Technologie cyfrowe pomagają obywatelom w reinterpretacji europejskich historii
Historię i dziedzictwo kulturowe często uważa się za nieistotne dla życia codziennego. Ponadto, według obiegowej opinii, najważniejsze w tych dziedzinach jest zapamiętywanie faktów, a eksperckie interpretacje stanowią niepodważalne dogmaty. Wspierany przez UE projekt CROSSCULT dał obywatelom możliwość tworzenia własnych interpretacji, pokazując, że historia i dziedzictwo kulturowe nie są zjawiskami niezmiennymi, lecz ewoluującymi. W ramach projektu opracowano narzędzia ukazujące związki między lokalizacjami, artefaktami, pojęciami i ludźmi w różnych zakątkach Europy. Zostały one opracowane w ramach platformy usług CROSSCULT oraz bazy wiedzy CROSSCULT, w której znalazły się aplikacje i oprogramowanie mobilne mające niebawem trafić na rynek.
Narzędzia pomagające w tworzeniu inteligentnych przestrzeni muzealnych
Platforma CROSSCULT oferuje elastyczne usługi w zakresie oprogramowania oraz zestaw narzędzi dla profesjonalistów w dziedzinie dziedzictwa kulturowego, pozwalające im na opracowywanie własnych, zindywidualizowanych aplikacji (obejmujących profilowanie, personalizację, znajdowanie powiązań i tworzenie narracji). Na platformie znajdują się cztery ekosystemy oferujące rozwiązania w zakresie eksploracji dużych wielotematycznych przestrzeni muzealnych, łączenia różnych przestrzeni o małej i średniej wielkości, łączenia fizycznych i cyfrowych elementów kultury, mediów społecznościowych i modnych tematów, a także w zakresie zależnego od lokalizacji odkrywania miejskiego dziedzictwa kulturowego. Z platformą zintegrowana jest również baza wiedzy, która łączy cyfrowe zbiory w różnych placówkach. Do rozwoju technologii w ramach projektu wykorzystano crowdsourcing bazujący na „żywym laboratorium” – forum zrzeszającym specjalistów oraz ogół społeczeństwa. Dzięki temu możliwe było wysłuchanie szeregu głosów, co przełożyło się na większą inkluzywność tych działań, ponieważ uwzględniono między innymi takie kwestie jak potrzeby osób niepełnosprawnych. Zespół przeprowadził cztery badania pilotażowe. W londyńskiej National Gallery obrazy ukazywały różne aspekty historii Europy, łącząc pojęcia, miejsca i ludzi, a jednocześnie pomagając zwiedzającym w poruszaniu się po muzeum. Drugie badanie pilotażowe połączyło cztery stanowiska archeologiczne w Grecji, Włoszech, Portugalii i Hiszpanii i umożliwiło eksplorowanie leczniczych zastosowań wody w starożytności w oparciu o specjalnie stworzone gry. Muzeum Archeologiczne w Tripoli w Grecji wzbogaciło swoje zbiory o cyfrowe artefakty z muzeów na całym świecie, przy czym wystawa poświęcona była miejscu kobiet w dawnym i obecnym społeczeństwie. Luksemburg i Valettę, dwa miasta UNESCO, połączył z kolei temat ruchów ludności, z wykorzystaniem technologii opartych na lokalizacji i crowdsourcingu. „Pokazały one, że doświadczenia generowane przez aplikacje mobilne zaprojektowane przy użyciu naszej platformy i wykorzystujące refleksyjne narracje mogą skutecznie angażować zwiedzających w myślenie o wymiarze międzynarodowym i w reinterpretowanie historii”, mówi członkini zespołu, Kate Jones.
Wspieranie spójności społecznej
Zwiększając dostęp do kultury badającej kwestie społeczne, takie jak zdrowie czy migracja, a jednocześnie ujawniając międzynarodowe powiązania, projekt CROSSCULT pomaga obywatelom ponownie przeanalizować ich wspólną przeszłość i przyjrzeć się ich indywidualnej oraz zbiorowej tożsamości. Tworzenie zaskakujących powiązań i kwestionowanie utartych schematów – wykorzystujące narracje składające użytkowników do zastanowienia się nad ich „tożsamością płciową”, „tożsamością lokalną”, „tożsamością europejską” itp. – mogłoby przyczynić się do zwiększenia spójności społecznej i szacunku dla różnic. Obecnie platforma jest dostępna na żądanie w ramach powszechnej licencji publicznej Affero, a trzy z czterech pilotażowych aplikacji mobilnych można pobrać ze sklepów Google i Apple. Zespół CROSSCULT analizuje obecnie możliwości utworzenia podmiotu prawnego, który mógłby zarządzać potencjałem komercyjnym niektórych z zasobów CROSSCULT, dotyczącym marketingu, edukacji, turystyki lub inteligentnych miast. „Badamy możliwości w Europie i poza nią. Prace nad prototypami, które już trwają w Ekwadorze i Egipcie, wskazują na globalny kierunek, w którym chcieliby podążać. Oprócz tego chcemy dalej zgłębiać związane z tym technologie wykorzystywane w projekcie, takie jak media społecznościowe, a zwłaszcza rolę influencerów i crowdsourcingu treści”, mówi Martín López Nores, członek zespołu CROSSCULT.
Słowa kluczowe
CROSSCULT, dziedzictwo kulturowe, crowdsourcing, refleksja, narracje, artefakty, obrazy, galeria, muzeum archeologiczne, aplikacje mobilne, reinterpretacje