Nowa aplikacja do oceny jakości gleby umożliwia prowadzenie bardziej zrównoważonych upraw
Rolnictwo jest niewątpliwie fundamentem zorganizowanego społeczeństwa, dlatego należy ulepszać obecnie stosowane, niezrównoważone modele produkcyjne. Jak podaje Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), warstwa uprawna gleby na świecie, której potrzebujemy, aby uprawiać 95 % naszej żywności, może zniknąć w ciągu najbliższych 60 lat. Gdyby tak się stało, natura potrzebowałaby 1 000 lat, aby ją odbudować. Poza tym wiele pytań dotyczących tworzenia bardziej zrównoważonego modelu zarządzania gruntami nadal pozostaje bez odpowiedzi. Nie wiemy na przykład, jakie właściwości gleby są wiarygodnymi wyznacznikami poprawy jej jakości, a kiedy naukowcy identyfikują je, często ustawodawstwo nie nadąża za wynikami badań. Brakuje także wsparcia ze strony interesariuszy, a zmiany należałoby wprowadzić w całym łańcuchu wartości. „Burmistrz jednego z francuskich miast powiedział nam, że jedyne, czego potrzebuje, by móc chronić gleby, to więcej informacji”, mówi Luuk Fleskens, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu w Wageningen, ekspert w dziedzinie zrównoważonego zarządzania gruntami. „Dlatego też postanowiliśmy uruchomić projekt iSQAPER (Interactive Soil Quality Assessment in Europe and China for Agricultural Productivity and Environmental Resilience), który ma na celu dostarczenie opartych na badaniach naukowych, łatwych do zastosowania i opłacalnych narzędzi do oceny jakości i zastosowań gleby”.
Pomocne zalecenia na wyciągnięcie ręki
Dzięki danym z aplikacji opracowanej w ramach projektu rolnicy mogą ocenić jakość gruntów i podjąć świadome decyzje dotyczące ich użytkowania. Aplikacja umożliwiająca ocenę stanu gleby, SQAPP, jest dostępna dla użytkowników systemów iOS i Android. W jej opracowaniu, testowaniu, a następnie ulepszaniu brali udział rolnicy, naukowcy, praktycy, dostawcy usług rolniczych oraz decydenci polityczni. „Za pośrednictwem bezpłatnej aplikacji SQAPP udostępniamy mapy gleb i dane dotyczące wybranego miejsca. Aplikacja wskazuje najbardziej prawdopodobne zagrożenia dla jakości gleby i podaje zalecenia dotyczące sposobów jej poprawy. Użytkownicy mogą również udostępniać swoje dane w bazach danych, aby doskonalić nasze analizy i zalecenia”, wyjaśnia Fleskens. Zespół projektu zasilił swoją aplikację cennymi danymi udostępnionymi przez 14 ośrodków badawczych znajdujących się w Europie i w Chinach. Dane pochodzące z terenów znajdujących się w UE dotyczyły bardzo zróżnicowanych warunków pedoklimatycznych. Umożliwiają one lepsze zrozumienie problemu spadku jakości gleby i opracowywanie jego rozwiązań. Dostęp do danych z Chin był możliwy dzięki dwustronnej grupie zadaniowej UE-Chiny do spraw żywności, rolnictwa i biotechnologii (FAB), która rozpoczęła działalność w 2013 roku. „Cztery z naszych ośrodków badawczych znajdują się w strefach pedoklimatycznych niewystępujących w Europie. Jednak pojawiają się tam podobne problemy dotyczące jakości gleby i zarządzania nią”, mówi Fleskens. Łącznie w ramach projektu opracowano 138 różnych praktyk z zakresu zarządzania uprawami rolnymi i przetestowano ich wpływ na jakość gleby w ośmiu różnych strefach klimatycznych i 32 potencjalnych systemach rolniczych. Bez względu na miejsce, w którym położona jest uprawa, możliwe jest dostarczenie jej zarządcom cennych wskazówek. Na przykład na Krecie zespół koordynowany przez Fleskensa skupił się na porównaniu tradycyjnej uprawy roli, upraw z użyciem pestycydów i bez orania oraz upraw, które nie były orane i na których nie stosowano pestycydów. W każdej z wymienionych upraw przeanalizowano i porównano erozję gleby i zmiany zawartości substancji organicznych – dwa największe zagrożenia, przed którymi stoją rolnicy z wyspy. Oprócz aplikacji SQAPP zespół projektu opracował również zestaw narzędzi dla decydentów, naukowców i zarządców gruntów, którzy chcą monitorować i oceniać gleby w skali lokalnej, regionalnej lub kontynentalnej. Zespół ma nadzieję na wdrożenie odpowiednich praktyk rolniczych i zarządzania gospodarką rolną w dłuższej perspektywie czasowej. Na przykład w Portugalii rolnicy poprzez dzielenie się swoimi doświadczeniami z ekspertami w różnych dziedzinach rozpoczęli poważne debaty na temat praktyk rolniczych w swoim kraju.
Słowa kluczowe
iSQAPER, uprawna warstwa gleby, jakość gleby, praktyka gospodarowania, zrównoważony rozwój, uprawa roli, pestycydy, ocena jakości gleby
