Obniżanie rachunków za energię: promowanie czystych i efektywnych energetycznie rozwiązań dla gospodarstw domowych
Zarówno pakiet Czysta energia dla wszystkich Europejczyków, jak i założenia Europejskiego Zielonego Ładu stawiają konsumentów na pierwszym miejscu w działaniach związanych z polityką energetyczną Unii Europejskiej, w związku z czym zwracają uwagę na dostęp do rzetelnych informacji, angażowanie obywateli oraz przekonywanie ich do wzięcia aktywnego udziału w transformacji energetycznej Europy, jednocześnie zmniejszając ryzyko ubóstwa energetycznego. Budynki odpowiadają za blisko 40 % całkowitego zużycia energii w całej Unii Europejskiej. Aż 4/5 tej energii zużywa się na ich ogrzewanie oraz chłodzenie. Z uwagi na problemy na światowym rynku energetycznym, których przyczyną jest inwazja Rosji na terytorium Ukrainy rozpoczęta w 2022 roku, kwestia oszczędzania energii, obejmująca również gospodarstwa domowe, jest obecnie ważniejsza niż kiedykolwiek. W założeniach Planu REPowerEU, którego uzupełnienie stanowił plan „Oszczędzanie gazu na bezpieczną zimę”, Komisja Europejska podkreśliła znaczenie zmniejszenia zużycia energii przez gospodarstwa domowe. Obie inicjatywy dają gospodarstwom domowym możliwość oszczędzania energii, a jednocześnie wzywają wszystkie państwa członkowskie do rozpoczęcia kampanii uświadamiających i rozpowszechniania komunikatu „Oszczędność energii w UE”, który zawiera informacje na temat możliwości oszczędzania energii w perspektywie krótkoterminowej.
Wsparcie dla gospodarstw domowych
Program "Horyzont 2020" w zakresie efektywności energetycznej (2014-2020) oraz jego następca, program LIFE Clean Energy Transition (2021-2027), zapewniają finansowanie szerokiego zakresu działań na rzecz gospodarki efektywnej energetycznie, opartej na energii odnawialnej, neutralnej dla klimatu i odpornej na jego zmianę. Najnowsze wydanie broszury CORDIS Results Pack poświęcone obniżaniu rachunków i opłat za energię opisuje siedem projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej, które pomagają mieszkańcom Wspólnoty w ograniczaniu zużycia energii i obniżaniu rachunków Omawiane działania oraz decyzje dotyczą między innymi wymiany starych i nieefektywnych sprzętów na bardziej energooszczędne rozwiązania, udziału w programach zbiorowych zakupów i inicjatywach energetycznych podejmowanych przez społeczności lokalne, a także wspierania gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym. Opisane projekty nie skupiają się jednak wyłącznie na konsumentach. Wymieniając stare, przestarzałe urządzenia grzewcze i chłodzące na nowsze, bardziej efektywne energetycznie i przyjazne środowisku rozwiązania, znacznie zmniejszymy zużycie energii, emisję CO2 i ponoszone wydatki. Z tego powodu zespoły tych projektów nawiązują współpracę z producentami i sprzedawcami urządzeń, aby pomóc im w przestrzeganiu unijnych zasad dotyczących etykietowania energetycznego, a równocześnie nawiązują kontakt z instalatorami, aby zapewnić, że posiadają wiedzę na temat najbardziej efektywnych i zrównoważonych opcji i są w stanie przekazać te informacje swoim klientom.
Siedem projektów obniżających rachunki za energię
Projekt REPLACE oferuje mieszkańcom narzędzia pozwalające na określenie bardziej efektywnych, opartych na odnawialnych źródłach energii rozwiązań alternatywnych, które pozwolą na modernizację ich dotychczasowych systemów grzewczych. Etykiety energetyczne umożliwiają konsumentom sprawdzenie, jak efektywne energetycznie są kupowane przez nich urządzenia. Etykiety i narzędzia opracowane w ramach projektu HARP pokazują z kolei, jak bardzo nieefektywne energetycznie są obecnie używane grzejniki lub podgrzewacze wody. Z kolei projekt HACKS ma na celu dokonanie transformacji rynku urządzeń grzewczych i chłodzących dzięki usprawnieniu procesu wyszukiwania najbardziej energooszczędnych produktów, a także zebraniu informacji ułatwiających dalsze porównania i zaprezentowaniu ich w przystępny sposób. Nowe unijne etykiety energetyczne wykorzystujące nową skalę mają przynieść dodatkowe oszczędności energii w domach. Opracowane w ramach projektu LABEL 2020 nowe interaktywne narzędzia służą producentom, sprzedawcom detalicznym i konsumentom pomocą w zakresie nowej, zmienionej skali ocen efektywności energetycznej od A do G. Zespół projektu BELT pomógł konsumentom w wyborze najbardziej efektywnych energetycznie artykułów gospodarstwa domowego w celu obniżenia rachunków za energię i zmniejszenia śladu węglowego. Konsumenci odgrywają kluczową rolę w procesie transformacji energetycznej w Unii Europejskiej, co sprawia, że wysiłki na rzecz zwiększenia ich poparcia są ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Finansowany przez Wspólnotę projekt CLEAR X pomaga im w zwiększaniu efektywności energetycznej oraz komfortu w ich domach, a wszystko to dzięki zbiorowym zakupom urządzeń wykorzystujących odnawialne i energooszczędne technologie. Pompy ciepła to energooszczędne rozwiązania, które pozwalają na obniżenie rachunków. Do końca 2021 roku w całej Europie zainstalowano niemal 17 milionów pomp ciepła, a jedną z przyczyn ich rosnącej popularności jest rosnące zapotrzebowanie na energooszczędne technologie i coraz większa świadomość zagadnień związanych z ekologią i ochroną środowiska. Zespół projektu HP4All poszerza wiedzę konsumentów na temat pomp ciepła, aby umożliwić dokonywanie rozważnych inwestycji w wymianę systemów grzewczych.