Nowoczesny robot opiekuje się osobami starszymi w ich domach
Stosunek ludzi starych do młodych we współczesnych społeczeństwach ciągle się powiększa. Prowadzi to do stopniowego ograniczania możliwości zapewniania osobom starszym codziennej opieki w ich własnych domach. Tu mogłyby pomóc roboty asystujące, przejmując na siebie część odpowiedzialności od „ludzkich” opiekunów. W ramach finansowanego przez UE projektu RAMCIP skupiono się na pracach badawczo-rozwojowych dla opracowania nowego robota asystującego do codziennej, domowej opieki nad osobami starszymi z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi i we wczesnym stadium choroby Alzheimera. Za główny cel projektu RAMCIP obrano „opracowanie robota z wysoko rozwiniętymi funkcjami poznawczymi, które umożliwiają mu zachowywać się proaktywnie i dyskretnie”, mówi prof. Dimitrios Tzovaras, koordynator projektu. „Stworzyliśmy robota do asystowania pacjentom w konkretnych przypadkach, np. robot może pomagać w codziennych czynnościach, takich jak gotowanie, jedzenie lub przyjmowanie leków, a także bezpiecznie podawać różne przedmioty”. Partnerzy projektu skutecznie poradzili sobie z takimi kluczowymi kwestiami jak zapewnienie proaktywnej, dyskretnej i optymalnej pomocy użytkownikowi. Żeby to osiągnąć, zaprogramowali zaawansowane kanały komunikacyjne pomiędzy użytkownikiem a robotem. Zastosowali również najnowocześniejsze środki fizycznej interakcji pomiędzy robotem a środowiskiem domowym pacjenta. Wysoko rozwinięte funkcje poznawcze robota zarządzają szeregiem zaawansowanych mechanizmów niższego poziomu. To one pozwalają robotowi komunikować się z użytkownikiem, a także aktywują zręczne i bezpieczne funkcje manipulacyjne. Rozpoznawanie czynności wykonywanych przez człowieka i wzorów zachowań Badacze opracowali nowatorskie metody dyskretnego rozpoznawania czynności wykonywanych przez człowieka, żeby robot mógł interpretować złożone gesty i ruchy człowieka oraz zachowania ludzi, którzy mogą znajdować się w domu użytkownika. Dzięki temu robot może skutecznie wykonywać codzienne czynności, takie jak gotowanie i utrzymanie domu, a także identyfikować ważne rzeczy, o których użytkownik zapomniał, oraz rozpoznawać nagłe wypadki, takie jak upadek. Komunikacja pacjent–robot odbywa się za pomocą ekranu dotykowego oraz modułów mowy i gestów. Robot korzysta także z technologii rozszerzonej rzeczywistości oraz kanału empatycznej komunikacji. Takie innowacje pozwalają robotowi wyczuwać reakcje użytkownika i dopasowywać się do nich. Przełom w robotyce dla formuły „assisted living” Robot potrafi bezpiecznie chwytać różne przedmioty znajdujące się w domu: od bardzo małych rzeczy po naczynia i przybory kuchenne. Może wchodzić w interakcje z różnymi domowymi przedmiotami lub urządzeniami, np. drzwiami, wyłącznikami światła i kuchenkami, a także sięgać po rzeczy położone poza zasięgiem użytkownika. Po zakończeniu projektu badacze zaprezentowali robota na dwóch ważnych wydarzeniach branżowych w Europie. Pokazy nadal się odbywają. Twórcy robota asystującego sprawdzają obecnie możliwości jego komercjalizacji. „Dzięki projektowi RAMCIP współpraca użytkowników z robotem będzie stymulować rozwój ich umiejętności społecznych i poznawczych, a także wpływać na ich pozytywne nastawienie. Są to ważne aspekty w dążeniu do poprawy jakości życia osób starszych. „Dzięki naszemu robotowi pacjenci z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi i we wczesnym stadium choroby Alzheimera będą mogli żyć dłużej i być bardziej niezależni, a to wszystko w ich własnych domach”, podsumowuje prof. Tzovaras. „Przestaną być całkowicie zależni od opiekunów; zmniejszy się też czas spędzany przez nich w szpitalach i placówkach opieki”.
Słowa kluczowe
RAMCIP, robot, łagodne zaburzenia poznawcze, robot asystujący, choroba Alzheimera, osoby starsze, osoby w podeszłym wieku, formuła „assisted living”