Czy indywidualne opinie wpływają na politykę migracyjną?
Migracja jest – i już zawsze będzie – integralną częścią historii ludzkości, niezależnie od tego, czy chodzi o Europejczyków podróżujących za Atlantyk na początku XX wieku, uchodźców uciekających przed wojną w Syrii czy wysoce wykwalifikowanych specjalistów poszukujących pracy na Zachodzie. Według ONZ obecnie 214 milionów ludzi, czyli 3,4 % ludności świata, to migranci. Kontekst wokół migracji sprawia, że jest to kwestia sporna i poważny problem, z którym cały czas muszą mierzyć się decydenci na całym świecie. Przeprowadzono wiele badań nad przyczynami migracji oraz działaniami politycznymi podejmowanymi w odpowiedzi na masowe przemieszczanie się ludności, ale naukowcy zaskakująco niewiele wiedzą na temat tego, co wpływa na podejmowanie takich a nie innych decyzji przez decydentów. Aby znaleźć odpowiedź na to pytanie, zespół finansowanego przez UE projektu MIGPROSP, realizowanego dzięki wsparciu Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych, postanowił przyjrzeć się bliżej poglądom decydentów na migrację międzynarodową oraz sprawdzić, jak indywidualne opinie wpływają na kształtowanie polityki migracyjnej. „Musimy wiedzieć więcej o tym, jak kluczowe osoby będące częścią systemów zarządzania, instytucji i organizacji rozumieją kwestię migracji międzynarodowej”, mówi Andrew Geddes, zdobywca grantu ERBN i dyrektor Centrum Polityki Migracyjnej przy Europejskim Instytucie Uniwersyteckim we Włoszech. „Okazuje się, że to, jak dana osoba postrzega migrację, ostatecznie wpłynie na ogólne decyzje dotyczące tego, którzy migranci będą mogli wjechać na teren kraju, na jakiej podstawie i na jak długo”.
Badanie powiązań
Podczas gdy większość badań nad migracją koncentruje się na zrozumieniu powodów, dla których ludzie się przemieszczają, zespół projektu MIGPROSP postanowił zbadać, w jaki sposób migracja traktowana jest w systemach zarządzania. „Chcieliśmy pokazać, że migracja nie jest tylko i wyłącznie jakimś »zewnętrznym« wyzwaniem dla systemów zarządzania, ale że kluczową rolę w definiowaniu wyzwań, z jakimi muszą mierzyć się decydenci, odgrywają systemy zarządzania poprzez działania i brak działań, włączenie i wykluczenie, trafne i błędne oceny”, wyjaśnia Geddes. Naukowcy badali systemy zarządzania migracją w Europie, Ameryce Północnej i Południowej oraz w regionie Azji i Pacyfiku. Żeby zebrać potrzebne dane, przeprowadzili ponad 400 wywiadów w 27 krajach. W Europie przeanalizowali działania wprowadzone w odpowiedzi na kryzys uchodźczy, a w Azji Południowo-Wschodniej zbadali reakcje na przymusowe wysiedlenia ludności Rohingja. W Ameryce Północnej przestudiowali gwałtowny wzrost migracji dzieci na granicy USA–Meksyk oraz reakcję administracji Trumpa na kryzys migracyjny. Z kolei w Ameryce Południowej skoncentrowali się na skutkach migracji Wenezuelczyków do innych krajów. „Zazwyczaj postrzegamy takie kryzysy jako czynniki napędzające zmiany, ale tak naprawdę reakcja na kryzys jest zakorzeniona w bardziej przyziemnym rozumieniu przyczyn i skutków migracji”, tłumaczy Geddes. Na przykład w Europie migracja zazwyczaj rozumiana jest jako sytuacja, która może potencjalnie zamienić się w niekontrolowany przepływ ludności na dużą skalę – takie postrzeganie migracji odegrało kluczową rolę w kształtowaniu polityki UE od zakończenia zimnej wojny. Za to w Azji Południowo-Wschodniej, gdzie formalne struktury zarządzania nie są tak rozwinięte jak w UE, migracja jest postrzegana jako „tymczasowa” w kontekście pracowników tymczasowych z zagranicy lub tymczasowej ochrony osób przesiedlonych. „Niezależnie od tego, czy takie rozumienie migracji jest właściwe, wywiera ono ogromny wpływ na zarządzanie migracją”, dodaje Geddes.
Od badań do działań
Realizacja projektu już się zakończyła, ale naukowcy nadal pracują – chcą doprowadzić do tego, by wyniki projektu stały się częścią działań politycznych. „Mam nadzieję, że w oparciu o naszą pracę uda nam się stworzyć program badań ukierunkowanych na poznawanie przyczyn i konsekwencji błędów poznawczych w zarządzaniu migracją”, mówi Geddes. „Realizacja projektu pozwoliła nam zrozumieć, w jaki sposób decydenci postrzegają migrację, jesteśmy więc teraz lepiej przygotowani do udziału w globalnej debacie na temat tego ważnego tematu”.
Słowa kluczowe
MIGPROSP, polityka migracyjna, migracja, uchodźcy, migranci, migracja międzynarodowa
