Wdowieństwo jako źródło muzycznej kreatywności
Wdowieństwo, zbyt często kojarzone z okresem żałoby, może również być ważnym katalizatorem osobistej i artystycznej odnowy. Wystarczającym dowodem na to są doświadczenia Clary Schumann, Amy Beach i Carrie Jacobs-Bond — trzech dziewiętnastowiecznych muzyczek, które uczyniły ze swojego wdowieństwa źródło kreatywności. Pomimo to wpływ wdowieństwa na sprawczość i kreatywność kobiet był przez długi czas pomijany lub wspominany jedynie marginalnie w badaniach nad muzyką. Jednak projekt REWID, finansowany ze środków UE, zamierza to zmienić. „REWID przekierowuje dyskurs dotyczący wdowieństwa z utraty małżonka na impuls do muzycznej kreatywności” — mówi koordynator projektu Joe Davies. „Nasza praca realizuje również szerszą misję rozumienia muzyki nie tylko jako zbioru utworów, ale jako czegoś ukształtowanego przez splot uczuć, wspomnień i osobistych relacji”. Naukowcy starali się, poprzez badania zapisków i działalności muzycznej owdowiałych kobiet z różnych środowisk, zrekonstruować ich indywidualne i wspólne doświadczenia w kontekście globalnym. „Naszym celem było wprowadzenie nowych sposobów myślenia o społeczno-kulturowej historii wdowieństwa i włączenie jej do dyskusji o muzyce, studiów nad tożsamością płci i historii emocji" — wyjaśnia Davies.
Organizacja „Women in Global Music Network”
W ramach REWID Davies założyła organizację „Women in Global Music Network”. Łączy ona grupę naukowców i praktyków z całego świata w działaniach na rzecz muzycznej kreatywności kobiet, obejmującej interdyscyplinarne dyskusje, tworzenie kultury koncertowej i działalność publiczną. Oba podmioty były współorganizatorami czterodniowej hybrydowej konferencji zatytułowanej „Women at the Piano 1848–1970”. Konferencja ta — będąca pierwszym wydarzeniem poświęcającym globalną uwagę pracy kobiet przy fortepianie — zapoczątkowała dialog REWID z międzynarodową społecznością dzięki bogatemu wachlarzowi prezentacji i występów, podzielonych na 27 sesji z udziałem ponad 100 delegatów z całego świata. „Umożliwiło to bardzo potrzebne nowe spojrzenie na profesjonalne pianistki w kontekście zmian społeczno-politycznych, kulturowych i technologicznych w okresie od rewolucji 1848 roku, przez dwie wojny światowe, aż do upadku imperializmu i nadejścia feminizmu drugiej fali” — dodaje Davies.
Szersze spojrzenie na kobiety w muzyce
Dzięki tego typu inicjatywom REWID, który otrzymał wsparcie z programu działania „Maria Skłodowska-Curie”, pomógł umieścić temat wdowieństwa bliżej głównego nurtu dyskusji o twórczości muzycznej. „Poprzez nauczanie, badania i popularyzację REWID wzbogacił podejście do kobiet w muzyce i pokazał, ile tracimy, gdy są one wykluczane ze studiów akademickich i życia koncertowego lub spychane na margines” — podsumowuje Davies. Projekt stworzył również nowe możliwości dla naukowców i praktyków, w tym dla samego Daviesa. W oparciu o badania projektu opracował on dwa nowe kursy na Uniwersytecie Kalifornijskim w Irvine i był gościnnym wykładowcą na Uniwersytecie w Maynooth. Dołączył również do komitetów monitorujących kilka projektów doktoranckich i uczestniczył w licznych warsztatach rozwoju zawodowego, w tym w „Forum kariery” podczas dorocznej konferencji doktoranckiej Towarzystwa Muzykologii w Irlandii w 2024 roku. Davies pracuje obecnie nad kilkoma publikacjami wynikającymi z projektu i współredaguje dwa tomy esejów na temat globalnego podejścia do pianistek.
Słowa kluczowe
REWID, wdowieństwo, muzycy, muzyka, kobiety, Women in Global Music Network
