Potencjał alg jako odnawialnego źródła
Dzięki ogromnemu zróżnicowaniu gatunkowemu z alg można wytwarzać produkty o niemal nieskończonej liczbie możliwości, a ich skład można dostosowywać, zmieniając warunki hodowli. Algi obejmują szeroką grupę – od drobnych organizmów jednokomórkowych, które można zobaczyć tylko pod mikroskopem (mikroalgi), aż do form wielokomórkowych (makroalgi), bardziej znanych jako wodorosty. Ich skuteczne wykorzystanie może pomóc w rozwiązaniu problemu nieekologicznych procesów, a tym samym pobudzić biogospodarkę i odegrać ważną rolę w kształtowaniu bardziej zrównoważonego społeczeństwa oraz czystszego i zdrowszego środowiska. Ponadto, gdy algi będą wykorzystywane na szerszą skalę w zastosowaniach komercyjnych, zmniejszy się presja na zasoby lądowe lub pochodzące ze źródeł nieodnawialnych.
Znaczenie alg
Zbiorowiska glonów są istotną częścią morskich ekosystemów, przy czym wiele gatunków mikroalg stanowi pożywienie lub pełni funkcję siedliska dla wielu organizmów, takich jak ryby czy bezkręgowce. Co istotne, algi biorą udział w procesie bioremediacji, pobierając z wody rozpuszczone w niej składniki odżywcze, które w przeciwnym razie mogłyby powodować eutrofizację. Jako organizmy fotosyntetyzujące algi mogą wspomagać sekwestrację dwutlenku węgla, przyczyniając się w ten sposób do zmniejszenia poziomu zakwaszenia oceanów. Wdrożone ostatnio przez Unię Europejską strategie dotyczące biogospodarki i niebieskiego wzrostu pokazują, że coraz większego znaczenia nabiera wykorzystanie biomasy jako surowca w wielu różnych komercyjnych zastosowaniach. Jak podano w sporządzonym przez Komisję Europejską rocznym sprawozdaniu gospodarczym z 2018 r. dotyczącym niebieskiej gospodarki UE, obecnie w unijnym sektorze biomasy wytwarzanej z alg zatrudnionych jest 14 000 osób, a jego wartość wynosi 1,69 mld EUR. Rynek ten obejmuje również badania i rozwój, produkcję sprzętu i miejsca pracy w dalszych ogniwach łańcucha dostaw, które są zależne od efektywności sektora hodowli alg. Ze względu na to, że makro- i mikroalgi mogą znaleźć zastosowanie jako surowiec na bardzo szeroką skalę, ich zwiększona produkcja zyskuje powszechne uznanie w Europie. Coraz więcej firm zajmuje się zbieraniem, hodowlą lub przetwarzaniem alg, aby następnie wytworzyć z nich szeroką gamę produktów o wysokiej wartości, w tym żywność, paszę dla zwierząt, nutraceutyki, nawozy i bioprodukty, przyczyniając się tym samym do sukcesu europejskiej niebieskiej gospodarki.
Znaczenie innowacji
W najnowszej broszurze CORDIS Results Pack przedstawiamy dziewięć projektów finansowanych ze środków programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont 2020”, które koncentrują się na badaniach procesów przemysłowych i zastosowań związanych z mikroalgami i wodorostami. Obejmują wiele różnych dziedzin, takich jak przemysł spożywczy i kosmetyczny, recykling, zdrowie czy jakość wody. Celem broszury jest też podniesienie świadomości konsumentów na temat znaczenia tego rozwijającego się sektora gospodarczego. Oddziaływania między algami a społecznością drobnoustrojów (mikrobiomem alg) odgrywają kluczową rolę w kontrolowaniu populacji glonów w naturze. Celem projektu ALFF było zbadanie mikrobiomu alg w celu poszerzenia wiedzy, dzięki której możliwe będzie rozszerzenie ich produkcji. W ramach projektu Brevel opracowano nowoczesny fotobioreaktor do zrównoważonej produkcji substancji chemicznych z mikroalg, a w wyniku projektu INTERCOME zoptymalizowano proces fotosyntezy w celu zwiększenia skali pozyskiwania wartościowych produktów z biomasy alg. Z kolei zespół projektu SALTGAE badał wykonalność techniczną i opłacalność ekonomiczną wykorzystania alg w procesie oczyszczania ścieków. Głównym zadaniem projektu SilhouetteOfSeaweed było dostarczenie kluczowych danych referencyjnych niezbędnych do oceny ryzyka alg przeznaczonych do spożycia przez ludzi. Uczeni pracujący nad projektem SMILE opracowali gotowy do sprzedaży i wysoce wydajny składnik na bazie mikroalg przeznaczony do zastosowania w suplementach diety i nutraceutykach. Kolejnym projektem jest TARASOL, dzięki któremu opracowany został innowacyjny i w pełni organiczny produkt ochrony przeciwsłonecznej wykorzystujący właściwości przeciwutleniające wodorostów. Projekt VegaAlga przyczynił się do stworzenia zrównoważonego ekosystemu rolnego poprzez zastosowanie nawozu na bazie mikroalg. Wreszcie zespół projektu VOPSA2.0 opracował zrównoważony proces produkcji kwasów tłuszczowych omega-3 z mikroalg.
