Jak przyciągnąć więcej gości do muzeów sztuki współczesnej?
Przeprowadzone przez Uniwersytet we Florencji badanie wykazało, że odwiedzający muzeum sztuki nowoczesnej są bardziej zainteresowani i czują pozytywniejsze nastawienie do oglądanych dzieł sztuki, gdy towarzyszą im pełne informacje na ich temat. To wspierane przez finansowany ze środków UE projekt GenPercept badanie sugeruje, że etykiety z obszerniejszymi opisami prowadzą do lepszego zrozumienia i bardziej satysfakcjonujących wrażeń estetycznych niż takie zawierające tylko podstawowe informacje na temat danego dzieła sztuki. Jego wyniki opublikowano w czasopiśmie „PLoS ONE”. Wykorzystanie narzędzi edukacyjnych stało się strategicznym celem muzeów, ponieważ stwierdzono, że odgrywają one istotną rolę w poprawie doświadczeń kulturalnych i estetycznych osób nieposiadających specjalistycznej wiedzy na temat sztuki. Jednak liczba badań nad wpływem opisów dzieł sztuki na jakość doznań estetycznych odwiedzających muzea jest niewystarczająca. W badaniu wzięło udział 30 studentów w wieku od 21 do 30 lat. Studenci mieli średnie wykształcenie w zakresie historii sztuki i żaden z nich nie studiował na kierunku artystycznym. Uczestnicy badania odbyli jedną wizytę w muzeum sztuki nowoczesnej i przed obejrzeniem obrazów otrzymali tylko podstawowe informacje o każdym dziele: nazwisko artysty, tytuł dzieła, rok i zastosowaną technikę. Podczas powtórnej wizyty, która odbyła się pięć do sześciu tygodni później, 10 studentów otrzymało dokładnie te same informacje, podczas gdy 20 otrzymało bardziej szczegółowe opisy każdego dzieła sztuki, uwzględniające jego kontekst i znaczenie.
Im więcej szczegółów tym lepiej
„Odkryliśmy, że po zapoznaniu się ze szczegółowymi opisami obserwatorzy spędzają więcej czasu na oglądaniu dzieł sztuki, ich oczy wędrują bardziej w poszukiwaniu opisanych elementów, zwiększa się ich przewodnictwo skórne, poszerzają źrenice, a sami badani uważają, że treść jest mniej złożona i bardziej stymulująca”, wyjaśniają autorzy badania. Z kolei 10 uczestników, którzy za drugim razem ponownie otrzymali tylko podstawowe informacje, podczas drugiej wizyty spędziło na oglądaniu dzieł sztuki znacznie mniej czasu. 20 uczestników, którym przedstawiono szczegółowe opisy, stwierdziło, że za drugim razem doświadczyli więcej pozytywnych i mniej negatywnych emocji. Stwierdzili również, że dzieło było łatwiejsze do zrozumienia, a jego tytuł wydawał się przekazywać więcej. Jednak ich ocena estetyczna każdego dzieła sztuki oraz zainteresowanie i ciekawość innych dzieł sztuki tych samych artystów nie uległy zmianie. Wyniki badania GenPercept (Spatio-temporal mechanisms of generative perception) wskazują, że ludzie odnoszą znaczne korzyści pod względem zaangażowania poznawczego i emocjonalnego, gdy otrzymują szczegółowe informacje na temat współczesnych dzieł sztuki. „Ogólnie rzecz biorąc, nasza praca sugeruje, że głównym celem muzeów powinno być przygotowanie skutecznych opisów, opartych na dowodach naukowych, a nie na obserwacjach jakościowych”, podkreślają naukowcy. „W rzeczy samej, jeśli muzea mają na celu przyciągnięcie szerszej publiczności, muszą skupić swoją uwagę na narzędziach dydaktycznych zapewnianych przez panele i napisy, z nadzieją na wypełnienie braków wynikających z braku wiedzy na temat sztuki. Jest to szczególnie istotne w przypadku sztuki nowoczesnej, która jest mniej znana i trudniejsza do zrozumienia i docenienia przez osoby niebędące ekspertami w dziedzinie sztuki, które mogą postrzegać wizytę w muzeum wręcz jako frustrujące doświadczenie ze względu na ich niewielkie wykształcenie artystyczne”. Więcej informacji: strona projektu GenPercept
Słowa kluczowe
GenPercept, sztuka, dzieło sztuki, sztuka nowoczesna, muzeum, estetyka
