, gdzie narzędzia te zapewniają maksymalną wartość. Narzędzia monitorowania MAMBO, które są istotne dla EBOCC, to oparte na SI rozpoznawanie obrazów europejskich zwierząt i zbiorowisk roślinnych, akustyczne wykrywanie i monitorowanie zwierząt oraz automatyczne kamery do wykrywania owadów, a także teledetekcja do mapowania rozmieszczenia ekosystemów i siedlisk oraz do pomiaru stanu siedlisk. Dzięki tym narzędziom oraz wiedzy i kontaktom z interesariuszami projekt MAMBO ma potencjał, aby znacząco poprawić monitorowanie ekologiczne w Europie, w konsekwencji przyczyniając się do realizacji celów unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030. EuropaBON (Europa Biodiversity Observation Network: integrating data streams to support policy), czyli projekt, w ramach którego sformułowano zakres wymagań i obowiązków w celu utworzenia stałego EBOCC, zakończył się w 2024 r. Zakończenie projektu MAMBO (Modern Approaches to the Monitoring of BiOdiversity) przewidziane jest na rok 2026. Więcej informacji: strona projektu MAMBO strona projektu EuropaBON
Słowa kluczowe
MAMBO, EuropaBON, różnorodność biologiczna, monitorowanie różnorodności biologicznej, Europejskie Centrum Koordynacji Obserwacji Różnorodności Biologicznej, EBOCC, polityka, dane
