Nowy punkt kompleksowej obsługi wspierający renowację energetyczną budynków
Miasta zajmują zaledwie 4 % powierzchni lądowej UE, ale ich ślad węglowy jest nieproporcjonalnie większy – przykładowo, chłodzenie i ogrzewanie budynków przekłada się na prawie 50 % rocznego zużycia energii w Unii Europejskiej. Oznacza to, że zmniejszenie zużycia energii w istniejących budynkach ma kluczowe znaczenie dla walki ze zmianą klimatu.
Punkt kompleksowej obsługi służący szerzeniu świadomości, tworzeniu sieci i promowaniu popytu
Misje UE zakładają wprowadzenie konkretnych rozwiązań problemu zmiany klimatu w miastach. Angażując władze lokalne, obywateli, przedsiębiorstwa, inwestorów, a także władze regionalne i krajowe, mają one przyczynić się do powstania 100 neutralnych klimatycznie i inteligentnych miast do 2030 roku. Gmina Padwa, partner wiodący finansowanego ze środków UE projektu PadovaFIT Expanded, dołączyła niedawno do grona 100 miast, które skorzystają z tego programu badań i innowacji. „Dzięki PadovaFIT Expanded Padwa stworzyła pilotażowe rozwiązanie będące punktem kompleksowej obsługi oferującym doradztwo związane z renowacjami budynków mieszkalnych. Narzędzie to ma przyczynić się do zwiększenia wskaźnika modernizacji energetycznej budynków prywatnych w mieście”, tłumaczy koordynator projektu Giovanni Vicentini. Koncepcja bazuje na udanym działaniu podobnych punktów w Europie, takich jak HIROSS4all w Hiszpanii – motywują one i wspierają właścicieli domów, jak również profesjonalistów, firmy i instytucje finansowe, do inwestowania w efektywność energetyczną. Dzięki całościowemu podejściu punkty kompleksowej obsługi wydają się mieć największy potencjał w zakresie zaangażowania wszystkich podmiotów z sektora renowacji.
Kluczowe czynniki umożliwiające stworzenie punktu kompleksowej obsługi
Punkt kompleksowej obsługi działający w Padwie jest częścią niewielkiej grupy takich punktów prowadzonych przez władze publiczne. „Gminy mogłyby pozyskiwać środki na energooszczędną renowację zasobów budowlanych i określić ramy regulacyjne pozwalające na przyspieszenie procesu modernizacji. Często jednak brakuje im odpowiednich kompetencji i środków, by świadczyć usługi remontowe dla właścicieli domów”, wyjaśnia Vicentini. Po wybuchu pandemii COVID-19 rząd włoski przyjął przepisy promujące renowację budynków mieszkalnych. Właścicielom domów zaoferowano ulgę podatkową w wysokości 110 % wydatków poniesionych na konkretne prace związane z modernizacją energetyczną. Pomimo sukcesu inicjatywy duża liczba budynków, między innymi zlokalizowanych w zabytkowych centrach lub ubogich dzielnicach, nie skorzystała z tych możliwości. Ponadto ten mechanizm wsparcia finansowego spowodował zakłócenia na lokalnym rynku, prowadząc do wzrostu cen materiałów budowlanych i usług doradczych. „To pokazało, że potrzebne jest zaoferowanie zintegrowanych i dedykowanych rozwiązań dla konkretnych grup obywateli znajdujących się w trudnej sytuacji lub konkretnych obszarów miast”, zauważa Vicentini. Partnerzy projektu rozpoczęli od uproszczonego modelu, w ramach którego świadczone są wyłącznie usługi informacyjne za pośrednictwem Punktu Oszczędzania Energii. Dotychczas z usługi skorzystało bezpośrednio ponad 15 000 mieszkańców. „W 2022 roku miasto Padwa, korzystając ze wsparcia partnerów projektu i wiedzy, jaką dysponuje Punkt Oszczędzania Energii, uruchomiło szeroko zakrojone inwestycje w zakresie modernizacji energetycznej ponad 550 mieszkań dla rodzin będących w trudnej sytuacji”, mówi Vicentini. W inicjatywie wykorzystano formułę partnerstwa publiczno-prywatnego obejmującą między innymi współpracę ze zrzeszonymi w konsorcjum ekspertami technicznymi i finansowymi z sektora prywatnego.
Wdrażanie energooszczędnej modernizacji budynków
Organizatorzy projektu PadovaFIT Expanded zachęcają do sięgnięcia po swój model także inne włoskie miasta. Gmina objęła rolę animatora w zakresie aktywacji krajowej sieci punktów kompleksowej obsługi i świadczy usługi wsparcia dla innych władz samorządowych we Włoszech. Projekt przyczyni się też do przygotowania i uruchomienia nowych punktów kompleksowej obsługi w Bułgarii i Rumunii. „Projekt PadovaFIT Expanded pozwolił nam wypracować sposoby, dzięki którym punkt kompleksowej obsługi może doprowadzić do realnych zmian na rynku renowacji”, dodaje na koniec Vicentini.
Słowa kluczowe
PadovaFIT Expanded, punkt kompleksowej obsługi, renowacja, budynki, właściciele domów, gmina Padwa, Punkt Oszczędzania Energii
