Reforma podatku od nieruchomości i jej wpływ na posiadanie domu
Własność domu jest często postrzegana jako symbol stabilności i sukcesu osobistego. Jednak dla niektórych wysoki koszt posiadania domu zmienia to marzenie w koszmar. „Posiadanie domu jest nie tylko czymś, do czego aspiruje wiele gospodarstw domowych, ale też dla tych, którzy już posiadają dom, jest to ich najważniejszy zasób" — mówi Matthijs Korevaar, badacz ze Szkoły Ekonomii Erazma. „Oznacza to, że każdy wstrząs — taki jak nowy podatek lub regulacja — może mieć długoterminowe konsekwencje dla zakupu i posiadania domu”. Przy wsparciu finansowanego ze środków UE projektu HISHOUSHOCK Korevaar stara się lepiej zrozumieć wpływ tych wstrząsów na europejski rynek mieszkaniowy.
Długoterminowe skutki reformy podatku od nieruchomości
Na początek Korevaar przeanalizował długoterminowe skutki XVIII-wiecznej reformy podatku od nieruchomości w Amsterdamie dla wartości mieszkań i związanych z nimi kosztów. „Reforma ta oznaczała, że niektóre gospodarstwa domowe nieoczekiwanie musiały płacić więcej podatków od swoich nieruchomości, podczas gdy inne płaciły znacznie mniej” — wyjaśnia Korevaar. Standardowe myślenie ekonomiczne kazałoby oczekiwać, że taka zmiana skłoni gospodarstwa domowe stojące w obliczu wyższych podatków do sprzedania swoich domów i przeprowadzki w tańsze miejsce. Co więcej, ci właściciele musieliby sprzedać swoje domy za mniej, ponieważ wyższe podatki od nieruchomości zmniejszają wartość domu, a co za tym idzie, majątek właściciela domu. Korevaar odkrył jednak, że skutki takich reform podatku od nieruchomości znacznie wykraczają poza wpływ na indywidualny majątek. „Odkryliśmy, że większość gospodarstw domowych nie przeprowadziła się, nawet jeśli ich obciążenia podatkowe znacznie wzrosły” — mówi. „Zamiast tego zapłacili oni te wyższe podatki niemal w całości ze swoich oszczędności, a wielu z nich zostało zmuszonych do sprzedaży swoich domów”. Długoterminowy efekt był taki, że wielu właścicieli domów zmarło z niską wartością netto, a nieruchomości w całym mieście straciły na wartości. „Posiadanie domu straciło swój urok na ponad sto lat” — dodaje Korevaar.
Reforma podatku od nieruchomości a zamożność właścicieli domów
Co to oznacza dla współczesnego rynku nieruchomości? „Wiedza uzyskana dzięki tym badaniom pokazuje, że reformy podatku od nieruchomości mogą mieć znacznie większy i trwalszy wpływ na gospodarstwa domowe niż wcześniej zakładano” — zauważa Korevaar. Chociaż może to wyjaśniać, dlaczego takie reformy pozostają obecnie niepopularne, mogłoby to również pomóc rządom we wdrażaniu polityk, które mogą częściowo złagodzić szok. Na przykład, aby zachęcić ludzi do przeprowadzki, rządy mogłyby zrezygnować z wysokich podatków transakcyjnych, które obecnie sprawiają, że przeprowadzka jest droższa niż pozostanie na miejscu. „Wprawdzie ta konkretna reforma miała miejsce wieki temu, ale wiele krajów europejskich rozważa dziś podobne reformy” — zauważa Korevaar. Przykładowo, w trakcie trwania projektu, który otrzymał wsparcie z programu działania „Maria Skłodowska-Curie”, Holandia wdrożyła nową politykę pozwalającą samorządom lokalnym zakazać inwestorom kupowania mieszkań na wynajem. Zmiana ta spowodowała szok w lokalnych stawkach dla właścicieli domów, ponieważ nieruchomości mogą być kupowane tylko przez właścicieli-mieszkańców, a zatem tylko im sprzedawane. Według Korevaara jego badania mogą być wykorzystane, aby pomóc decydentom uniknąć takich błędów. „Wierzę, że moje badania mogą pomóc decydentom uniknąć błędów z przeszłości, przyczyniając się do lepszego zrozumienia rynku mieszkaniowego i tego, jak różne polityki mogą wpływać na posiadanie domów i zamożność ich właścicieli” — podsumowuje.
Słowa kluczowe
HISHOUSHOCK, podatek od nieruchomości, reforma podatkowa, własność domu, szok, podatek, regulacja, rynek mieszkaniowy, zamożność właścicieli domów
