Zrównoważone innowacyjne rozwiązania na potrzeby poszukiwania minerałów
Dostęp do zasobów jest jedną z kluczowych kwestii dotyczących bezpieczeństwa strategicznego, związanych z realizacją Europejskiego Zielonego Ładu, którego celem jest sprawienie, by do 2050 roku Europa stała się pierwszym kontynentem całkowicie neutralnym pod względem emisji dwutlenku węgla. Ważnym krokiem do wypełnienia tego zobowiązania było przyjęcie przez Komisję Europejską w lipcu 2021 roku szeregu wniosków ustawodawczych, w których zawarto między innymi cel pośredni dotyczący ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 % do 2030 roku. Zrównoważone wykorzystywanie surowców, w tym metali i minerałów, a w szczególności surowców krytycznych, takich jak pierwiastki ziem rzadkich, stanowi jeden z głównych warunków koniecznych do realizacji tych założeń. Wynika to z odgrywanej przez nie kluczowej roli w przemysłowych łańcuchach wartości, w szczególności w sektorach energetyki, mobilności, ICT i obrony, a także między innymi w produkcji technologii pozwalających na wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii, pojazdów elektrycznych i telefonów komórkowych.
Nowe podejścia w praktyce
Zapotrzebowanie na surowce stale rośnie, dlatego unijne badania i innowacje finansowane w ramach programu „Horyzont 2020” skupiają się na zwiększaniu dostępności minerałów i metali, a także na optymalizacji ich zużycia oraz poprawie warunków ich wydobycia w całej Europie. W tym celu prowadzone są poszukiwania minerałów, które mogą doprowadzić do znalezienia opłacalnych do eksploatacji złóż rud i minerałów, co z kolei rodzi konieczność dokładnego szacowania wielkości złóż, wynikającego z kapitałochłonnego charakteru działalności górniczej. Innowacyjne i zrównoważone podejścia do odkrywania nowych złóż metali i minerałów obejmują niezależne badania oraz mapowanie zalanych kopalni oraz dna morskiego w celu gromadzenia danych o wysokiej rozdzielczości, które umożliwiają jednoznaczną identyfikację rud. Kolejną metodą jest poprawa dokładności modeli geologicznych i oceny ekonomicznej zasobów rud. Co więcej, zmniejszenie wysokich obecnie kosztów poszukiwań surowców oraz zwiększanie udziału społeczeństwa obywatelskiego od chwili rozpoczęcia tego procesu pozwoli na budowanie świadomości oraz zrozumienia wśród lokalnych społeczności oraz innych zainteresowanych stron. Zwiększanie skali najbardziej obiecujących technologii i wprowadzanie ich na rynek pozwoli na zwiększenie konkurencyjności europejskiego przemysłu w tym sektorze.
Unijne badania
Niniejsza broszura CORDIS Results Pack koncentruje się na innowacyjnych wynikach uzyskanych w ramach projektów finansowanych z programu „Horyzont 2020”, skupiających się na technologiach poszukiwawczych, które pozwolą uzyskać dostęp do zrównoważonych dostaw surowców. Projekt HiTech AlkCarb łączy partnerów z całej Europy i Afryki w celu znaczącego usprawnienia modeli geologicznych związanych z poszukiwaniem surowców na potrzeby sektora zaawansowanych technologii, w tym pierwiastków ziem rzadkich związanych ze skałami zasadowymi oraz karbonatytami. W ramach projektu ROBUST powstaje autonomiczny, zrobotyzowany system pomiarowy pozwalający na identyfikację i analizę polimetalicznych grudek na dużych głębokościach w oceanach, a zespół projektu UNEXMIN pracuje nad zaawansowanym robotem do badania i mapowania zalanych kopalni, gromadzącym dane geologiczne, a także przeprowadzającym analizy chemiczne wody oraz ścian szybów i chodników. Z kolei uczestnicy projektu SOLSA przedstawili system, który łączy w sobie metodę wiercenia sonicznego, sprzęt analityczny i rozwiązania informatyczne w celu optymalizacji wydajności działań górniczych. W ramach projektu INFACT powstają innowacyjne, nieinwazyjne i społecznie akceptowane technologie poszukiwania minerałów, które pozwolą na odblokowanie niezrealizowanego dotąd potencjału nowych i istniejących złóż. Ostatnie trzy spośród prezentowanych projektów – Smart Exploration, PACIFIC i NEXT – mają na celu opracowanie tanich oraz przyjaznych dla środowiska rozwiązań związanych z poszukiwaniem minerałów oraz przeprowadzenie badań służących lepszemu zrozumieniu czynników wpływających na społeczną akceptację poszukiwania minerałów.
