Czy osoby dorosłe z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi są obciążone większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych?
Coraz więcej dowodów wskazuje na wyższe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych u osób z zaburzeniami psychicznymi. Niestety, niewiele wiadomo na temat tego, jak duże jest ryzyko wystąpienia takich chorób u osób z ADHD. Przy wsparciu projektów CoCA, TIMESPAN oraz NEWBREED finansowanych ze środków Unii Europejskiej zespół badaczy zamierza wypełnić tę lukę w wiedzy, badając potencjalne powiązania pomiędzy ADHD a szeroką gamą schorzeń sercowo-naczyniowych u osób dorosłych. Wyniki przeprowadzonych badań zostały opublikowane w czasopiśmie „World Psychiatry”.
Mechanizmy leżące u podstaw powiązania pomiędzy ADHD a chorobami sercowo-naczyniowymi
Korzystając z pomocy szwedzkiego uniwersytetu medycznego Karolinska Institutet, partnera projektów CoCA i TIMESPAN, badacze przeprowadzili duże badanie obserwacyjne, aby poznać powiązanie pomiędzy ADHD oraz blisko 20 różnymi chorobami sercowo-naczyniowymi bez uwzględniania innych czynników ryzyka, takich jak cukrzyca typu 2, otyłość, palenie, problemy ze snem i zaburzenia psychiczne. „Ustaliliśmy, że w przypadku osób dorosłych z ADHD istnieje ponad dwukrotnie wyższe prawdopodobieństwo wystąpienia co najmniej jednej choroby sercowo-naczyniowej, w porównaniu z osobami bez ADHD”, stwierdza pierwsza autorka badania Lin Li, badaczka ze stopniem doktora pracująca na Wydziale Epidemiologii Medycznej i Biostatystyki Karolinska Institutet w komunikacie prasowym opublikowanym na stronie internetowej uczelni. „Po uwzględnieniu innych dobrze znanych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych powiązanie było słabsze, jednak nadal było istotne, co oznacza, że ADHD jest niezależnym czynnikiem ryzyka dla szerokiej gamy schorzeń tego typu”. W badaniu wykorzystano krajowe dane rejestrowe ponad pięciu milionów dorosłych ze Szwecji, w tym blisko 37 000 osób z ADHD. Po blisko 12 latach (średnio) badań kontrolnych u 38 % osób z ADHD rozpoznano co najmniej jedną chorobę sercowo-naczyniową (w porównaniu do 24 % u osób niemających ADHD). Zaobserwowano wyższe ryzyko w odniesieniu do wszystkich typów chorób sercowo-naczyniowych, w tym szczególnie zatrzymania krążenia, udaru z krwotokiem oraz chorób tętnic wieńcowych. Powiązanie to było do pewnego stopnia silniejsze u mężczyzn niż u kobiet. Występowanie dwóch lub większej liczby chorób psychiatrycznych jednocześnie, szczególnie zaburzeń odżywiania i zaburzeń związanych z nadużywaniem substancji, w ogromnym stopniu zwiększało ryzyko występowania chorób sercowo-naczyniowych u osób z ADHD. Metody leczenia wiążące się ze stosowaniem środków stymulujących i innych leków psychiatrycznych, takich jak leki antydepresyjne i obniżające poziom lęku, nie wpłynęły w znaczącym stopniu na powiązanie między ADHD a chorobami sercowo-naczyniowymi.
Konieczne są dodatkowe badania
„Lekarze muszą [sic] brać pod uwagę psychiatryczne choroby współistniejące oraz styl życia pacjentów, aby pomóc osobom z ADHD zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Potrzeba też dodatkowych badań analizujących przekonujące mechanizmy biologiczne, takie jak wspólne genetyczne elementy ADHD oraz chorób sercowo-naczyniowych”, wyjaśnia współautor badania, Henrik Larsson, badacz powiązany z uniwersytetem Karolinska Institutet oraz profesor w Szkole Nauk Medycznych szwedzkiego Uniwersytetu w Örebro będącej koordynatorem projektu NEWBREED. Wyniki badania wspieranego przez projekty CoCA (Comorbid Conditions of Attention deficit / hyperactivity disorder), TIMESPAN (Management of chronic cardiometabolic disease and treatment discontinuity in adult ADHD patients), oraz NEWBREED (Training a new breed of interdisciplinary researchers to respond to the opportunities and challenges of ageing) podkreślają konieczność monitorowania zdrowia układu sercowo-naczyniowego u osób z ADHD oraz opracowania dostosowanych do wieku i szczególnej sytuacji strategii zmniejszania ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Więcej informacji: strona projektu CoCA projekt TIMESPAN strona projektu NEWBREED
Słowa kluczowe
CoCA, TIMESPAN, NEWBREED, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, ADHD, choroba sercowo-naczyniowa, sercowo-naczyniowa
