Jak uprzedzenia dorosłych wpływają na dzieci
Uprzedzenia i dyskryminacja stanowią palące problemy na całym świecie. W całej Europie i w Stanach Zjednoczonych skrajna prawica rośnie w siłę, a jednostki są często dyskryminowane ze względu na przynależność do określonych grup, na przykład ze względu na rasę, płeć lub orientację seksualną. Projekt MINDTOMIND wspierany przez Europejską Radę Badań Naukowych (ERBN) stara się zrozumieć, jak najlepiej scharakteryzować procesy psychologiczne, które przyczyniają się do dyskryminacji. Te problematyczne postawy i zachowania pojawiają się na wczesnym etapie rozwoju, co sugeruje, że nasze uprzedzenia wpływają na nasze dzieci. Wiedza na temat złożonych procesów psychologicznych, poprzez które wpajane są te uprzedzenia, pozostaje szczątkowa, dlatego też podjęto działa w ramach projektu MINDTOMIND. „Staraliśmy się zrozumieć rolę, jaką odgrywa uczenie się w rozwoju uprzedzeń i dyskryminacji. Chcieliśmy również zrozumieć, kiedy u dzieci rozwijają się pewne uprzedzenia międzygrupowe i w jaki sposób opiekunowie komunikują się ze swoimi dziećmi na temat grup społecznych” — wyjaśnia Harriet Over, profesorka psychologii na Uniwersytecie w Yorku w Wielkiej Brytanii.
Pierwsze wrażenie jest raczej wyuczone niż wrodzone
Zespół wykorzystał szereg metod, w tym badania eksperymentalne, półnaturalistyczną obserwację interakcji społecznych oraz analizę treści danych historycznych. W jednym z obszarów badań zespół projektu MINDTOMIND badał, w jaki sposób dzieci uczą się tworzyć pierwsze wrażenia na temat innych osób. „Z wcześniejszych badań wiemy, że” — mówi Over — „po spotkaniu nieznajomego dorośli i dzieci szybko wyciągają wnioski na temat tego, czy dana osoba jest godna zaufania lub kompetentna”. Projekt MINDTOMIND udoskonalił i przetestował oparty na uczeniu się model powstawania pierwszych wrażeń z twarzy — strukturę TIM (Trait Inference Mapping). W odróżnieniu od głównego nurtu, zespół Over twierdzi, że dzieci uczą się kształtować te pierwsze wrażenia poprzez ekspozycję na przekazy kulturowe rozpowszechnione w książkach, sztuce, filmie, telewizji i propagandzie. „W serii badań wykazaliśmy, że dzieci uczą się oceniać innych ludzi na podstawie ich wyglądu w wyniku śledzenia reakcji emocjonalnych swoich rówieśników. Odkryliśmy również, że rodzice/opiekunowie podczas rozmowy uczą swoje dzieci oceniania innych na podstawie wyglądu” — dodaje. Projekt pokazuje, że dowody wskazujące, że pierwsze wrażenia na podstawie wyglądu są wrodzone, można równie łatwo wyjaśnić uczeniem się.
Obcy — pozbawianie cech pozytywnych i przypisywanie cech negatywnych
W innym wątku badawczym MINDTOMIND zbadał, jak najlepiej scharakteryzować naturę uprzedzeń u dorosłych. Wcześniejsze badania sugerowały, że dorośli mają tendencję do „odczłowieczania” obcych poprzez odmawianie im stanów psychicznych unikalnych dla ludzi, takich jak uprzejmość, racjonalność i ciepło. Wbrew temu dominującemu poglądowi, projekt przedstawił dowody na to, że grupom obcych zazwyczaj nie odmawia się cech unikalnych dla ludzki, a raczej tych pozytywnych. „W serii artykułów wykazaliśmy, że chociaż członkom grup obcych odmawia się pozytywnych cech unikalnych dla ludzi, takich jak uprzejmość i wyrafinowanie, przypisuje się im negatywne cechy unikalne dla ludzi, takie jak złośliwość i arogancja”. Projekt ten położył podwaliny pod badania stosowane, których celem jest zmniejszenie uprzedzeń i dyskryminacji. „W ramach mojego nowego grantu ERBN na projekt HATESHIELD będę szukać odpowiedzi na bardziej praktyczne pytanie. Interesuje mnie, w jaki sposób kontakt z manosferą, influencerami takimi jak Andrew Tate, wpływa na zachowanie i doświadczenia młodych ludzi. Będę współpracować z ekspertami w dziedzinie edukacji, aby tworzyć i oceniać oparte na badaniach interwencje mające na celu zmniejszenie seksizmu wśród dzieci i młodzieży”.
Słowa kluczowe
MINDTOMIND, uprzedzenia, stronniczość, struktura Trait Inference Mapping, psychologia, dzieci, wyuczone, rasa, płeć
