ADHD, destrukcyjne zaburzenia zachowania i agresja – wszystko zapisane jest w genach
Masz problemy z ustalaniem priorytetów, samoorganizacją i utrzymaniem skupienia nad rozpoczętymi czynnościami? Są to objawy ADHD, powszechnego zaburzenia zachowań dotykającego około 5 % dzieci w Europie. Ponadto dzieci z ADHD często cierpią równocześnie na inne schorzenia, takie jak DBD, które mogą poważnie wpływać na ich codzienne życie. „U niektórych osób występuje więcej niż jedno zaburzenie psychiatryczne”, stwierdza badaczka Marta Ribasés z Instytutu Badawczego Vall d’Hebron w artykule zamieszczonym na stronie internetowej „EurekAlert!”. „Współistnienie tych zaburzeń w wielu przypadkach przebiega w osi chronologicznej, na której cierpienie na zaburzenia psychiatryczne, takie jak ADHD, wiąże się z możliwością wystąpienia innych chorób współistniejących, które pogarszają jakość życia cierpiących na nie osób”, kontynuuje Ribasés, która jest współautorką niedawnego badania wspieranego w ramach finansowanych ze środków UE projektów AGGRESSOTYPE, CoCA i Eat2beNICE. Uważa się, że współistnienie ADHD i DBD, w porównaniu z samym ADHD, zwiększa ryzyko uzależnienia od środków odurzających, hospitalizacji na oddziale psychiatrycznym, ryzykownych zachowań i przedwczesnej śmierci. Wykonując pierwszy krok ku lepszemu zrozumieniu biologicznego mechanizmu leżącego u podstaw współwystępowania ADHD i DBD, zespół prowadzący badanie analizuje genetyczne czynniki ryzyka wspólne dla osób z oboma zaburzeniami. Jego ustalenia zostały opublikowane w czasopiśmie „Nature Communications”.
Analiza genetyki ADHD i DBD
Zespół badawczy przeanalizował dane z różnych całogenomowych badań asocjacyjnych dotyczących współwystępowania ADHD i DBD. Metaanaliza 3 802 przypadków i 31 305 kontroli doprowadziła do identyfikacji 3 całogenomowych loci istotnych w kontekście współwystępowania ADHD i DBD, zlokalizowanych na chromosomach 1, 7 i 11. Locus na chromosomie 11 był powiązany z wyższym ryzykiem wystąpienia ADHD w połączeniu z DBD i związanym z tym agresywnym i destrukcyjnym zachowaniem. „W tym regionie znajduje się gen STIM1, który bierze udział w regulacji poziomu wapnia w komórkach, plastyczności neuronów i pamięci uczenia się”, zauważa współautor badania Bru Cormand z Uniwersytetu w Barcelonie w artykule opublikowanym w „EurekAlert!”. Prof. Cormand kontynuuje: „Nasze badanie dowodzi, że uwarunkowania genetyczne są bardziej decydującymi czynnikami u osób z ADHD i DBD niż u tych, które cierpią tylko na ADHD. Jeśli porównamy genom pacjentów z ADHD i DBD z genomem pacjentów z samym ADHD, zauważymy, że osoby dotknięte tymi obydwoma zaburzeniami wykazują wyższą korelację genetyczną z ryzykownymi wariantami genetycznymi. Te dodatkowe korelacje u pacjentów z ADHD i DBD prawdopodobnie odpowiadają zmianom, które inni autorzy powiązali z zachowaniami agresywnymi”. Wyniki badania wspieranego w ramach projektów AGGRESSOTYPE (Aggression subtyping for improved insight and treatment innovation in psychiatric disorders), CoCA (Comorbid Conditions of Attention deficit / hyperactivity disorder) i Eat2beNICE (Effects of Nutrition and Lifestyle on Impulsive, Compulsive, and Externalizing behaviours) pomogą naukowcom w dalszym zrozumieniu tych współwystępujących zaburzeń. „Jeśli uznamy że ADHD stwarza warunki do niekorzystnego obrotu zdarzeń, wykorzystanie informacji genetycznych do identyfikacji osób, które są bardziej narażone na ryzyko ich zajścia, będzie miało silny wpływ na zapobieganie, wczesne wykrywanie i leczenie, a także umożliwi prowadzenie nowych badań prowadzących do opracowania skutecznych terapii, specyficzne dla konkretnego zaburzenia lub wspólnych dla kilku zaburzeń”, podsumowuje Ribasés. Więcej informacji: strona projektu AGGRESSOTYPE strona projektu CoCA strona projektu Eat2beNICE
Słowa kluczowe
AGGRESSOTYPE, CoCA, Eat2beNICE, ADHD, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, zaburzenie zachowania, zaburzenie, genetyka
