Zdrowie zwierząt przekłada się na zdrowie ludzi
Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (WOAH) szacuje, że w skali światowej straty w hodowli zwierząt na skutek chorób zakaźnych mogą sięgać nawet 20 %. W wyniku powstania ognisk chorób epidemicznych, takich jak afrykański pomór świń czy ptasia grypa, oraz chorób endemicznych, takich jak gruźlica bydła, mogą pojawić się zakłócenia w handlu, które wpływają na gospodarkę światową. Jeszcze poważniejszym problemem jest to, że niektóre patogeny mogą być przenoszone ze zwierząt na ludzi, wywołując choroby odzwierzęce. Według WOAH 75 % pojawiających się chorób zwierząt może dotknąć także ludzi. Odpowiednie stosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych bardzo skutecznie pomaga w zwalczaniu chorób. Jednak coraz częściej nie są wykorzystywane właściwie. Problemy z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe pojawiły się z powodu ciągłego nadużywania lub niewłaściwego stosowania antybiotyków. W ramach badania Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób oszacowano, że w samej UE z opornością na antybiotyki można powiązać 33 000 zgonów w roku, co przekłada się na zwiększenie unijnych wydatków za opiekę zdrowotną o 1,5 miliarda euro rocznie. Aby zahamować wzrost liczby patogenów odpornych na leki, w ramach unijnych projektów badawczych opracowywane są rozwiązania umożliwiające przeprowadzanie na miejscu dokładnych testów in situ na obecność chorób przed dobraniem leków. Skuteczne i szybkie wykrywanie chorób przysłuży się więc trwałej ochronie zdrowia zwierząt. Badania i innowacje na rzecz lepszego zapobiegania chorobom zwierząt i ich kontrolowania w znacznym stopniu przyczyniają się do zrównoważonej hodowli zwierząt i utrzymania bezpieczeństwa żywnościowego. Inicjatywy opisane w tej broszurze Results Pack są związane z wieloma elementami polityki UE. Na uwagę zasługuje strategia „od pola do stołu”, będąca częścią Europejskiego Zielonego Ładu, mająca umacniać pozycję UE jako zrównoważonego producenta bezpiecznych produktów spożywczych wysokiej jakości. Głównym celem działań UE w zakresie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe jest strategiczne wzmocnienie programu badań na temat oporności oraz umożliwienie UE aktywnego wspierania globalnych działań i odgrywania decydującej roli w walce z opornością. Innym ważnym celem tego planu działania jest uczynienie z UE miejsca, w którym stosowane są najlepsze praktyki. Odejście od antybiotyków jest wyzwaniem, z którym musi wiązać się wprowadzenie zmian w hodowli zwierząt oraz opracowanie nowych terapii. Innymi słowy, potrzebne jest całkowicie nowe podejście do praktyk stosowanych w gospodarstwach rolnych i hodowli zwierząt gospodarskich. W efekcie zostanie stworzony system hodowli, w którym chronione jest zdrowie zarówno zwierząt, jak i ludzi, w ramach którego do konsumentów trafią produkty wysokiej jakości oraz służący promowaniu bardziej zrównoważonego podejścia do produkcji żywności. Naukowcy biorący udział w projektach SWINOSTICS, VIVALDI i RAID opracowali przystępne cenowo, szybkie testy na szereg chorób wirusowych i bakteryjnych, aby skutecznie monitorować i kontrolować choroby. W celu rozwiązania problemu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe w ramach projektów DISARM, HealthyLivestock, PIGSs oraz PHAGOVET opracowywane są metody zapobiegania, zapewniania bezpieczeństwa biologicznego, odpowiedniego stosowania antybiotyków oraz stosowania alternatywnych środków w przemyśle spożywczym. Natomiast w ramach kolejnych pięciu projektów prowadzono badania na temat różnych chorób zwierząt. Projekt DIGDEEP skupia się na badaniach genetycznych dotyczących ptasiej grypy, a DELTA-FLU – dynamice rozprzestrzeniania się wirusa. Zespół projektu VetBioNet rozwija sieci służące zwalczaniu pojawiających się chorób epizootycznych i odzwierzęcych. W ramach projektu SIRCAH powstały plany działania i współpracy w zakresie zwalczania chorób zwierząt. Niezwykle ważne jest, aby nowe pokolenie studentów korzystało z aktualnej wiedzy, dlatego zespół projektu HONOURs zapewnił szkolenie 15 obiecującym młodym naukowcom zajmującym się weterynarią i zdrowiem ludzkim, wirusologią, biostatystyką i odkrywaniem patogenów.