Nowe spojrzenie na strategie żywnościowe w całej Europie
Badacze wspierani w ramach finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu CoDiet przeprowadzili badanie dotyczące różnych strategii ukierunkowanych na poprawę żywienia w Estonii, Hiszpanii, Portugalii, Słowenii, Finlandii oraz we Włoszech. W ramach badania naukowcy przeanalizowali stopień, w jakim wdrażanie strategii żywnościowych w tych sześciu państwach członkowskich może pomóc w ograniczeniu chorób niezakaźnych. Przyjrzeli się także podejściom przyjętym przez poszczególne państwa w celu monitorowania skutków. Niezdrowe diety bogate w nasycone kwasy tłuszczowe, sól i cukier, nieuwzględniające owoców, warzyw i produktów pełnoziarnistych, walnie przyczyniają się do rozwoju chorób niezakaźnych, w tym cukrzycy, chorób układu krążenia i przewlekłych chorób układu oddechowego, zaburzeń psychicznych i neurologicznych oraz nowotworów. Choroby te stanowią 80 % wszystkich przypadków zachorowań w Unii Europejskiej i są główną przyczyną możliwych do uniknięcia przedwczesnych zgonów. Niezdrowe odżywianie nie jest jednak tylko indywidualnym wyborem jednostki. Osoby o niższym statusie społeczno-gospodarczym mają zazwyczaj ograniczony dostęp do zdrowej żywności w przystępnych cenach. Problemem mogą być na przykład wyższe podatki, które często uderzają najmocniej zwłaszcza w te grupy, przyczyniając się do utrwalania konsumpcji tańszej, niezdrowej żywności. Opublikowane przez zespół projektu CoDiet sprawozdanie omawia zakres, w jakim projektowanie i wdrażanie różnych strategii dotyczących składu żywności, ograniczeń dotyczących reklam skierowanych do dzieci, etykietowania produktów spożywczych i opodatkowania wpływa na kwestie powiązane z chorobami niezakaźnymi. Badacze przeanalizowali także działania w zakresie monitorowania i oceny strategii wdrażane w wybranych państwach europejskich oraz ich związek z nierównościami zdrowotnymi. Franco Sassi, wykładowca Imperial College London, uczelni partnerskiej projektu CoDiet, omawia wnioski z badania: „Stwierdziliśmy, że większość zasad nadal nie jest obowiązkowa, a realizacja wielu z nich wciąż nie jest monitorowana, co utrudnia ocenę wpływu strategii i przepisów. Okazało się jednak, że najbardziej obiecujące są zasady dotyczące składu żywności bogatej w nasycone kwasy tłuszczowe, sól i cukier, opodatkowania napojów słodzonych cukrem, zapewniania posiłków w szkołach i ograniczania marketingu skierowanego do dzieci”. Badanie opiera się na analizie porównawczej działań zrealizowanych w ramach projektów „Horyzont 2020” - Science and Technology in Childhood Obesity (STOP) oraz Policy Evaluation Network (PEN). Badacze wykorzystali także wskaźnik Health Food Environment Policy Index (Food-EPI), opracowany w celu oceny strategii żywnościowych i wsparcia infrastrukturalnego w 11 państwach europejskich w latach 2019-2021. W ramach badania wskaźnik Food-EPI został wykorzystany na potrzeby oceny szeregu działań dodatkowych wdrożonych przez sześć wybranych państw.
Dalsze działania
Kolejnym punktem programu CoDiet (COMBATTING DIET RELATED NON-COMMUNICABLE DISEASE THROUGH ENHANCED SURVEILLANCE) jest kompleksowa ocena najbardziej obiecujących działań i modelowanie ich wpływu na żywienie oraz nierówności zdrowotne. Zespół badawczy przeprowadzi pogłębione wywiady z interesariuszami z sześciu krajów, aby zbadać, w jaki sposób działania sprzyjające ograniczaniu ilości soli, opodatkowanie słodkich napojów, ograniczenia dotyczące marketingu i przepisy dotyczące żywności w szkołach wpływają na żywienie ogółu populacji. „Naszym celem jest dostarczenie decydentom przekonujących dowodów potwierdzających skuteczność wybranych działań w celu poprawy żywienia ludności i zmniejszenia nierówności zdrowotnych”, twierdzi Stefanie Vandevijvere, przedstawicielka Sciensano w Brukseli, jednego z partnerów projektu. „Dzięki kompleksowej ocenie tych strategii i współpracy z odpowiednimi interesariuszami dążymy do opracowania konkretnych i ukierunkowanych zaleceń, które nie tylko poprawią sposób żywienia ludności, ale także zmniejszą nierówności zdrowotne w różnych państwach”. Więcej informacji: strona projektu CoDiet
Słowa kluczowe
CoDiet, żywność, odżywianie, strategia, żywnościowa, choroby niezakaźne, nasycone kwasy tłuszczowe, sól, cukier, nierówności zdrowotne
