Zalecenia dotyczące badań i rozwoju w dziedzinie antybiotyków oraz pomocy w zwalczaniu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe
Szacuje się, że oporność na leki przeciwbakteryjne kosztuje UE co najmniej 1,5 mld EUR i około 25 000 istnień ludzkich rocznie. Opracowywanie nowych leków w leczeniu zakażeń opornych postępuje zbyt wolno. Od dawna potrzebne są nowe modele ekonomiczne oferujące zachęty, które bezpośrednio wspierają badania i rozwój oraz nagradzają udane wyniki prac badawczo-rozwojowych w zakresie odkrywania i opracowywania nowych antybiotyków. Modele te będą również musiały pogodzić takie zachęty z odpowiedzialnym stosowaniem antybiotyków i dostępem do nich. Finansowany przez UE i przemysł projekt DRIVE-AB miał na celu „zmianę sposobu, w jaki decydenci polityczni pobudzają innowacje w zakresie antybiotyków, a jednocześnie zadbanie o to, aby te nowe antybiotyki były stosowane w zrównoważony sposób oraz były dostępne dla wszystkich w celu zaspokojenia potrzeb zdrowia publicznego”, mówi Judith Hackett, koordynator projektu. W celu opracowania zaleceń dotyczących polityki oraz zachęcenia do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie antybiotyków, w inicjatywie DRIVE-AB wykorzystano oparte na badaniach multidyscyplinarne podejście angażujące szerokie grono zainteresowanych stron z instytucji akademickich, organizacji badawczych oraz przemysłu farmaceutycznego/biotechnologicznego. Ponadto partnerzy projektu określili standardy i wskaźniki odpowiedzialnego stosowania antybiotyków oraz priorytety w dziedzinie zdrowia publicznego związane z antybiotykami. Obliczono również wartość społeczną związaną z dostępnością nowych antybiotyków w kontekście tych priorytetów. Ponadto zespół opracował i wycenił nowe modele ekonomiczne mające na celu wspieranie pożądanych innowacji w zakresie antybiotyków i zrównoważonego stosowania nowych antybiotyków. Zachęty do tworzenia nowych antybiotyków i pobudzenia innowacji W projekcie DRIVE-AB oceniono ponad 30 różnych zachęt ekonomicznych. Uczeni przeanalizowali, w jaki sposób każda z nich wpłynęłaby na innowacyjność w dziedzinie antybiotyków, ich zrównoważone stosowanie i sprawiedliwą dostępność. Jedną z kluczowych zachęt jest nagroda za wejście na rynek, która ma na celu stworzenie atrakcyjnego rynku dla inwestycji w badania i rozwój w zakresie antybiotyków poprzez przyciągnięcie większych funduszy z sektora prywatnego oraz wspieranie zrównoważonych inwestycji w działalność badawczo-rozwojową. W modelu opracowanym w ramach projektu szacuje się, że dostępna na całym świecie nagroda za wejście na rynek w wysokości co najmniej 850 mln EUR za antybiotyk mogłaby czterokrotnie zwiększyć liczbę nowych antybiotyków wprowadzanych na rynek w ciągu najbliższych 30 lat. Spośród wszystkich analizowanych zachęt trzy dodatkowe modele okazały się najskuteczniejsze pod względem stymulowania badań i rozwoju oraz zapewnienia dostępności i możliwości zrównoważonego stosowania antybiotyków o krytycznym znaczeniu. Były to: bezzwrotne dotacje na badania dla instytucji akademickich, przedsiębiorstw i innych podmiotów, opłacanie koordynatorów prac nad nowymi lekami, prowadzonych w sektorze badawczo-rozwojowym, rządowym lub niekomercyjnym, którzy identyfikują i wypełniają luki w globalnym systemie opracowywania antybiotyków, a także długoterminowe finansowanie ciągłości dostaw w celu zapewnienia przewidywalnego zaopatrzenia w antybiotyki generyczne na przestrzeni dłuższego czasu. W projekcie ustalono, że na finansowanie dotacji i koordynatorów potrzeba 680 mln EUR rocznie. Stanowi to wzrost o około 50 % w porównaniu z obecnymi corocznymi inwestycjami publicznymi w prace badawczo-rozwojowe w dziedzinie antybiotyków. Nowe zachęty i modele w celu maksymalizacji badań i rozwoju Każda zachęta ma na celu stymulowanie poszczególnych etapów procesu badawczo-rozwojowego. Modele te nie działają w oderwaniu od siebie i mają się uzupełniać. Razem tworzą one ekosystem zachęt, który maksymalizuje ich skuteczność w stymulowaniu innowacji przy jednoczesnym zapewnieniu zrównoważonego wykorzystania i dostępu do antybiotyków. „Nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania, które zachęcałoby do innowacji w dziedzinie środków antybakteryjnych na globalnym rynku charakteryzującym się różnymi niezaspokojonymi potrzebami, systemami opieki zdrowotnej i wymaganiami dotyczącymi dostępności”, wyjaśnia Hackett. „Ostatecznie potrzebny będzie zestaw zachęt, które można będzie dostosować do lokalnego kontekstu, a jednocześnie osiągnąć cel polegający na stymulowaniu innowacji w zakresie leków przeciwbakteryjnych”. „Opracowanie i przetestowanie nowych modeli ekonomicznych do opracowywania i stosowania antybiotyków pomoże zwiększyć inwestycje w tej dziedzinie”, podsumowuje dr Hackett. „Rządy i decydenci polityczni muszą podjąć natychmiastowe działania w celu wdrożenia tych zachęt i uporania się z jednym z trzech największych zagrożeń dla zdrowia publicznego, według Światowej Organizacji Zdrowia”. Projekt DRIVE-AB został sfinansowany ze środków inicjatywy w zakresie leków innowacyjnych, partnerstwa publiczno-prywatnego między UE i europejskim przemysłem farmaceutycznym.
Słowa kluczowe
DRIVE-AB, antybiotyki, zachęty, badania i rozwój w zakresie antybiotyków, oporność na antybiotyki, innowacje w zakresie antybiotyków, antybiotykooporność, oporność na leki antybakteryjne
