Nowe nośniki do wydajnego dostarczania leków
Niedawne odkrycia z dziedziny wyciszania genów poprzez interferencją RNA (siRNA) umożliwiły opracowanie nowych terapii na bazie oligonukleotydów. Te elementy genetyczne swoiście wyciszają określone geny i mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu nowotworów złośliwych, cukrzycy, zakażeń wirusowych i chorób zapalnych. Problemem podczas opracowywania takich leków jest niemożność podawania ogólnoustrojowego. Oligonukleotydy siRNA cechują się niekorzystnym profilem farmakologicznym in vivo. Próby zastosowania konwencjonalnych liposomów do dostarczania leku skutkowały nieswoistą reakcją immunologiczną, toksycznością i ograniczoną dystrybucją. W finansowanym ze środków UE projekcie "Targeted amphoteric carriers in immunotherapy" (TACIT) współpracują dwa ośrodki akademickie i dwa przedsiębiorstwa, aby rozwiązać palący problem skutecznego dostarczania leków. Celem było stworzenie nowatorskich i użytecznych klinicznie nośników do dostarczania leków do układu odpornościowego i testowania ich w modelach chorób zapalnych. Naukowcy z projektu TACIT opracowali i zsyntetyzowali nowe lipidy ze zmiennymi proporcjami chemicznymi grupy głowy i ogona lipidowego. Amfoteryczne nośniki liposomowe do ogólnoustrojowego podawania oligonukleotydów zostały opracowane z użyciem nowych lipidów i metody prognozowania stabilności i skuteczności liposomów. Liposomy testowano in vitro pod kątem dostarczania siRNA i zidentyfikowano skuteczne formuły. Nowe nośniki liposomowe badano następnie in vivo pod kątem tropizmu (kierowania się) do określonych populacji komórek immunologicznych, takich jak makrofagi i komórki dendrytyczne, oraz zdolności do celowanego wyciszania genów i bezpieczeństwa stosowania. Naukowcy opracowali szereg formuł do użytku zewnętrznego i do dostarczania siRNA bezpośrednio do płuc. Ponadto w projekcie TACIT oceniano innowacyjne nośniki peptydowe do dostarczania cząsteczek siRNA in vivo. Te nośniki skutecznie dostarczały siRNA do makrofagów w kulturach komórkowych i w badaniach in vivo na modelu astmy alergicznej u myszy. Naukowcy wykorzystali swoją wiedzę, aby wziąć na cel ośrodkowy szlak sygnałowy w aktywacji makrofagów (kinazę Akt) w badaniach na hodowlach i in vivo na modelu uszkodzenia aspiracyjnego płuc u myszy. Podsumowując, zostały opracowane nowe nośniki, w tym nośniki na bazie lipidów, które mogą być skuteczne w dostarczaniu siRNA do komórek immunologicznych i tkanek zajętych zapaleniem po podaniu ogólnoustrojowym lub zewnętrznym. Projekt TACIT może wywrzeć ogromny wpływ na opracowanie terapii spersonalizowanej.
