Biocydy a odporność na antybiotyki
Rosnąca odporność na antybiotyki wśród bakterii chorobotwórczych stanowi poważną przeszkodę w skutecznym leczeniu chorób zakaźnych. Dowody uzyskane w ramach różnych badań poświęconych odporności na antybiotyki wskazują na prawdopodobieństwo tego, że zmutowane bakterie cechujące się niską podatnością na biocydy, ograniczyły również swoją podatność na antybiotyki. Finansowany ze środków UE projekt BIOHYPO ("Confronting the clinical relevance of biocide induced antibiotic resistance") zbadał powiązanie między szeroko zakrojonym stosowaniem biocydów, a odpornością na antybiotyki występującą wśród ludzkich patogenów. W tym celu ludzkie patogeny poddano działaniu czterech biocydów – chlorku benzalkoniowego, chlorheksydyny, triklosanu i podchlorynu sodu. Badanie to pomogłoby określić wartości granic ekologicznych dla biocydów (ECOFF) – minimalnego stężenia bakteriostatycznego (otrzymanego na podstawie minimalnego stężenia hamującego, MIC) i minimalnego stężenia bakteriobójczego (MBC). Powyższe wartości ECOFF są dostępne na stronie internetowej projektu i mogą zostać wykorzystane do określenia mikroorganizmów, które są mniej podatne na pewne biocydy. Badania poświęcone mechanizmom odporności na działanie biocydów ujawniły dwa nowe szlaki u bakterii Staphylococcus aureus, które są utożsamiane z odpornością na triklosan. U gram-ujemnych bakterii oraz patogenów Candida odporność na biocydy związana była z nadmierną ekspresją pewnych systemów wypływu. Partnerzy ustalili brak znaczących współzależności między ograniczoną podatnością patogenów na biocydy a odpornością na antybiotyki, za wyjątkiem chlorheksydyny i chlorku benzalkoniowego. Jednak istnieje obawa, że sytuacja ta może ulec zmianie w przyszłości. W kilku ludzkich patogenach wykryto integrony typu I zawierające geny (allele qacA i S. haemolyticus (sh)-fabI) związane ze zwiększoną odpornością na biocydy i antybiotyki. W połączeniu z nowymi metodami określania aktywności biocydów i pomiaru odporności, informacje uzyskane dzięki projektowi BIOHYPO mają duże znaczenie kliniczne. Wyniki badania powinny pomóc decydentom w sformułowaniu odpowiednich interwencji ograniczających przyszły wpływ biocydów na powstawanie odporności na antybiotyki.
