Przyczyny występowania utraty pamięci
Aby sprostać temu wyzwaniu, w ramach projektu "Neurobiological mechanisms of memory loss in Alzheimer's disease" (MEMOLOAD) koncentrowano się na molekularnych i biologicznych mechanizmach utraty pamięci. Istnieje coraz więcej danych, które wskazują, że peptyd beta-amyloidowy (Abeta) powoduje utratę pamięci, bezpośrednio lub pośrednio oddziałując na szlaki sygnałowe uczestniczące w konsolidacji pamięci. Konsorcjum siedmiu najlepszych spośród dostępnych grup badawczych pracowało wspólnie nad zidentyfikowaniem na poziomie molekularnym mechanizmów zaburzania plastyczności synaps w mózgu przez nagromadzenie Abeta i w rezultacie utraty pamięci. Konsorcjum pracuje też nad nowymi peptydomimetykami, które zaburzałyby narastanie złogów Abeta. Naukowcy rozpoczęli od przygotowania zadań behawioralnych, pozwalających wykrywać zmiany w sygnalizacji synaptycznej i plastyczności synaps w korze mózgowej i hipokampie. Wszystkie uczestniczące w projekcie laboratoria korzystały z tych zadań, aby badać skuteczność leków w hamowaniu tworzenia złogów Abeta u transgenicznych myszy. Następnie naukowcy przeszli od zmian wywoływanych przez Abeta w poszczególnych synapsach do badania ich wpływu na większe populacje neuronów i całe sieci neuronalne. Poza tym porównywano ostre skutki oddziaływania Abeta na plastyczność synaps z długoterminowymi zmianami w mózgu. Na koniec mierzono aktywność mózgu u gryzoni, gdy wykonywały zadania pamięciowe, aby wykryć zmiany w przekazywaniu informacji w obrębie sieci neuronalnej. Inne eksperymenty miały na celu określenie bezpośredniego i pośredniego oddziaływania Abeta na dwa szlaki sygnałowe, najistotniejsze w procesie konsolidacji pamięci, i opracowanie syntetycznych cząsteczek Abeta do zastosowania w dalszych badaniach. Zespół przeprowadzi też badania, aby ustalić, czy zsyntetyzowane peptydy hamują powstawanie złogów Abeta. Wprawdzie nie dowiedziono skuteczności tych peptydów, jednak trwają prace nad innymi związkami o takim działaniu. Niniejsze badanie znacząco przyczyniło się do zrozumienia procesów pamięciowych w mózgu. Konsorcjum opracowało też nowe narzędzia do badań, w tym nowe modele zwierzęce do eksperymentów i metody obrazowania do wykrywania spowodowanych przez Abeta zmian. Naukowcy mają nadzieję, że z czasem uda się stworzyć skuteczne leczenie, które pozwalałoby powstrzymać postępy choroby.
Słowa kluczowe
Choroba Alzheimera, utrata pamięci, peptyd beta-amyloidowy, Abeta, konsolidacja pamięci, szlaki sygnałowe