Wiarygodne dane kluczem do wdrożenia zautomatyzowanych pojazdów
Wśród kierowców nie znikają obawy dotyczące bezpieczeństwa zautomatyzowanych pojazdów, co stanowi przeszkodę dla ich rozwoju w Unii Europejskiej. Kluczem do rozwiania tych obaw jest zagwarantowanie wiarygodności danych generowanych i wymienianych przez systemy zautomatyzowanej jazdy, zarówno te znajdujące się w pojazdach, jak i te wbudowane w infrastrukturę przydrożną. „Dane mogą zostać uszkodzone w wyniku usterek mechanicznych, degradacji sprzętu lub awarii komputera; ponadto zawsze istnieje ryzyko celowych ataków fizycznych lub cyberataków naruszających bezpieczeństwo”, mówi koordynatorka projektu Lisa Burgstaller-Hochenwarter z austriackiej firmy badawczej Technikon. Zespół projektu CONNECT pracuje nad modelem danych, który rejestruje wszystkie relacje zaufania w systemie komunikacji, a następnie ocenia, czy wiarygodność danych jest wystarczająca do przetwarzania. Celem tych prac jest wzmocnienie pozycji UE w dziedzinie opartej na sieci, współpracującej i zautomatyzowanej mobilności (ang. connected, cooperative and automated mobility, CCAM). Projekt bazuje na wiedzy szesnastu partnerów z ośmiu krajów, reprezentujących przemysł motoryzacyjny i powiązanych dostawców usług, a także instytuty badawcze oraz firmy z sektora MŚP. „Budujemy system cyberbezpiecznej wymiany danych między źródłami danych w całym ekosystemie CCAM, skupiając się na wyeliminowaniu luk, w których wcześniej nie weryfikowano relacji zaufania lub były one weryfikowane w sposób niewystarczający”, wyjaśnia kierownik techniczny Thanassis Giannetsos z greckiej firmy badawczej Ubitech.
Nigdy nie ufaj, zawsze weryfikuj
Oparty na zasadzie „nigdy nie ufaj, zawsze weryfikuj”, algorytm stworzony w projekcie CONNECT określa pochodzenie i integralność danych, nieustannie weryfikując ich wiarygodność i spójność. Pod kątem wiarygodności oceniane są również zasoby, które generują, przesyłają i wykorzystują dane, takie jak czujniki i oprogramowanie. „Łącząc wszystkie te dowody, nasze rozwiązanie dokonuje oceny w formie pojedynczego stwierdzenia wskazującego, jaki jest stopień wiarygodności danego węzła bądź danych, ostrzegając operatorów systemu o wszelkich potencjalnych lukach w zabezpieczeniach”, zauważa Frank Kargl, kierownik naukowy projektu i profesor na niemieckim Uniwersytecie w Ulm, uczelni będącej partnerem projektu. Biorąc pod uwagę ilość danych, w pewnym zakresie także wrażliwych, które będą przechowywane przez przyszłe zautomatyzowane i oparte na sieci pojazdy, zespół projektu CONNECT postanowił zbadać możliwość zastosowania bezpiecznych domen przetwarzania danych znanych jako zaufane środowiska wykonawcze. Zawierają one chroniony przedział w procesorze (CPU), którego zadaniem jest ochrona danych i programów przed atakami, blokując do nich dostęp, nawet jeśli reszta komputera jest zagrożona. Ponadto połączenie systemów pojazdu z opartymi na chmurze informacjami o szerszym otoczeniu zapewnia kompleksową świadomość sytuacyjną, która usprawnia zautomatyzowaną jazdę dzięki współdzieleniu percepcji, planowaniu tras, lokalnym aktualizacjom w czasie rzeczywistym i lepszej koordynacji jazdy. „Jako alternatywa dla większości dzisiejszych technologii, nasz system cyberbezpieczeństwa składa się z infrastruktury, sprzętu i oprogramowania, jednostek pokładowych – a wszystko to wspomagane przez chmurę i przetwarzanie brzegowe. Po połączeniu wszystkich elementów rozwiązanie to staje się nowatorską architekturą zaufania umożliwiającą bezpieczne wdrażanie i obsługę funkcji CCAM o kluczowym znaczeniu dla bezpieczeństwa”, dodaje Giannetsos.
Ruch sieciowy
Wizja realizowana w ramach projektu CONNECT, zakładająca stworzenie systemu komunikacji, który zwiększa mobilność i bezpieczeństwo sieci transportowych, została przedstawiona przez zespół w trzech przypadkach użycia. Pierwszym z nich jest testowanie systemu informacji o ruchu na skrzyżowaniach (Intersection Movement Assist, IMA), działającego w złożonych scenariuszach jazdy współpracującej, w których kluczową rolę odgrywa skuteczna komunikacja. Prace zostały wykonane przez firmę IRT SystemX. Z kolei firma Denso Automotive w Niemczech pracowała nad przypadkiem użycia poświęconym systemowi automatycznego utrzymywania odległości (Cooperative Adaptive Cruise Control, CACC), który modeluje złożoną sieć w pojeździe, z naciskiem na potrzebę wiarygodnego pozyskiwania danych i zarządzania nimi. W ramach scenariusza dotyczącego wykrywania wolno poruszających się obiektów (ang. slow-moving traffic detection), testowanego przez Centrum Badawcze Fiat Stellantis i Politechnikę Turyńską, za pomocą rzeczywistego demonstratora wykazano, w jaki sposób wiele wiarygodnych źródeł danych może generować reprezentatywne mapy mobilności. „Jako jeden z pierwszych, któremu udało się skutecznie zademonstrować integrację przystępnych, zaawansowanych i zaufanych technologii w zautomatyzowanych pojazdach, zespół projektu CONNECT koncentruje się na wykazaniu przewagi swojego rozwiązania nad istniejącymi narzędziami”, podsumowuje Giannetsos.
Słowa kluczowe
CONNECT, oparta na sieci, współpracująca i zautomatyzowana mobilność, zautomatyzowane, pojazdy, zaufanie, dane, transport, cyberbezpieczeństwo, algorytm, przydrożna, bezpieczeństwo, motoryzacja, ruch, przetwarzanie brzegowe