Odbudowa europejskich regionów przybrzeżnych
W Breście udało nam się stworzyć sztuczne rafy dla ostryg, a w Arktyce zbudowaliśmy specjalną barierę zapobiegającą erozji wybrzeża na skutek topnienia wiecznej zmarzliny.
Ida Beathe Øverjordet, koordynatorka projektu CLIMAREST
Ekosystemy przybrzeżne należą do grupy najważniejszych siedlisk na Ziemi. Te delikatne struktury są jednak zagrożone przez szereg czynników, zarówno naturalnych, jak i antropogenicznych, w tym zmianę klimatu, zanieczyszczenie i niszczenie siedlisk. Problem ten został podjęty w ramach finansowanego ze środków UE projektu CLIMAREST, koncentrującego się na odbudowie i ochronie. Ida Beathe Øverjordet, koordynatorka projektu, wyjaśnia: „Chcemy zachęcać do odbudowy środowisk morskich na dużą skalę oraz opracować protokoły i procedury, które pozwolą społecznościom przybrzeżnym zbudować lepszą odporność”. Inicjatywa CLIMAREST zrzesza 18 organizacji partnerskich, którym przyświeca jeden cel – połączenie technik i podejść z myślą o skutecznej odbudowie europejskich ekosystemów przybrzeżnych. Głównym założeniem projektu jest opracowanie narzędzi i protokołów, które umożliwią połączenie wyników badań z odpowiednimi interesariuszami. Dzięki temu decydenci na unijnym szczeblu zostaną lepiej wyposażeni w wiedzę niezbędną do przyjęcia i utrzymania planów odbudowy ekosystemów przybrzeżnych. Ponadto celem projektu jest wykazanie skuteczności działań w zakresie odbudowy w pięciu lokalizacjach demonstracyjnych, umiejscowionych wzdłuż całej długości europejskiego wybrzeża – od arktycznego regionu Svalbard po wybrzeża Madery – i obejmujących szereg zróżnicowanych ekosystemów przybrzeżnych. Oferuje to uczestnikom projektu CLIMAREST szansę na zbadanie unikalnych wyzwań i możliwości specyficznych dla każdego z obszarów, a także na odpowiednie dostosowanie strategii odbudowy. W swoich pięciu pilotażowych lokalizacjach zespół projektu zajmuje się wdrożeniem następujących rozwiązań. Na Maderze wprowadzono kontrolę populacji jeżowców, zaś w Hiszpanii ustanowiono protokoły odbudowy populacji homara europejskiego. Istotnym poligonem doświadczalnym dla przeszczepionych gatunków są łąki trawy morskiej w Irlandii. „W Breście udało nam się stworzyć sztuczne rafy dla ostryg”, zaznacza Øverjordet. „A w Arktyce zbudowaliśmy specjalną barierę zapobiegającą erozji wybrzeża na skutek topnienia wiecznej zmarzliny”. Te metody i strategie zostaną zastosowane na innych obszarach przybrzeżnych w UE, na których panują porównywalne warunki, z myślą o ich weryfikacji pod kątem łatwości dostosowania do innych warunków i powielania na dużą skalę. W dłuższej perspektywie projekt CLIMAREST przyczyni się do ochrony ważnych siedlisk, wsparcia odbudowy ekosystemów morskich i zwiększenia odporności przyszłych ekosystemów i społeczności przybrzeżnych w Europie.
Słowa kluczowe
niebieski dwutlenek węgla, powiązanie ocean-klimat-różnorodność biologiczna, łagodzenie zmiany klimatu i adaptacja do niej, naturalna sekwestracja dwutlenku węgla, usługi ekosystemowe, różnorodność biologiczna mórz, funkcjonowanie ekosystemów, ekologia funkcjonalna, planowanie przestrzenne obszarów morskich, podejście ekosystemowe