Udział środowiska w rozwoju alergii
Alergie rozpoczynają się na wczesnym etapie życia a zgromadzone dowody wskazują na to, że odpowiadają za to różne czynniki egzogenne. Dzieci wychowane w tradycyjnych gospodarstwach mają mniejsze predyspozycje do zachorowania na choroby uczuleniowe (zwane również atopowymi) i astmę niż dzieci wychowane na obszarach miejskich. Aby zgłębić te obserwacje, UE sfinansowała inicjatywę Efraim ("Mechanisms of early protective exposures on allergy development"), w ramach której zbadano różne czynniki, które we wczesnych etapach życia wpływają na rozwój alergii u dzieci ze środowisk wiejskich. W projekcie skupiono się przede wszystkim na trybie życia, diecie i innych czynnikach środowiskowych (np. narażeniu na działanie bakterii). Partnerzy skoncentrowali się na dwóch ścieżkach interwencji zapobiegawczych w oparciu o modele zwierzęce i badania in vitro: opracowaniu mleka modyfikowanego dla niemowląt, zawierającego substancje chroniące przed alergią oraz opracowaniu szczepionki chroniącej przed alergiami. Korzystając z danych uzyskanych od rodzin zrekrutowanych do udziału w poprzednim programie Pasture, naukowcy z zespołu Efraim przeprowadzili ocenę obiektywnych wskaźników występowania alergii na podstawie krwi pobranej przy urodzeniu, w 1. roku życia, a następnie w wieku 4, 5 i 6 lat. Dane te zestawiono ze szczegółowymi informacjami dotyczącymi rozpoczęcia choroby alergicznej i narażenia na czynniki środowiskowe, zgromadzonymi za pomocą kwestionariuszy i uzupełniających badań klinicznych. Przeprowadzono serię badań genotypowych i epigenetycznych wraz z analizą ekspresji genów w celu zilustrowania dojrzewania układu odpornościowego i aktywacji reakcji immunologicznych. W połączeniu z pomiarami stężenia kwasów tłuszczowych w surowicy dziecięcej, partnerzy projektu mieli nadzieję, że uda im się określić właściwości immunomodulacyjne surowego i pasteryzowanego mleka oraz jego składników. Zespół Efraim opracował metodę ilościową i jakościową w celu przeprowadzenia analizy kwasów tłuszczowych w próbkach mleka, ale także w próbkach surowicy. Podjęto analizę aktywnych związków w próbkach mleka z różnych ośrodków produkcyjnych, z myślą o dalszym porównywaniu mleka surowego i pasteryzowanego. Na poziomie przedklinicznym, naukowcy przeanalizowali bakterie Lactococcus lactis na modelu doświadczalnym astmy (model myszy OVA), uzyskując kandydata na szczepionkę przeciwalergiczną. Choć jej skuteczność nie została jeszcze potwierdzona, zespół Efraim utorował drogę do nowych potencjalnych metod badawczych na rzecz opracowania szczepionek przeciwalergicznych. Podsumowując, projekt Efraim stanowi dobry przykład tego, w jaki sposób wiedza na temat ekspozycji na działanie pewnych czynników w celach ochronnych na wczesnych etapach życia może posłużyć do opracowania strategii zapobiegawczych.
