Komórkowe szczepionki odpornościowe
Szczepionka przeciwnowotworowa była od dawna postrzegana jako doskonałe narzędzie do zapobiegania zachorowaniu na raka. Pomysł takiej szczepionki narodził się z chwilą, gdy odkryto, że system odpornościowy u pacjentów z nowotworem najczęściej działa wadliwie lub nie działa wcale. Właśnie dlatego szczególną uwagę poświęcono badaniom nad komórkami dendrytycznymi, ponieważ to właśnie one są głównymi regulatorami odporności organizmu. Komórki te można "naładować" antygenami konkretnej odmiany raka i wykorzystać jako adiuwanty, w celu aktywowania układu odpornościowego pacjenta. Zasadniczym celem finansowanego ze środków unijnych projektu "Lecznicze szczepionki nowotworowe" (Dendritophages) było udowodnienie immunologicznej i klinicznej skuteczności, reprodukcyjności i możliwości szczepionki przeciwnowotworowej bazującej na komórkach dendrytycznych. Partnerzy projektu badali różne parametry strategii szczepienia, w tym różnicowanie i dojrzewanie komórek dendrytycznych, selekcję antygenu nowotworowego oraz ładowanie, dawkowanie, miejsce i plan szczepień. Naukowcy wykorzystali zdetoksykowaną anatoksynę cyklazy adenylowej (ACT) oraz cząsteczki przypominające cząsteczki parwowirusa świń (PPV-VLPs) w charakterze wektorów dostarczania antygenów, które, jak wykazały wcześniejsze badania, bardzo skutecznie atakowały komórki dendrytyczne. Stworzony w ten sposób system kultur komórek dendrytycznych miał na celu maksymalizację wydzielania IL-12 i polaryzację reakcji odpornościowych typu 1, wspierających cytolityczną odporność nowotworową. Analiza in vivo komórek dendrytycznych u ludzi wykazała znaczne nagromadzenie komórek w węzłach chłonnych, co jest niezbędnym procesem na drodze do wywołania skutecznej reakcji odpornościowej. Projekt Dendritophages umożliwił stworzenie metody gwarantującej skuteczność i bezpieczeństwo opracowania szczepionki na bazie komórek dendrytycznych, która wywoływałaby cytolityczną odporność nowotworową. Był to pierwszy taki sukces w warunkach klinicznych. Procedury Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP) opracowane w trakcie trwania projektu zostały wdrożone w centrach specjalizujących się w nowych terapiach komórkowych, ustanowionych przez pięciu partnerów projektu.
