Badanie losów migrantów na późniejszym etapie życia
Koncepcja udanej starości autorstwa Rowe'a i Kahna wymienia aspekty kluczowe dla satysfakcji na późnym etapie życia: brak chorób i niepełnosprawności, zachowanie wysokiej sprawności fizycznej i intelektualnej oraz tzw. zaangażowanie życiowe. Model ten opiera się na założeniu, że udana starość to nie tylko długowieczność, ale także zdrowie, sprawne funkcjonowanie oraz poczucie celu i zaangażowania. Jednak starsi migranci z krajów niezachodnich często gorzej radzą się w różnych dziedzinach w porównaniu z seniorami niepochodzącymi ze środowisk migracyjnych. Chodzi tu przede wszystkim o różnice dotyczące stanu zdrowia, stabilności finansowej i poziomu zaangażowania społecznego. Konieczne jest wyjaśnienie, z czego wynikają te rozbieżności.
Poglądy migrantów na temat starzenia się i ich znaczenie
Realizowany przy wsparciu programu działań „Maria Skłodowska-Curie” (MSCA) projekt SAMBa koncentrował się na tureckich migrantach mieszkających w Europie Zachodniej i miał na celu poznanie istotnych wyzwań napotykanych przez nich w różnych obszarach życia. „Jednym z głównych założeń projektu było dostrzeżenie, że migranci mogą mieć inne poglądy na temat starzenia się i satysfakcjonującej starości osoby niebędące migrantami”, wyjaśnia Thijs van den Broek, stypendysta MSCA. Na te odmienne punkty widzenia mogą wpływać kwestie kulturowe i doświadczenia, takie jak dyskryminacja. Przeanalizowanie tych różnic może pomóc w określeniu, jak osoby ze środowisk migracyjnych wyobrażają sobie udaną starość w różnych obszarach życia.
Różnice dotyczące stanu zdrowia i odpowiedzialne za nie czynniki
Pierwsze badanie przeprowadzone w projekcie wskazało na istnienie przekonania, że urodzeni w Turcji migranci mieszkający w Holandii będą starzeć się inaczej, przy większej liczbie negatywnych i mniejszej liczbie pozytywnych konsekwencji w porównaniu z rodowitymi Holendrami. O ile istnieją podobieństwa w zakresie aspiracji dotyczących dobrego zdrowia, więzi społecznych i autonomii, zaobserwowano także pewne różnice. Na przykład, produktywność i brak samotności miały mniejsze znaczenie dla uczestników urodzonych w Turcji, co zdaje się wynikać z odmiennych systemów wartości. Zaobserwowano także dysproporcje w stanie zdrowia – osoby urodzone w Turcji pozostają w tyle za rodowitymi Holendrami pod względem szeregu wskaźników zdrowotnych, takich jak masa ciała, i częściej są otyli. Badając korelację między urodzeniem dziecka a masą ciała u kobiet urodzonych w Turcji, uczeni odkryli intrygującą dynamikę. Wpływ płodności na masę ciała różnił się znacznie u migrantek i kobiet niebędących migrantkami. Zespół SAMBa zbadał ponadto wpływ dyskryminacji na zdrowie psychiczne uchodźców z Somalii. Biegła znajomość języka okazała się mieć dwojaki wpływ: wiąże się ona z lepszym stanem zdrowia psychicznego, ale jednocześnie koreluje z częstszymi przypadkami dyskryminacji, co uwidacznia, jak złożone są doświadczenia migrantów.
Osiągnięcia i przyszłe trendy
„Najważniejszym osiągnięciem projektu SAMBa jest poznanie priorytetów tureckich migrantów dotyczących satysfakcjonującego późniejszego życia”, podkreśla van den Broek. Ma ono kluczowe znaczenie dla tworzenia interwencji, które odpowiadają na faktyczne potrzeby tej społeczności. Zebrane dane będą mogły zostać wykorzystane w dyskursie naukowym i przyszłych badaniach. Dalsze plany dotyczą badań w zakresie zdrowia, w tym trendów w zachowaniach zdrowotnych i różnorodnych konsekwencji wydarzeń takich jak rozwód dla zdrowia w późniejszym życiu w różnych grupach. Prace te przyczynią się do poznania skomplikowanych różnic między migrantami i osobami niebędącymi migrantami w kluczowych obszarach życia, przyczyniając się do pełniejszego zrozumienia starzenia się w różnych społecznościach.
Słowa kluczowe
SAMBa, migrant, starzenie się, tureccy, dyskryminacja, wskaźnik zdrowia, otyłość, wpływ czynników kulturowych