Wczesne wykrywanie przewlekłej niewydolności nerek
CKD powoduje niewydolność nerek, która oznacza konieczność zastosowania terapii zastępczej, przeszczepu lub dożywotniej dializy. Istnieje kilka metod leczenia CKD, z których większość obejmuje tłumienie układu renina/angiotensyna lub stosowanie środków przeciwzapalnych. Wyleczenie CKD jest możliwe tylko we wczesnym stadium, a na późniejszych etapach można wyłącznie hamować progresję choroby, co dowodzi, jak ważne jest znalezienie metody jej wczesnego wykrywania. Celem projektu PROTOCLIN (Improvement of tools and portability of mass spectrometry-based clinical proteomics as applied to chronic kidney disease), finansowanego ze środków UE, było stworzenie technologii łączącej elektroforezę kapilarną ze spektrometrią mas (CE-MS) i wykorzystanie jej do identyfikacji biomarkerów CKD. Aby zbudować przenośne urządzenie, w partnerskim laboratorium stworzono platformę CE-MS. Ponieważ podejście to wymaga porównywalności zbiorów danych, opracowano oprogramowanie umożliwiające wymianę i porównywanie danych pochodzących z różnych instrumentów. Testy potwierdziły przenośność i dokładność zarówno platformy, jak i oprogramowania. Dodatkową ocenę platformy CE-MS przeprowadzono, porównując ją z chromatografią cieczową (LC-MS) przy pomocy standardowych próbek moczu. Analiza wyraźnie wykazała, że CE-MS ma większą powtarzalność, co ma wynikać z kalibracji czasu migracji peptydów oraz eliminacji efektów przeniesienia. Wszyscy partnerzy zajmowali się koordynacją szkoleń na wszystkich dostępnych platformach MS. Przygotowano standardowe protokoły i procedury analizy moczu dla wszystkich laboratoriów. Platformę CE-MS scharakteryzowano pod kątem wydajności analitycznej, aby umożliwić dalsze porównywanie placówek. Ważną kwestią w oznaczaniu biomarkerów w moczu jest kwantyfikacja i analiza porównawcza, która wymaga normalizacji danych. Aby spełnić te wymagania, partnerzy opracowali oprogramowanie do normalizacji i kwantyfikacji sygnałów CE-MS w odniesieniu do wewnętrznych standardów. W efekcie wykazano, że biomarkery proteomiczne moczu mogą dostarczać informacji klinicznych umożliwiających wczesne wykrywanie i diagnostykę różnicową CKD, bez konieczności stosowania procedur inwazyjnych. Biomarkery te mają wyraźnie duży potencjał i mogą zostać wykorzystane w wysokoprzepustowym narzędziu do badań przesiewowych.
Słowa kluczowe
Przewlekła niewydolność nerek, wczesne wykrywanie, PROTOCLIN, spektrometria mas, biomarkery proteomiczne