Dzięki odpowiedniej diecie dzieci z ADHD mogą przyjmować mniej leków
Leki, terapia behawioralna, korzystanie z pomocy specjalistów i usług edukacyjnych to powszechne metody leczenia ADHD, które jednak nie zawsze przynoszą dzieciom z ADHD wymierne i długofalowe korzyści. Co więcej, ceny leków i usług specjalistów stale rosną, a przyjmowane substancje w dłuższej perspektywie wywołują szereg skutków ubocznych dlatego uczeni postanowili zbadać wpływ diety na dzieci z ADHD. Przeprowadzone w Niderlandach randomizowane badanie kontrolowane pozwoliło na ocenienie wykonalności i skuteczności metod leczenia ADHD opartych na diecie. W badaniu prowadzonym w ramach finansowanego ze środków UE projektu Eat2beNICE porównywane są efekty krótkoterminowe (po 5 tygodniach) i długoterminowe (po roku) dwóch interwencji dietetycznych – wprowadzenia ścisłej zdrowej diety lub diety eliminacyjnej w połączeniu ze standardową opieką medyczną u 162 dzieci z ADHD. Z badania wynika, że przejście na zdrową dietę może skutecznie wspomagać leczenie przy ADHD. W artykule opublikowanym w czasopiśmie „BMC Psychiatry” badacze szczegółowo opisują podstawy, projekt i metody badania kontrolowanego.
Dieta eliminacyjna kontra zdrowsze odżywianie
Zdrowa dieta kojarzy się z dużą ilością owoców i warzyw, produktami pełnoziarnistymi, dbaniem o nawodnienie, odpowiednią ilością nabiału, jak i ograniczaniem spożywania mięsa oraz ilości tłuszczów używanych do smarowania i gotowania. Natomiast dieta eliminacyjna, zastosowana u drugiej grupy badanych, opiera się na założeniu, że niektóre składniki lub grupy produktów spożywczych mogą wywoływać objawy ADHD. Dlatego substancje podejrzewane o takie działanie – gluten, sztuczne aromaty i cukier – zostały wyeliminowane z diety dzieci na 5 tygodni. Składniki te były następnie powoli wprowadzane ponownie do ich jadłospisów przez okres 12 miesięcy, co pozwoliło ustalić, które z nich wywoływały objawy ADHD lub je nasilały. Jak podano w publikacji autorstwa naukowców z Centrum Medycznego Uniwersytetu Radboud w Niderlandach, dostępnej w serwisie „Open Access Government”, „dzieci z obu grup, w których zastosowano diety, przyjmowały mniej leków niż te, u których stosowano standardową opiekę. Ich ogólny stan zdrowia poprawiał się, nawet po zakończeniu diety. Zdrowa dieta była co najmniej tak samo skuteczna jak dieta eliminacyjna i była łatwiejsza do wprowadzenia przez rodziny [dzieci z ADHD]”. Przejście na zdrową dietę dawało nawet lepsze efekty niż wprowadzenie diety eliminacyjnej. Po 5 tygodniach stosowania diety eliminacyjnej zauważono poprawę u 34 % dzieci z ADHD, a w grupie stosującej zdrową dietę odsetek ten wynosił 51 %. Ponadto u dzieci stosujących dietę wyniki związane z ciśnieniem krwi i częstością akcji serca były lepsze, a dolegliwości somatyczne stały się łagodniejsze w porównaniu do grupy dzieci korzystających ze standardowej opieki medycznej. Jak piszą badacze: „Długoterminowe efekty zdają się to potwierdzać. Większość dzieci przestała przestrzegać ścisłych diet po roku. W kontekście objawów ADHD i zachowań związanych z trudnościami w regulacji emocji wyniki grupy, która odżywiała się zgodnie z założeniami zdrowej diety, były co najmniej tak dobre, jak grupy niestosującej żadnej diety Po roku u stosujących diety dzieci z obu grup możliwe było zastosowanie mniejszych dawek leków w porównaniu z grupą niebędącą na diecie”. Uczeni wnioskują, że „zdrowa dieta może mieć korzystny wpływ na dzieci z ADHD i powinna zostać włączona do standardowej opieki medycznej”. Zalecają ją szczególnie „u młodszych dzieci z cięższą, złożoną postacią ADHD, których rodzice mają pozytywne nastawienie do interwencji dietetycznych i chcieliby pomóc dzieciom w utrzymywaniu diety”. Projekt Eat2beNICE (Effects of Nutrition and Lifestyle on Impulsive, Compulsive, and Externalizing behaviours) dobiegnie końca w lutym 2023 roku. Więcej informacji: strona projektu Eat2beNICE
Słowa kluczowe
Eat2beNICE, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, ADHD, dziecko, dieta