Znaleźć sposób na zapobieganie cukrzycy u dzieci
W ostatnich dziesięcioleciach w Europie odnotowuje się zwiększoną częstotliwość występowania cukrzycy u dzieci. Biorąc pod uwagę związaną z tym śmiertelność i znaczne obniżenie jakości życia pacjentów z T1D, pilnie potrzebne są nowe metody zapobiegania tej chorobie. Głównym celem finansowanego ze środków UE projektu DIAPREPP ("Diabetes type 1 prediction, early pathogenesis and prevention") było poznanie mechanizmów autoimmunizacji przeciwko autoantygenom oraz opracowanie narzędzi diagnostycznych i sposobów zapobiegania T1D. Informacje na temat projektu i powiązane linki można znaleźć na stronie. Aktualnie najwcześniej rozpoznawalnym procesem w patogenezie T1D jest rozwój autoprzeciwciał w komórkach wyspowych beta. Przyczyny oraz zdarzenia poprzedzające powstawanie autoprzeciwciał pozostają jednak słabo poznane. Po zgromadzeniu unikalnych materiałów klinicznych w oparciu o badania nad dziećmi, obejmujące etapy od narodzin przez rozwój autoodporności po rozwój choroby, konsorcjum przeprowadziło kompleksową analizę metabolomu pacjentów. Co ciekawe, ustalono, że zmieniony profil zawartości fosfolipidów I innych metabolitów w krwi pępowinowej jest powiązany z autoimmunizacją wysp prowadzącą do T1D. Aby zbadać potencjalną etiologię wirusową T1D, partnerzy przeanalizowali próbki pobrane od pacjentów pod kątem obecności enterowirusów powiązanych z pojawianiem się autoprzeciwciał wyspowych, zmianami diety, cukrzycą typu 1 matek I objawami klinicznymi. W blisko 10% próbek wykryto ludzkiego enterowirusa (HEV), ale nie udało się znaleźć korelacji między obecnością HEV w pierwszym roku życia a rozwojem autoprzeciwciał wyspowych. Mimo to, obecność enterowirusa w wyspach trzustki u pacjentów z T1D skłoniła uczonych do przeprowadzenia dalszych badań nad mechanizmami infekcji wirusowej. Ustalono, że enterowirus może przedostawać się do komórek beta, infekować je I niszczyć, uczynniając jednocześnie szlaki wrodzonej odpowiedzi immunologicznej. Ponadto, ustalono, że podatność genetyczna ma kluczowe znaczenie dla rozwoju T1D. Dzieci, u których stwierdzono autoprzeciwciała wyspowe, dwa razy częściej zapadały na tę chorobę, jeżeli posiadały podatne genotypy różnych genów, w tym IFIH1. Ważnym elementem prac prowadzonych w ramach projektu DIAPREPP było opracowanie technologii pozwalającej zarejestrować I zbadać pojedyncze komórki odpowiedzialne za odpowiedź immunologiczną. Technologię tę wykorzystano do zidentyfikowania autoprzeciwciał, których można by następnie użyć do celów diagnostycznych. Ta nadająca się do komercjalizacji technologia diagnostyczna, a także odkrycia naukowe dokonane w trakcie realizacji projektu DIAPREPP, przyczynią się do opracowania metod zapobiegania cukrzycy u dzieci.