Uprawy przyjazne klimatowi: odpowiedź na niedożywienie w Afryce?
Zmiany klimatu drastycznie wpłynęły na wydajność rolnictwa w Afryce, a rolnicy muszą zmagać się z konsekwencjami tego. Ekstremalne warunki zmniejszyły plony, powodując brak bezpieczeństwa żywnościowego i niedożywienie na obszarach wiejskich, jednocześnie przyczyniając się do otyłości i chorób niezakaźnych w regionach miejskich. Afrykańscy drobni rolnicy stoją przed poważnymi wyzwaniami wynikającymi z przestarzałych praktyk rolniczych, braku umiejętności rolniczych i ograniczonego dostępu do rynku. Czynniki te łącznie utrudniają rolnikom skuteczną komercjalizację ich produktów.
Żywność bogata w składniki odżywcze
Finansowany ze środków UE projekt InnoFoodAfrica bada potencjał biznesowy tradycyjnych afrykańskich upraw przyjaznych dla klimatu, aby stworzyć zbilansowaną pod względem odżywczym żywność na rynki afrykańskie i europejskie, a także wykorzystywać resztki pożniwne jako biomateriały do pakowania. „Skupiamy się na zasobooszczędnych i zrównoważonych łańcuchach produkcji żywności, aby wzmocnić pozycję lokalnych rolników i otworzyć nowe możliwości biznesowe” — wyjaśnia koordynatorka projektu Natalia Rosa-Sibakov. Projekt opiera się na podejściu „od pola do stołu”, rozpoczynając od badań partycypacyjnych z udziałem drobnych rolników. Celem jest poprawa praktyk rolniczych, produkcji podstawowej, rozwiązań pozbiorczych i przechowywania w celu zwiększenia różnorodności i jakości żywności oraz polepszenia wydajności upraw. Te uprawy są wykorzystywane jako surowce do opracowywania bezpiecznych i bogatych w składniki odżywcze składników i produktów spożywczych o akceptowalnych właściwościach sensorycznych, ukierunkowanych zarówno na walkę z niedoborami składników odżywczych, jak i otyłością.
Innowacje i produkty
Projekt InnoFoodAfrica wprowadził kilka kluczowych innowacji mających na celu przekształcenie sytuacji rolniczej i żywieniowej w Afryce. Innowacje te obejmują ulepszone odmiany nasion zapewniające większe plony i wydajność, a także kompleksowe podręczniki szkoleniowe i filmy na temat najlepszych praktyk rolniczych i zarządzania materiałem siewnym. Produkty spożywcze o dużej gęstości odżywczej były przedmiotem szczególnego zainteresowania, co zaowocowało około 15 zdrowymi mąkami i prototypami żywności, w tym krakersami, chlebem kompozytowym, szybko gotującymi się kaszami i makaronem. Na potrzeby projektu przyjęto praktyki obróbki wstępnej o niskim zużyciu energii, aby zapewnić dostępność upraw przez cały rok, jednocześnie analizując możliwość wykorzystania niejadalnych części roślin, takich jak łodygi i liście, jako materiałów biokompozytowych do pakowania i innych celów. Co więcej, w ramach projektu opracowano afrykańską platformę innowacji w celu promowania innowacyjnych rozwiązań w Afryce poprzez angażowanie lokalnych, krajowych i międzynarodowych interesariuszy do powszechnego transferu technologii i wiedzy. Dostępna jest mapa sieci kontaktów z informacjami o potencjalnych interesariuszach, co ma ułatwić przyszłą współpracę. Rentowne rozwiązania dla długoterminowego funkcjonowania platformy innowacji pomogą zapewnić, że opracowane technologie i produkty trafią na rynki zarówno w Afryce, jak i w Europie.
Ocena potrzeb konsumentów w zakresie zrównoważonej przyszłości
Zespół projektu InnoFoodAfrica zebrał dane dotyczące spożycia żywności, podkreślając niedobory składników odżywczych, które można uzupełnić poprzez ukierunkowane rozwiązania dietetyczne, zwłaszcza w grupach szczególnie wrażliwych, takich jak małe dzieci i kobiety w wieku rozrodczym. Za pomocą stworzonych specjalnie w tym celu kwestionariuszy zespół ocenił również motywy wyboru żywności i postawy wobec produktów stworzonych w ramach projektu w różnych krajach. „Nasze badania wykazały znaczący potencjał lokalnych upraw przyjaznych klimatowi jako obiecującej drogi do poprawy nawyków żywieniowych i wspierania zrównoważonego rolnictwa w obliczu zmian klimatu” — podkreśla Rosa-Sibakov. Co ważne, wspierając zasobooszczędne i zrównoważone łańcuchy wartości produkcji żywności, projekt InnoFoodAfrica wzmacnia pozycję drobnych producentów rolnych i innych operatorów łańcucha wartości. Takie podejście nie tylko tworzy nowe lokalne i międzynarodowe możliwości biznesowe, ale także toruje drogę dla odpornej przyszłości rolnictwa.
Słowa kluczowe
InnoFoodAfrica, Afryka, innowacje, uprawy przyjazne klimatowi, otyłość, zrównoważone rolnictwo, niedobór składników odżywczych